با توجه به مشخصات فنی ارائه شده محصول از سوی سازمان صنايع كوچک شهرک های صنعتی ايران، طـرح توجیهی و امکانسنجی حاضـر مربوط به توليد انواع شيشه ايمنی خودرو می باشد. مشخصات فنی محصول مورد مطالعه در اين طرح به شرح جدول ذیل می باشد.
| مشخصات فنی محصول طرح | |
| محصول | مشخصات فنی |
| شيشه ايمنی خودرو | به ضخامت 2 تا 4 میلیمتر جهت شیشه جلو، عقب و بغل خودرو |
کد آیسیک شيشه ايمنی خودرو
| نام محصول | کد ISIC |
| شيشه طلقی | 26101131 |
| شيشه نشكن | 26101132 |
| شيشه وسايل نقليه | 26101134 |
شماره تعرفه گمرکی
مطابق طبقه بندی موجود در مقررات صادرات واردات وزارت بازرگانی شماره تعرفه محصول بشرح جدول ذیل ارائه شده است.
| محصول | شماره تعرفه | حقوق ورودی |
| شيشه ايمنی چند لايه در اندازه و شكل مناسب برای نصب در وسايل نقليه موتوری به جز هواپيما | 7007/21/20 | 20 |
| شيشه ايمنی آب داده در اندازه و شكل مناسب برای نصب در وسایل نقلیه زمينی | 7007/11/10 | 20 |
شرایط واردات محصول
طبق کتاب مقررات صادرات واردات وزارت بازرگانی مربوط به سال ١٣٨٦ محدوديت خاصی جهـت واردات محصـول مورد مطالعه وجود ندارد لذا با پرداخت حقوق گمرکی طبق جدول امکان واردات وجود دارد.
بررسی استانداردهای موجود در مورد محصول
با مراجعه به آخرين فهرست استانداردهای ملی موجود در سايت اينترنتی موسسه استاندارد ملی ايران شماره استاندارد 70912 برای محصول مورد مطالعه استخراج شده است. رعايت استاندارد فوق برای کليه توليدکنندگان الزامی می باشد.
موارد مصرف و كاربرد محصول
شيشه خودرو در خودروها برای ايمنی سرنشينان در مقابل ضربه ، سرما و گرما می باشد. دو نوع شیشه ایمنی وجود دارد:
- لایه لایه شده یا لامینت
- حرارت دیده یا حرارتی
سازندگان اتومبیل استفاده از شیشه لایه ای را به عنوان سپرهای باد اتومبیل در سـال ١٩٢٧ آغـاز نمودنـد کـه بعدها به عنوان شیشه اتومبیل شناخته شد. کارخانه یک لایه نازک انعطاف پذیر شفاف به نام پلی ونیل بوتیرال (pvb) را میان دو یا چند تکه از شیشه در فشار قرار می دهد.
غشاء پلاستیک شیشه را در زمان شکست در جای خود نگه می دارد که به کاهش جراحات ناشی از پرتاب شیشه کمک میکند.لایه می تواند تا زمانی که بـه شـیشه چسـبیده اسـت منبسط شود. سوراخ کردن شیشه لایه ای در مقایسه با شیشه پنجره معمولی بسيار مشکل است.
وقتـی این نوع شیشه ضربه می خورد به تکه های تیز دندانه دار مثل ترکش ها یک شیشه عادی یا یک آيينه تبدیل نمی شـود در عوض به تکه های شبیه به سنگریزه بدون لبه های تیز تبدیل می شود. شیشه حرارتی در پنجره های پهلو و عقب استفاده می شود.
لازم به توضيح است با توجه به روش توليد، محصول توليدی اين طرح شامل دو نوع شيشه هم می باشد كه شيشه لايـه لايه به عنوان شيشه جلو و شيشه حرارتی به عنوان شيشه های بغل و عقب استفاده ميشود.
بررسی کالاهای جايگزين
در صنعت قطعه سازی توليد براساس مستندات فنی، نقشه، روش توليد و دستورالعمل های آن صورت می گيرد لذا خارج از فرآيند فوق نمی توان قطعه ای را توليد و عرضه نمود از طرف ديگر هر قطعه در جايگاه خود دارای کاربرد ويژه ای است.
به طوری که نميتوان از قطعه ای به جای قطعه ديگر استفاده نمود از اينرو در مجموع می توان گفت که برای محصول توليدی طرح كه در ضريب ايمنی وسايل نقليه نقش موثری را ايفا می نمايد کالای جايگزين وجود ندارد.
