طرح توجیهی پرورش مار
شما میخواهید یک مار به عنوان حیوان خانگی شما باشد؟ عالی است. آنها حیوانات خانگی فوق العادهای هستند، اما قبل از اینکه مارتان را به خانه بیاورید این مقاله را بخوانید و به نکات آن دقت کنید.
زمانی پرورش مار لذت بخش خواهد بود که با شرایط زندگی شما سازگار باشد. همچنین در ادامه آموزش کامل نگهداری مار بال پیتون را برای شما عزیزان بیان می کنیم با ما تا آخر این مطلب همراه باشید.
انتخاب مار مناسب
اگر شما در پرورش و نگهداری مار مبتدی هستید، کارشناسان به شما نگهداری از مار ذرت (Corn snake)، بال پیتون (ball python) و شهمار (Kingsnake) را پیشنهاد میکنند.
مسئولیتپذیر باشید
شما باید بدانید ماری که انتخاب می کنید چه قدر عمر میکند تا برای نگهداری و همزیستی با او آماده شوید. برای مثال مار ذرت 5 تا 10 سال و شاهمار بین 12 تا 15 سال عمر می کند.
ولی پیتون توپی میتواند تا 30 سال هم عمر کند. پس باید درباره ماری که میخواهید انتخاب کنید تحقیق کنید تا بتوانید تخمین بزنید که آیا آمادگی دارید برای این مدت از مارتان نگهداری کنید یا خیر.
حتما خطرها را بشناسید
در پرورش و نگهداری مار خطر اینکه شما را گاز بگیرد زیاد نیست، ولی شما باید این خطر را در نظر داشته باشید. علاوهبر این، مارها هم مانند دیگر خزندگان بیماری سالمونلا (Salmonellosis) را منتقل می کنند.
برای همین بهتر است اگر در خانه کودک کوچکتر از 5 سال دارید، مار نگه ندارید یا به او یاد دهید که بعد از هر بار که به مار دست می زند، دست خود را بشوید. البته خودتان هم باید همین کار را بکنید.
برای پرورش مار باید خلق و خوی شان را بشناسید
مارها موجوداتی اجتماعی نیستند و تنهایی خودشان را ترجیح میدهند، بنابراین بهتر است فقط یک مار داشته باشید. آنها شلوغی و صدای بلند را دوست ندارند. از لمس پوستشان لذت نمیبرند، پس تا جایی که میتوانید او را کمتر نوازش کنید.
در عین حال باید روزی 5 دقیقه او را در دستان خود بگیرید تا به شما عادت کند و به زندگی با انسانها خو بگیرد. آنها عاشق نظم اند، پس رویۀ ثابت و منظمی در تعویض آب و تمیز کردن مخزن و غذا دادن به او در پیش بگیرید.
محیط مناسبی برای مارتان فراهم کنید
برای پرورش و نگهداری مار باید محیط مناسبی برای زندگی و رشد مار خود فراهم کنید. لازم نیست خاک و گیاهان جنگلهای انبوه مناطق گرمسیری را به خانۀ خود بیاورید، ولی باید دما و رطوبت محیطی که مار در آن است برای او مناسب باشد. در فرایند پرورش و نگهداری مار باید نیازهای مارتان را بشناسید تا بتوانید رطوبت و دمای تراریوم او را تنظیم کنید.
برای گرم کردن تراریوم میتوانید از لامپ گرمایی استفاده کنید. اما نصف فضای تراریوم را گرم کنید تا اگر مار شما به محیط خنک نیاز داشت بتواند به سمت دیگر تراریوم برود. استفاده از صخرههای گرم هم خوب به نظر میرسد، اما به پوست حساس مار آسیب میزند.
یک نکته در نگهداری مار اینست که داخل مخزن مارتان گیاه مصنوعی بگذارید، چون گیاه و خاک طبیعی ممکن است برای مار شما ضرر داشته باشد. کاسهای آب زیر لامپ گرمایی بگذارید تا رطوبت فضا را تامین کند.
اگر در منطقهای زندگی میکنید که آب و هوای خشک دارد، بهتر است یک دستگاه رطوبتساز نزدیک مخزن مار بگذارید. دقت کنید که رطوبتساز را داخل مخزن نگذارید. همچنین میتوانید از دستگاههای مهسازی استفاده کنید که برای خزندگان طراحی شده است.
