طرح توجیهی تولید نخ دندان
نخ دندان، فیلامنت نازکی است که جهت برداشتن بقایای مواد غذایی که در بین دندان ها و در بین دندان ها و لثه ها وجود دارد، استفاده می شود. در سال 1994 ،آمریکایی ها در حدود بیش از 2/5 میلیون مایل نخ دندان استفاده کردند که این مقدار نخ معادل بیش از 100 بار محیط زمین می باشد.
علت استفاده از نخ دندان، کمک به برداشتن بقایای مواد غذایی، مواد چسبناک و مواد ژل مانندی است که بر روی دندان ها و یا در میان آنها ایجاد می شود، می باشد. در صورت عدم برداشتن این مواد از روی دندان، پوسیدگی و در نهایت از بین رفتن به بار خواهد آمد.
به همین دلیل توصیه شده است تا افراد بالغ و بچه های بالاتر از 10 سال روزانه حداقل یک بار از نخ دندان استفاده نمایند. استفاده از نخ دندان سبب توقف فعالیت باکتری هایی می شود که باعث ایجاد بیماریهای لثه و دندان می گردد. نخ دندان معمولا به شکل نخ و یا نوارهایی است که می تواند به مواد شیمیایی خاصی آغشته شود.
در ضمن این نخ در طعم های مختلفی چون دارچین، نعنا و ساده تهیه می گردد. نوع نواری این نخ ها برای اشخاصی کاربرد دارد که فاصله بین دندان های آنها نسبتاً زیاد است به طور مثال این نخ مصرف زیادی در بین کودکان به علت بازبودن دندان های آنها دارد.
با کم شدن فاصله بین دندان ها استفاده از نخ هایی که نازکتر باشد، پیشنهاد می گردد. در تولید نخ دندان برخی اوقات از ترکیبات چرب کننده جهت حرکت بهتر در دندان استفاده می شود. در مورد دندان هایی که به صورت کج و نامنظم هستند استفاده از این گونه نخ ها توصیه می شود .
مواد اولیه لازم برای تولید نخ دندان
نخ های دندان به طور معمول از یک یا دو پلیمر ساخته می شوند. الیاف نایلون و تفلون دو نوع عمده از الیاف نساجی هستند که در تولید نخ دندان استفاده می گردند. نایلون از خانواده پلی آمیدها بوده و تفلون نام تجاری پلی تترا فلوئورو اتیلن می باشد.
مواد خام دیگر مورد استفاده در نخ های دندان موادی هستند که جهت پوشش دادن این نخ ها استفاده می گردد. این موارد شامل واکس ها، چرب کننده ها، طعم ها دهنده و مواد اولیه دیگری که براساس نظر شرکت سازنده به آن افزوده می شود.
موارد مصرف و کاربرد
نخ دندان پس از مسواک به عنوان مهمترین وسیله جهت تمییز نمودن دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از تولید نخ دندان خارج کردن باقی مانده غذا از بین دندان استفاده می گردد. از آنجایی که با استفاده از مسواک امکان خارج کردن تمامی باقی مانده های غذایی از میان دندان ها وجود ندارد، از این رو با استفاده از انواع مختلف این نخ، شیارهای بین دندانها خارج می گردد.
بررسی کالاهای جایگزینی و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
این گونه از نخ ها به عنوان یکی از محصولات پزشکی مورداستفاده در خصوص بهداشت دهان و دندان می باشد. تولید نخ دندان به عنوان مکمل مسواک در خارج ساختن مواد غذایی باقی مانده در دهان می باشد. از این امکان جایگزینی این محصول با وسایل دیگر وجود ندارد.
البته اخیرا مسواک هایی طراحی وساخته شده است که تا حد امکان ضایعات غذای موجود در دندان ها را خارج می نماید. اما به طور کل امکان حذف و یا جایگزینی این محصول در بهداشت دهان و دندان وجود ندارد.
اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز
امروزه توجه بشر به بهداشت دهان و دندان روز به روز افزایش می یابد. تولید محصولات پزشکی پیشرفته اعم از انواع مسواک ها، خمیر دندان ها و مایعات شستشویی همگی مؤید این موضوع می باشند. در این میان تولید نخ دندان به عنوان یکی از وسایل مهم در بهداشت دهان و دندان، یکی از اهداف صنایع پزشکی می باشد.
این بدین صورت است که آمار مصرف این محصول روز به روز افزایش یافته است و آموزش استفاده از نخ، یکی از اهداف مسئولین بهداشتی کشورها می باشد. از این رو از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. امکان تولید محصولات متنوع و اعمال برخی اهداف پزشکی از طریق نخ دندان بر روی دندان، به عنوان یکی از راهکارهای پیشرفت در تولید و عرضه این محصول می باشد.
کشورهای عمده تولیدکننده :
- چین
- تایوان
- آمریکا
کشورهای عمده مصرف کننده :
- آمریکا
- کانادا
بعضی از تولید کنندگان عمده در ایران :
- طنین بهداشت پارس : تهران
- شرکت محمد حسن هاشمی : تهران
- صنایع بهداشتی و آرایشی تهران بوته : سمنان
بررسی اجمالی تکنولوژی و روش تولید در کشور و مقایسه با دیگر کشورها
مراحل تولید :
در عملیات تولید نخ دندان جهت ریسندگی فیلامنت های نایلونی نخ دندان، نمک نایلون پلیمریزه می شود و پلیمر حاصله به صورت نوارهای باریک درمی آید. این نوارها به شکل چیپس های کوچک خرد می شود. چیپس های حاصله محلوط شده و مجدداً ذوب می شود.
