طرح توجیهی توليد پودر ميوه
معمولا در فراوری ميوه ها، توليد كنسانتره و آب آن مورد توجه خاص می باشد، ولی غالبا بازار كنسانتره ها و آبميوه ها در داخل و خارج از كشور دچار نوسانات زيادی می شود و بعلت كوتاه بودن نسبی زمان ماند آن، ضايعات زياد و خسارات بسيار بالايی را بر توليدكنندگان آن وارد می سازد به اين دليل توليد پودر ميوه موجب جلوگيری از هدر رفتن آن می شود.
روش خشک کردن و پودر در صنايع غذايی يكی از بهترين و قديمی ترين روشهای نگهداری مواد غذایی است. در اين روش هزينه عمل آوری نسبت به ساير روش ها كمتر بوده و پس از عمل آوری، نگهداری محصولات نيازی به تاسيسات برودتی و سردخانه و غيره ندارد و محصولات در انبار مناسب قابليت نگهداری را دارند.
يكی ديگر از اولويت های روش خشک کردن و پودر ميوه ها نسبت به ساير روش ها كاهش شديد وزن و حجم محصولات است كه اين امر در مسائل ترابری و حمل ونقل و در زمينه حجم اشغالی انبارها خبلی مقرون بصرفه می باشد. افزايش ماندگاری آنها از طريق كاهش فعاليت آبی و كاهش روند رشد ميكروبی آنها از ديگر مزايای اين محصولات می باشد.
تنها مشكلی كه همراه با این فرایند می باشد خاصيت جذب آب و خاصيت ترموپلاستيكی آنهاست كه باعث ايجاد مسائلی از قبيل چسبندگی، كلوخه شدن و مشكل بودن جابجايی بدون بسته بندی مناسب می شود. اين موارد با افزودن يكسری از افزودنی ها جهت سهولت خشک كردن و بهبود خواص انتقالی و ذخيره سازی پودر مرتفع می شود.
حفظ و نگهداری محصولات غذايی با توجه به رشد جمعيت و كمبود مواد غذايی بسيار مورد توجه قرار گرفته است و روز به روز اهميت جلوگيری از اتلاف مواد غذايی و طولانی نمودن زمان ماند آنها بدليل رشد صادرات و بدست آوردن بازارهای پايدار بيشتر نمايان می گردد.
محصولات طرح، انواع پودر ميوه می باشد. از جمله پودر پرتقال، ليمو، موز، توت فرنگی و هلو. اين محصولات به صورت پودر نرم در كيسه های پلی اتيلنی يک و پنج كيلویی بسته بندی می شوند. پودرميوه در صنايع غذایی مورد استفاده قرار می گيرد و در توليد كليه موادی كه طعم، عطر و رنگ ميوه مورد نياز باشد مصرف می شود. علاوه براين به عنوان پودر نوشيدنی نيز با اضافه كردن آب به آن قابل استفاده می باشد.
ويژگی های پودر ميوه
محصولات طرح پودر ميوه از لحاظ خواص غذایی كاملا مشابه ميوه های تهيه شده از آن می باشند ميوه های خشک منبع غنی ويتامين های B6 ،B3 ،B2 B1 ، A و پانتوتنيک اسيد و نيز املاحی مثل كلسيم، آهن، منيزيم، فسفر، پتاسيم، سديم، مس و منگنز هستند.
هر 100 گرم ميوه خشک تقريباً 250 كالری انرژی و 1 تا 5 گرم پروتئين دارد. در اثر كاهش آب ميوه در طی فرآيند خشک كردن، ميوه خشک شده طعم بهتری دارد. فقط بخشی از ويتامين C خود را از دست می دهد. این محصولات دارای مزايا و ويژگی هایی هستند كه در زير به برخی از آنها اشاره می كنیم :
- مناسب برای كسانی كه به دنبال رژيم غذايی صحيح می باشند.
- بهبود جريان خون و افزايش خون رسانی به مغز.
- آن دسته از افرادی كه به دليل توصيه های پزشكی از خوردن ميوه و سبزيجات تازه منع شده اند می توانند از خوردن ميوه های خشک سپيد گل لذت ببرند
- حفظ كيفيت و ويتامين های موجود و همچنين ماندگاری بلند مدت در مقايسه با ديگر انواع ميوه و سبزيجات فرايند شده مثل ميوه و سبزيجات كنسرو يا منجمد شده
- قابليت استفاده از ميوه و سبزی خشک در تمام فصول سال.
- قابليت نگهداری طولانی مدت بدون نگرانی از فساد يا كاهش خواص و ويتامين های موجود.
عمل خشک كردن آب آزاد يا آبی كه از نظر بيولوژيكی فعال است ولی ميتواند موجب رشد ميكروارگانيسم ها و فعاليت آنزيم ها شود از ماده غذايی حذف شده و مدت نگهداری محصول بسيار طولانی تر می شود و از طرفی به دليل كاهش آب، حجم و وزن ماده غذايی نيز كاهش يافته و جای كمتری را نيز براي نگهداری و حمل و نقل اشغال می كند.
پودر ميوه براحتی می تواند با ساير اجزا مواد غذایی مخلوط شود و در آب حل شود لذا علاوه بر استفاده به عنوان نوشيدنی آماده در سس ها، انواع غذاها و دسرها نيز ميتواند استفاده شود.