با مارتان بازی کنید
مارها بازی کردن را دوست دارند. همیشه آماده باشید که مارتان پنهان شود و دوباره خود را نشان دهد. مارها از جستجو کردن وسایل و رفتن به گوشه و کنارها لذت می برند. اگر میتوانید یک کندۀ درخت یا یک شاخۀ نسبتا بزرگ در تراریوم بگذارید که مار دورش حلقه بزند و وارسی اش کند.
مطمئن باشید که مارتان از آن لذت خواهد برد. اشیاء مختلف را در دسترس او قرار دهید تا بفهمید کدام را بیشتر دوست دارد و همان را به محل پرورش و نگهداری مار تان اضافه کنید. اشیاء مصنوعی برای این کار بهتر از اشیاء طبیعی هستند، چون اشیاء طبیعی کپک میزنند و کپک برای مارتان ضرر دارد.
غذای مناسب به مارتان بدهید
برای موفقیت در پرورش مار باید دانست که مارها خوردن گوشت را دوست دارند. لازم نیست برایشان غذایی رویایی مثل فیلۀ مینیون تهیه کنید، چون گوشتی که میخورند باید خام باشد. موش صحرایی برای مارهای بزرگ یک غذای ایده آل است. تهیۀ این موشها کار سختی نیست.
تعداد زیادی از این موشها برای همین هدف پرورش داده میشوند. بعضی مارها گوشت یخزده هم میخورند، که البته باید بگذارید در دمای اتاق یخش آب شود، ولی بعضی مارها فقط موش زنده میخورند. از کسی که مارتان را از او می گیرید بپرسید که به مار موش یخزده میداده است یا موش زنده و به راحتی می توانید به همان برنامۀ غذایی ادامه دهید.
اگر مجبور شدید موش زنده به مارتان بدهید، خیلی حواستان به زمان گرسنگی مارتان باشد. با بی احتیاطی، به راحتی خودتان طعمۀ او خواهید شد. بهتر است بدانید که با صبر و حوصلۀ زیاد، می توانید مار زنده خوار خود را به مار بی خطری که موش یخ زده میخورد بدل کنید.
محیط مارتان را تمیز نگه دارید
تمیز کردن مارها و جایی که در آن زندگی میکنند سخت نیست. شما باید مدفوع آنها را جمع کنید و زیر مخزن تراریوم روزنامه یا پارچه پهن کنید تا تراریوم تمیز باقی بماند. همچنین یک کاسه پر از آب تمیز و تازه همیشه باید در تراریوم باشد تا مار از آن بنوشد یا خود را در آن بشوید. پس نظافت محل پرورش و نگهداری مار ضروری است.
خواب زمستانی مارها
مارها بطور طبیعی زمستانها به خواب میروند. شما میتوانید تصمیم بگیرید که به او این اجازه را بدهید یا نه. ولی باید بدانید که اگر میخواهید مارتان تولید مثل کند، حتما باید زمستان را بخوابد. با یک متخصص صحبت کنید تا برای خواب زمستانی مارتان آمادگی لازم را داشته باشید.
مارتان باید در یک اتاق خنک و تاریک باشد. رطوبت و دمای اتاق نگهداری مار باید مناسب باشد. در مدت خواب، نباید او را تکان دهید یا بلند کنید. فقط میتوانید، به آرامی، زیر او را تمیز کنید.
30 هزار دلار برای هر گرم سم مار افعی
موذن زاده (پرورش دهنده) درباره قیمت سم مارهای افعی می گوید: متاسفانه به علت تغییر قیمت دلار بازار فروش نوسانات زیادی داشته اما در حال حاضر هر انس سم افعی کبری 30 هزار دلار به فروش می رسد، البته قیمت فروش در اوکراین به علت نحوه توزیع کمی پایین تر و در حدود 20 هزار دلار است.
این تولیدکننده در بازار فروش این محصول اظهار می کند: آلمان و فرانسه اصلی ترین مشتریان ما هستند اما به علت تحریم های موجود، میزان خرید کاهش یافته است. وی درباره موانع موجود در این کار می افزاید: برای برگزاری نمایشگاه ها با مشکلات زیادی مواجه شدیم.
در ابتدای کار سازمان حفاظت محیط زیست مخالف برگزاری چنین نمایشگاه هایی در کشور بود اما با کمک خانم ابتکار رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست مشکلات حل شد. در حال حاضر شرکت ما زیر نظر سازمان حفاظت محیط زیست و دفتر حیات وحش فعالیت می کند. شاید از نگاه کسب و کاری، تولید سم مار سود زیادی برای تولیدکنندگان داشته باشد اما بدون شک ادامه این کار تهدید بزرگی برای حیات مارهای ایران به حساب می آید.