بررسی اهميت استراتژيکی کالا دنيای امروز
قطعه سازی يکی از صنايع مادر و اساسی در هر کشور به شمار می آيد. اين قطعات خود بعنوان کالای واسطه ای در توليد انواع خودرو يا بازار خدمات پس از فروش آن مورد استفاده قرار ميگيرند از اينرو توسعه صنعت قطعه سازی به مفهوم توسعه صنعت خودروسازی کشور است لذا مجموعه قطعه سازی را ميتوان به عنوان يکی از محورهای توسعه هر كشور برشمرد.
کشورهای عمده توليدکننده و مصرف کننده محصول
مورد مصرف قطعات توليدی طرح در صنعت خودرو می باشد لذا کشورهای تراز اول در توليد خودرو را می توان به عنوان بزرگترين توليدکننده همچنين بزرگترين مصرف کننده قطعات مورد مطالعه معرفی نمود كه از آن جمله ميتوان به كشورهای آمريكا، آلمان، ژاپن چين اشاره كرد.
محصول موردنظر در اين طرح شيشه ايمنی وسايل نقليه می باشد كه با توجه به آمارهای وزارت بازرگانی اداره گمرک عمده نياز بازار کشور به اين محصول با كد تعرفه عنوان شده در جدول بالا از كشورهای آلمان ، تركيه و امارات متحده عربی تامين ميگردد.
معرفی شرايط صادرات محصول
از نقطه نظر مقررات وزارت بازرگانی جهت صادرات محصولات توليدی طرح هيچگونه شرايط و محدوديتی وجود نـدارد اما با اين حال ورود به بازارهای جهانی مستلزم برخورداری توليدکننده از شرايطی می باشد که در جدول ذیل به شرايط فوق اشاره شده است.
| شرايط ورود به بازارهای جهانی | ||
| 1 | برخورداری از مزيت رقابتی به لحاظ قيمت |
يکی از معيارهای مهم در صادرات، قيمت ها رقابتی جهانی می باشد که اين مورد نيز به شرايط اقتصاد کلان کشور در مقايسه با کشورهای مقصد صادرات قيمت جهانی اين محصول باز ميگردد. از جمله اين شرايط می توان به نرخ ارز، نرخ بهره، قيمت مواد اوليه، نرخ تورم موارد مشابه اشاره کرد که با توجه به متغير بودن عوامل فوق، لازم است توجيه پذيری اقتصادی صادرات در زمان واقعی صادرات و کشورهای مقصد مورد تحليل قرار گيرد. |
| 2 | به لحاظ کیفیت | کيفيت يکی از موارد عمده ديگر است که در صادرات كالاهای صنعتی نقش محوری دارد. در صنعت توليد قطعات خودرو نيز رعايت اصول فنی مهندسی در ساخت استفاده از مواد مرغوب، کيفيت در فرآيند ساخت از مواردی است كه توليدكننده جهت ورود به بازارهای جهانی بايد درنظر داشته باشد. |
| 3 | دارا بودن استاندارد جهانی | بررسی شماره استاندارد 70912 و استانداردهای جهانی در توليد محصول اهميت ويژه ای را داراست. |
| 4 | آشنايی کامل با امور تجارت جهانی | فعاليت در بازارهای جهانی مستلزم آگاهی کامل صادرکننده از مقررات و الزامات تجارت جهانی می باشد. |
مراحل تولید شيشه ايمنی خودرو
اولين مرحله اين فرآيند انتقال شيشه ها از انبار به بازرسی و اندازه زنی می باشد كه پس از كنترل و اندازه گيری و علامت زنی شيشه ها آماده مرحله بعدی می شوند. در اين قسمت شیشه های تخت به دقت مورد بازرسی قرار می گیرد و هرگونه ترک که ممکن است در هنگام حمل یا بارگیری بوجود آمده باشد ویا شیشه هایی که موج دار بوده یا آنهایی که ناخالصی در آنها وجود داشته باشد.
از بقیه شیشه ها جدا شده و به قسمت ضایعات انتقال می یابد. در این قسمت شیشه هایی که از مرحله بازرسی عبور کرده و اندازه گیری و علامت زنی روی آنها انجام گرفته اسـت بـه صورت دقیق برش داده شود.
در مرحله سوراخکاری تمام شیشه ها سوراخ نشده بلکه پس از تفکیک آنهایی را که احتیاج به سوراخ کاری دارند عمـل سوراخ کاری روی آنها انجام میگیرد. بعد از مراحل طی شده شیشه ها به قسمت کوره خمکاری انتقال می یابند تا خم لازم به آنها داده شـود. در این کـوره شیشه های موردنظر حرارت لازم را می بینند و به صورت خم موردنظر در می آیند.