مذاب حاصله از درون ریسنده ها عبور می کند تا فیلامنت های نایلون شکل گیرند. هنگامی که نایلون سرد شد، پلیمر سخت شده و شکل نخ به خود می گیرد. در ادامه تاب دادن به فیلامنت های حاصله امری حیاتی می باشد. فرایند تاب دادن، متوسط در حدود 2/5 تا 3/5 دور در اینچ به فیلامنت ها اعمال می شود.
فرآیند تاب دادن در تولید نخ دندان سبب می شود تا استحکام برشی و سایشی فیلامنت ها افزایش یابد. از آنجایی که در تولید نخ دندان می توان از فیلامنت های با ضخامت های متفاوت استفاده کرد، از این رو نمره نخ این نخ ها می تواند متفاوت باشد.
1. تولید نخ دندان از تفلون
جهت تولید نخ دندان از الیاف تفلون، یک پلیمر تترا فلوئورو اتیلن (PTFE) ،در ابتدا فرموله می شود. سپس پلیمر به حالت مذاب خمیر شکل درمی آید و به شکل یک رشته بلند و نازک در جهت طول کشیده می شود. سپس پلیمر در یک یا چند جهت عرض منبسط می شود. پس از تولید PTFE، استحکام کششی این الیاف زیاد است.
برخلاف نخ های نایلونی که از چند فیلامنت تشکیل شده است، نخهای تفلونی، تک فیلامنت هستند که به راحتی تکه تکه و پاره نمی شود. بنابراین، عملیات تاب دادن در فرآیند تولید اینگونه نخ دندان نیاز نمی شود. سرعت کشیدن نخ در حین مراحل تولید سبب افزایش استحکام کششی نخ نازک تولید می گردد.
2. پوشش دهی فیلامنت ها
این فرآیند این امکان را برای تولیدکنندگان مختلف ایجاد می کند تا محصول خود را متمایز از محصولات دیگر شرکت ها نمایند. بدین معنی که هر شرکت از مواد افزودنی مختص به خود استفاده می نمایند. این فرآیند این امکان را برای تولیدکنندگان مختلف ایجاد می کند تا محصول خود را متمایز از محصولات دیگر شرکت ها نمایند.
بدین معنی که هر شرکت از مواد افزودنی مختص به خود استفاده می نمایند. فرآیند پوشش دهی فیلامنت ها در حمام های امولسیونی اتفاق می افتد که در آن، نخ های دندان از میان چرب کننده ها، طعم دهنده ها و دیگر تکمیل های مطلوب با سرعت ثابت عبور می کند.
3. قالب بندی جعبه نخ دندان
پوشش بسته بندی استاندارد جهت نخ دندان از جنس پلیپروپیلن بوده و به شکل یک قوطی کوچک درب دار می باشد که جزء در آن متحرک و بقیه ثابت است. در ضمن یک روزنه جهت خروج نخ و یک زائده جهت نگهداری قرقره نخ بر روی پوشش پلیپروپیلن تعبیه شده است. اخیراً، تولیدکنندگان ترجیح می دهند از جعبه های یک تکه ای استفاده کنند که حاوی یک پنجره جهت اندازه گیری میزان نخ مصرفی می باشد.
4. قرار دادن نخ بر روی جعبه
بوبین نخ دندان معمولاً به طور دستی بر روی جعبه نگهدارنده نخ قرار می گیرد. نخ ها به دور یک قطعه فلزی پیچیده میشوند و سپس پوشش مناسب بر روی آن قرار می گیرد. این بسته آماده برچسب شدن می باشد. شکل ها و دکورهای مناسب بر روی این بسته اعمال شده و در نهایت بسته آماده برای فروش می باشد.
به طور معمول سه راه جهت تزئین کردن بسته نخ وجود دارد؛ استفاده از برچسب به عنوان گزینه ترجیح داده شده برای اغلب محصولات صادر شده به اروپا می باشد. در روش انتقال حرارتی یک تصویر ایجاد می شود که کیفیت این تصویر مساوی و یا بهتر از تصویر ایجاد شده توسط روش چاپ غلطکی می باشد.
مزیت این روش تنوع بیشتر رنگها و طرح های مورد استفاده در آن می باشد. در نهایت جعبه های بسته بندی شده و جهت فروش به بازار فرستاده می شود. شکل 1 نمای از یک ماشین بسته بندی نخ دندان را نشان می دهد. در کشور امکان تولید الیاف پلی آمید وجود دارد. از این رو مشکلاتی در خصوص تولید نخ دندان مورد نیاز درکشور وجود ندارد.
از طرف دیگر از آنجایی که دستگاه های بسته بندی همگی خارجی می باشد از این رو در صورت استفاده از دستگاه های جدید تر و به روز رسانی تکنولوژی مورد استفاده مشکلی در خصوص تولید این الیاف به وجود نخواهد آمد. و تفاوت خاصی بین تکنولوژی تولید در کشور و دیگر کشورها به وجود نخواهد آمد.
ایجاد واحد تولید نخ دندان
در تولید نخ دندان ، اغلب از الیاف نایلونی استفاده می گردد. این الیاف به طور کافی در کشور تولید می شود به منظور ایجاد چنین واحد تولیدی و با توجه به تنوع محصولات و ضخامت نخ های مورد استفاده، به طور متوسط به ازاء هر بسته نخ دندان در حدود 50 متر نخ نایلونی با نمره نخ بین 200 تا 500 دنیر مورد نیاز است. بسته بندی مورد استفاده نیز معمولاً از جنس پلیپروپیلن می باشد، در ابعاد، طرحها و وزن های مختلف تولید می گردد.