پرورش و نگهداری مار بال پیتون (پیتون سلطنتی)
مار بال پیتون یکی از پیتون های معمولی است که به صورت رایج به عنوان حیوان خانگی در جهان نگه داری میشود. بال پیتون ها معمولا کمی خجالتی هستند، اما انها حیوانات ایده الی برای اسارت می باشند این به دلایل متعددی از جمله اندازه کوچکشان، اخلاق دوستانه، نگهداری آسان و رنگ های متنوعی در آنها است.
بال پیتون ها مارها بومی مرکزی و غربی افریقا که مناطقی با حرارت بالا و شرجی هستند می باشند. آنها به عنوان پیتون رویال (پیتون سلطنتی) در قسمت های مختلفی از جهان از جمله برخی از مناطق افریقا شناخته شده اند و مارهای خوبی برای تجربه اول جهت پرورش می باشند.
هر سال، پرورش دهندگان بال پیتون مارهای بال پیتونی را پرورش می دهند که همانند انها در گذشته دیده نشده است و رنگ انها برای همه جدید می باشد بال پیتون ها رنگ های متفاوتی دارند که در هر تکثیر ممکن است رنگ جدید ایجاد شود.
دسترسی به مار بال پیتون
به دست اوردن یک بال پیتون بسیار اسان است. بال پیتون ها معمولا در مغازه های حیوان فروشی، مراکز پرورش مار و خزندگان، نمایشگاه های خزندگان ،سایت های فروش انلاین و پرورش دهندگان انلاین یافت می شوند.
بهترین انتخاب برای پرورش، ماری است که در اسارت به دنیا امده باشد دلیل این نوشته این است که از مشکلات انگلی در امان هستند و انتخاب سالمی می باشند. بال پیتونی که شما میخواهید بخرید باید قبل از خرید به غذا خوردن به صورت کامل افتاده باشد .
اندازه مار
نوزاد های مار بال پیتون حداکثر 10 اینچ یعنی معادل 25.4 سانتیمتر هستند. ماده های بالغ بال پیتون دارای طولی به حدود 3 تا 5 فوت یعنی معادل 91 تا152 سانتیمتر و نر های بالغ بال پیتون دارای 2 تا 3 فوت یعنی 60 تا 91 سانتیمتر هستند.
بزرگ بودن ماده ها نسبت به نر ها یکی از خصوصیاتی است که در بال پیتون ها دیده می شود. بال پیتونی که 5 فوت باشد بال پیتون بزرگی شناخته می شود اما در مواردی که ثبت شده حتی طول 6 فوت و بیشتر نیز گزارش شده است.
طول عمر این مار
با پرورش مار بال پیتون ها می توانند تا حدود 30 سال و بیشتر زندگی کنند. رکورد عمر بال پیتون ها بیش از 40 سال است پس شما باید برنامه طولانی مدتی برای زندگی مار خود بریزید.
قفس
محفظه هایی که برای پرورش و نگهداری مار تهیه می کنید با توجه به نگهداری که شما می خواهید کنید می توانند ساده یا بسیار پیچیده باشند. به یاد داشته باشید بیشتر از اینکه برای مار قفس تهیه کنید نیاز به تمیز کردن و ضد عفونی کردن محفظه هایی خواهید داشت.
این به این معناس که محفظه هایی متفاوتی برای نگهداری مال بال پیتون وجود دارد که می تواند دارای صخره ها و وسایل تفریحی شود اما شرکت هایی وجود دارند که برای خزندگان قفس های پلاستیکی می سازند. اکواریوم های شیشه ای و تانک ها برای مار بال پیتون کافی هستند اما محفظه های اماده امکانات ویژه ای دارند که می تواند سطح پرورش مار را بسیار زیاد بالا ببرد.
بال پیتون های نوجوان در محفظه هایی کوچک احساس ایمنی بیشتری خواهند کرد. مارهای کوچک در قفس های بزرگ احساس استرس و بدی خواهند داشت. مارهای بال پیتون بزرگ هم نیاز به قفس یا محفظه هایی بسیار بزرگی برای زندگی نخواهند داشت.