در این مرحله بعد از تنش زدایی شیشه ها بطور کام یا آب دیونایزر شستشو داده می شوند. در این مرحله بايـد دقـت شود تا دیونایزر به تمام سطح شیشه برسد. بعد از شستشو شیشه ها به اطاق تمیز انتقال می یابند تا در آنجـا عمـل طلقگذاری انجام گیرد.
در این مرحله (طلق گذاری) برای توليد شيشه های ايمنی جلو كه شامل طلق مـی باشـند، دو عـدد شـیشه و طلـق بـا همدیگر در یک گیره بسته می شوند به صورتی که طلق مابین آنها قرار می گيرد و باید دقت شود که فشـار بـه تمـام نقاط شیشه به صورت یکسان برسد. بعد از آنکه تمام شیشه ها به صورت جفت در آمدند به اتوکلاو انتقال می یابنـد.
در این دستگاه (اتوکلاو) شیشه ها در فشار 9 تا 10 اتمسفر دمای 150 تا 200 درجه سانتی گراد قرار دارند. دراین قسـمت فشاری که به آنها وارد می شود همراه با دمای مربوطه باعث می شود که شیشه ها به خوبی به طلـق مابینشـان چسـبيده شوند به صورتی که یک تکه شوند.
بعد از انجام مراحل قید شده شیشه ها آماده بسته بندی هستند. قبل از بسته بندی لازم است که کنترل و بازرسی لازم بر روی آنها انجام پذیرد. بعد از انجام مراحل بازرسی شیشه به قسمت بسته بندی انتقال می یاابد.
بررسی اجمالی تکنولوژی و روش توليد محصول در کشور و مقايسه آن با ديگر کشورها
تکنولوژی مورد استفاده در قطعه سازی در مورد کل واحدهای تولیدی آن یکسان است و تفاوت خاصی میان تکنولوژی ها وجود ندارد لیکن آنچه که سبب ایجاد تمایز بین قطعات تولید شده کارخانجات مختلف ميگردد شامل موارد زیر خواهد بود:
- توان مهندسی واحد تولیدی در انتخاب مواد
- اجرای دقیق عملیات خم كاری
- دقت عمل در هنگام طلق گذاری و استفاده از ماشین آلات مخصوص.
مقايسه روش توليد معمول کشورمان با ديگر کشورهای جهان
تکنولوژی تولید شيشه ايمنی خودرو علاوه بر ایران در سایر نقاط جهان به همان شکل انجام میگیرد که در فرآيند بالا شرح داده شده لیکن آنچه که سبب ایجاد تمایز قطعات تولید شده کارخانجات مختلف می گردد شامل موارد زیر خواهد بود.
• توان مهندس واحد تولیدی در انتخاب مواد
• دقت عمل اپراتورها در هنگام استفاده از ماشينها
• دقت عمل کنترل کیفیت در جلوگیری از ورود شيشه های نامرغوب به مجموعه محصولات آماده فروش.
تعيين نقاط قوت ضعف تکنولوژی های مرسوم در توليد محصول
| نقاط قوت | نقاط ضعف |
| یکسان بودن تکنولوژی مورد استفاده در ایران و دیگر کشورهای جهان عدم نیاز تازه واردان به صنعت برای خرید دانش فنی و تکنولوژی قابلیت تولید قطعات برای شاخه های مختلف صنعت خودروو غیره |
_ |
ماشين آلات توليد شيشه ايمنی خودرو
| ردیف | شرح ماشين آلات | مشخصات فنی | منبع تامین |
| 1 | ماشين لبه گير | داخلی | |
| 2 | ميز برش شيشه | تمام اتوماتيک با ضخامت برش 202 میلیمتر | داخلی |
| 3 | باقی ماشين آلات موردنیاز | 9 واگنه شامل بخشهای كوره و اتوكلاو با تمام تجهيزات مربوطه | داخلی |
قطعات و مواد اوليه اصلی
| ردیف | ماده | مشخصات فنی |
| 1 | متيل استات | سلولز (طلق) |
| 2 | شیشه تخت | به ضخامت 2 میلیمتر |
| 3 | گيره برای بسته بندی | بين هر دو تا شيشه 2 عدد در کناره ها |
| 4 |
پالت فلزی برای بسته بندی | جهت بسته بندی ٤٥ عدد شيشه ایمنی |