تعريف:طرح کسب و کار سندي مكتوب است که جزئيات کسب و کار پيشنهادي را مشخص مي كند. اين سند بايد ضمن تشريح موقعيت کنوني ، نيازها ، انتظارات و نتايج پيش بيني شده را شرح دهد و کليه جوانب آن را ارزيابي کند.
طرح هم براي صاحب آن و هم براي حمايت کنندگان مالي آن، به دلايل زير لازم است:
١- مهم آن است که مالک درباره هدف خود از کسب و کار و منابعي که براي آن نياز دارد به دقت فكر کند. اين موضوع در برآورد ميزان سرمايه مورد نياز، به وي کمك خواهد کرد.
٢- بعيد به نظر ميرسد که مالك کسب و کار، براي راه اندازي آن سرمايه کافي داشته باشد. حمايت گنندگان مالي-بانكها يا سرمايه گذاران ريسكي -بايد متقاعد شوند که سرمايه گذاري در کسب و کار جديد، منطقي و درست است.
٣- فرض بر اين است که اگر کسب و کار ايده خوبي نداشته باشد، هم براي صاحب آن و هم براي حمايت کنندگان مالي آن، بايد اين موضوع را در مرحله برنامه ريزي و قبل از هدر رفتن مقدار زيادي از زمان و هزينه، شناسايي کنند.
اجزاي يک طرح کسب و کار:
١- اهداف کلي
٢- مشخصات مجري طرح و همكاران
٣- تعريف و توصيف کسب و کار
۴- تحليل استراتژي بازار
۵- تحليل مالي
۶- خلاصه
طرح کسب و کار نشان دهنده چيست؟
آماده کردن يک طرح نتيجه نهايي روند طرح ريزي نيست ، بلكه تحقق طرح ، هدف نهايي است. با اين وجود نوشتن طرح يک مرحله مياني مهم است. طرح نشان مي دهد که به منظور يک کسب و کار محرز ، بررسي هاي دقيق در ايجاد کسب و کار انجام شده است و براي راه اندازي آن کارآفرين ، وظيفه اش را انجام داده است.
هدف طرح
وجود يک طرح کسب و کار رسمي ، صرف نظر از اندازه کسب و کار آن ، به همان اندازه که براي راه اندازي مهم است براي يک کسب و کار برقرار ( محرز ) نيز مهم است.
اين طرح چهار عمل اصلي را بصورت زير انجام مي دهد:
١- به مدير يا کارآفرين کمک مي کند که جوانب و پيشرفت پروژه يا کسب و کارش را مشخص ، متمرکز و بررسي کنند.
٢- يك چهارچوب منطقي و حساب شده ايجاد مي کند تا در آن يك حرفه بتواند توسعه يابد و تدابير مربوط به آن حرفه را در چند سال آينده دنبال مي کند.
٣- بعنوان ماخذ و مبنايي براي مذاکره با اشخاص ثالث مانند سهامداران ، دفاتر نمايندگي ، بانكها ، سرمايه گذاران و … بكار مي رود.
۴- معياري را براي سنجش وضعيت واقعي کسب و کار در برابرآنچه که بايد باشد، ارائه مي دهد.
همانطورکه دو شغل مثل هم وجود ندارد و بنابراين طرح هاي کسب و کار مانند هم نيز وجود ندارد. از آنجایي كه ، برخي موضوعات در طرح به يک طيفي از کسب و کارها مرتبط هستند بنابراين اين امر مهم است که مفاد و مندرجات طرح ها با امور فردي متناسب باشد. با اين حال ، بيشتر طرح ها از يک ساختار آزموده شده و نظر عمومي بر روي ( در مورد ) آماده سازي طرحي كه بطور وسيعي قابل اجراست متابعت مي کنند. طرح کسب و کار مي بايست نگرشي واقع بين از پيش بيني ها ومقاصد بلندمدت داشته باشد.
اهميت پروسه
ايجاد يك طرح کسب و کار رضايت بخش امري پردردسر ، اما ضروري است ، روند برنامه ريزي ، مديران يا کارآفرينان را وادار مي کند که کاملا دريابند آنچه را که مي خواهند بدست بياورند و اينكه چطور و کي آن را انجام دهند. حتي اگر هيچ حمايت خارجي هم نياز نباشد ، طرح کسب و کار مي تواند براي دوري گزيدن از اشتباهات يا تشخيص فرصت هاي پنهاني نقش حياتي را بازي کند.
براي عده بسيار زيادي از کارآفرينان و طراحان ، روند طرح ريزي ( فكر ، مذاکره ، تحقيق ، تجزيه و تحليل ) به اندازه طرح نهايي و يا حتي بيشتر از آن مفيد است. بنابراين حتي اگر به يك طرح رسمي نياز نداريد ، درباره روند طرح ريزي بطور دقيقي فكر کنید. اين کار مي تواند سود زيادي براي طرح کسب وکار شما داشته باشد. هفته هاي بسيار زياد کار سخت و پيش نويس هاي متعدد را از زمان بروز طرح تا گرفتن حق کار پيش بيني کنيد.
يك طرح مكتوب واضح با بسته بندي جذاب سبب خواهد شد تا حاميان ، سرمايه گذاران و … آسان تر به آن گرايش پيدا کنند . يک طرح کاملا آماده نشان خواهد داد که مديران يا کارآفرينان، کار را مي شناسند و آنها را براي پيشرفت طرح بر حسب فرآوري ها ، مديريت ، سرمايه ها و مهمتر از همه بازارهاي اقتصادي و رقابت انديشيده اند .