یک خانه 36 اینچ در 18 اینچ در 12 اینچ (30 در 91 در 45 سانتیمتر) برای پرورش مار بال پیتون بالغ مناسب خواهد بود و بال پیتون در این قفس احساس راحتی بیشتری خواهد کرد. تمیز کردن محفظه نگهداری مار بال پیتون یک نیاز بسیار بسیار ضروری است. شما باید مدفوع و ادرار مار را در زودترین زمان ممکن از قفس حذف کنید.
بستر مار را هر 30 روز یکبار به طور کامل عوض کنید و با 5 درصد سفید کننده کامل قفس را بشورید تا برای مدتی ضد عفونی شود. سپس تراویوم را کاملا با آب بشورید که هیچ ماده ای به روی تراویوم نماند و سپس اجازه بدهید کاملا خشک شود و بعد از خشک شدن کامل وسایل جانبی مار را درون آن قرار بدهید.
یکی از وسایلی که برای مار در درون تراویوم بسیار ضروری است و باعث خوشحالی مار بال پیتون شما می شود یک جعبه برای پنهان شدن می باشد. حتی برخی اوقات این جعبه ها می تواند تعداد زیادی باشد. مارهای بال پیتون پنهان شدن را دوست دارند و قطعا از جعبه که برای نگهداری مار قرار می دهید استفاده خواهند کرد.
هر جعبه ای که قرار می دهید باید در شرایط یکسان باشد تا بال پیتون شما در همه انها از لحاظ دما و امنیت احساس راحتی کند. گلدان رسی، گلدان پلاستیکی و مخفیگاه هایی که در بیرون به صورت اماده وجود دارند می توانند بهترین برای مخفی شدن مار باشند.
مکان نگهداری مار نور و دمای مناسب باشد
به یاد داشته باشید باید محفظه ای که در آن پرورش و نگهداری مار شما صورت می گیرد توانایی پذیرش دستگاه حرارتی را داشته باشد یک محفظه باید هم خنک کننده و هم بخاری داشته باشد.
دمای مکانی که مار خود را در انجا گرم می کند باید بین 88 تا 96 درجه فارنهایت (31 تا 35 درجه سانتیگراد) و دمای محیط باید بین 78 تا 80 درجه فارنهایت (25 تا 26 درجه سانتیگراد) باشد. درجه حرارت محیط نگهداری مار بال پیتون نباید پایین تر از 75 درجه فارنهایت (23 درجه سانتیگراد) بیاید.
شما حتما باید درجه حرارت محیطی که مار را در ان نگه می دارید بدانید. شما نباید درجه حرارت را حدس بزنید بلکه باید از دماسنج هایی که به بیرون و داخل محفظه مار نصب می شوند استفاده کنید تا دمای دقیق محیط مار را به شما اطلاع بدهد.
شما باید هم در جای که خنک کننده قرار دارد و هم در جایی که گرم کننده قرار دارد دماسنج را قرار بدهید. راه های متفاوتی برای گرم کردن محفظه نگهداری مار بال پیتون وجود دارد. برای گرم کردن می توانید از پدهای گرم کننده زیرین، گرم کننده سرامیکی، لامپ های گرم کننده (کمتر استفاده می شوند) استفاده کنید.
اگر شما از لامپ ها و بخاری های سرامیکی استفاده می کنید. باید به یاد داشته باشید که این وسایل رطوبت و موجود در محفظه مار را از بین برده و می توانند بسیار هوای اطراف را خشک کنند. برای کنترل گرما و خشکی هوا میتوانید از ترموستات، ژمان سنج ها و… استفاده کنید.
به هیچ وجه در پرورش و نگهداری مار از صخره های گرم کننده استفاده نکنید چون این صخره ها در یک جا گرما را متمرکز کرده و شاید باعث سوختگی های جدی شوند. مارهای بال پیتون نیازمند روشنایی نیستند اما شما باید مانند دیگر خزندگان برای آنها شرایط شبانه روز را یعنی 12 ساعت روشن و 12 ساعت خاموش ایجاد کنید.
نوری که شبانه روز بالا سر مار روشن باشد یا بسیار تند باشد باعث ایجاد استرس در مار و برخی اوقات مشکلات جسمی برای این مار که شب فعال است می شود. رطوبت مناسب برای بال پیتون ها 50 تا 60 درصد است. باید میزان رطوبت در همین حدود باشد کم شدن یا زیاد شدن رطوبت هر کدام به صورت جدا گانه می تواند باعث اسیب دیده گی جدی در مار شود.