كد آيسيک محصول
| توليد و بسته بندی پودر ميوه جات | 15311520 |
| بسته بندی پودر ميوه جات | 15311522 |
شماره تعرفه گمركی
كد تعرفه محصولات طرح عبارتند از :
| كد تعرفه | شرح تعرفه |
| 08051000 | پرتقال تازه يا خشک كرده |
| 08030000 | موز از جمله موز سبز تازه يا خشک كرده |
| 08055000 | ليمو و ليموترش كوچک تازه يا خشک كرده |
| 08134000 | ساير ميوه های خشک كرده |
موارد مصرف و كاربرد
پودرهای ميوه دارای كاربردهای وسيعی در صنايع غذایی هستند. از جمله كاربردهای آن می توان موارد زير را نام برد:
- استفاده در غذای كودک جهت افزايش ارزش غذايی و بهبود طعم
- كاربرد در تهيه ماست و بستنی ميوه ای جهت تنوع بخشيدن به محصولات
- انواع مربا ، مارمالاد ، ژله و پودينگ ميوه ای
- تهيه انواع تافی و آبنبات و شكلات ميوه ای با طعم طبيعی ميوه های مختلف در رنگها و طعم های مختلف
- استفاده در انواع نوشيدنی های ميوه ای و معجون های ميوه ای
- كاربرد در دسرهای ميوه ای و تنقلات مختلف
- انواع كيک و محصولات تافی با طعم ميوه
كاربرد ها
انواع شكلات – انواع شيرينی های اردی – بستنی زمستانی – بستنی ميوه ای – بستنی يخی – يخمک – بسته بندی انواع شيرينی – بسته بندی پودر ژلاتين و ژله – بسته بندی شيرينی های غيرآردی – توليد و بسته بندی ژله و مارمالاد و پودر ژلاتين – شيرينی مغزدار ويفر خامه ای – انواع كيک و بيسكويت و كلوچه – شيرطعم دار – ماست ميوه – انواع دسر- انواع كلوچه – ادامس- بيسكويت – پاستيل ميوه – پودينگ- ژله ميوه -غذای كودک- ويفر
بررسی كالاهای جايگزين محصول
از كالاهای جايگزين می توان به آب ميوه اشاره كرد اما همان طور كه قبلا هم ذكر شد اين محصول بعلت كوتاه بودن نسبی زمان ماند آن، ضايعات زياد و خسارات بسيار بالايی را بر توليدكنندگان آن وارد می سازد و لذا پودرمیوه به صرفه تر و با زمان ماندگاری بالاتر می باشد و نياز به تاسيسات خاص برای نگهداری و يا حمل و نقل ندارد و فضای كمتری را برای انبار كردن اشغال ميكند.
اهميت استراتژيک كالا
از آنجایيكه در كشور ما واريته های مختلف ميوه جات به خاطر شرايط آب و هوايی و اقليم خاص كشت می شود. طی اطلاعات حاصل شده از سازمان جهاد كشاورزی سطح زير كشت محصولات باغی در ايران 2512024 هكتار و محصول توليدی معادل 13108570 تن می باشد به دليل سطح وسيع باغ ها در كشور و ميزان توليد بالای محصولات باغی و تنوع اين توليدات فراوری اين محصولات لازم و ضروری به نظر می رسد.
ايران با داشتن 15 محصول باغی مهم دارای مقام جهانی، از نظر تنوع توليد پودر ميوه ، محصولات باغی ، بعد از كشورهای چين، آمريكا و مشتركا با تركيه رتبه سوم دنيا را از آن خود كرده است بر اساس اطلاعات فائو، ايران در توليد توليد يک سوم از تعداد محصولات اصلی دنيا دارای رتبه های اول تا دهم جهان بوده كه سهم محصولات باغی 15 محصول می باشد.
لذا با توجه به حجم وسيعی از توليدات باغی ايجاد واحدهای فراوری كه محصولات پركاربرد و متنوع و ماندگار توليد می كنند از اولويت های سرمايه گذاری صنايع غذایی محسوب می شود كه اطلاعات بدست آمده در همين راستا مؤيد اين مطلب است. در بيش از 19 استان كشور فراوری ميوه جات از اولويت های سرمايه گذاری بخش صنايع كوچک است.
فواید اقتصادی احداث طرح
ايجاد ارزش افزوده در مواد خام، كاهش ضايعات و يا استفاده از پسماندها در جهت فرآورده های جانبی و تبديل آنها به محصولات قابل استفاده، تامين بخش عمده ای از نيازهای غذايی افراد و جامعه به صورت مداوم و پيوسته و افزايش دوره نگهداری مواد غذايی از طريق فرآوری و موازين بهداشتی از مهمترين ويژگی ها و فوايد اين واحد است و علاوه بر اين موارد،
جلوگيری از خروج ارز برای واردات مواد غذايی، ايجاد اشتغال در منطقه و ايجاد فرصت های شغلی در ساير بخش های اقتصادی مانند خدمات و حمل و نقل از عمده ترين خصوصيات این واحد تولید است.
لذا با توجه به توانایی ها و پتانسيل های موجود و ميزان توليدات محصولات باغی در كشور، لزوم ايجاد صنايع تبديلی اين بخش از محصولات كشاورزی، نمايان می شود و با نگاهی به صادرات محصولات طرح تولید پودر ميوه ضرورت احداث اين گونه واحدها بيش از پيش آشكار می شود.
طی بررسی های انجام شده در بالا و مشخص شدن جايگاه فراوری محصولات باغی، اين مطلب می تواند مورد توجه مسئولين و برنامه ريزان قرار گيرد تا با توجه به پتانسيل های توليد توجه بيشتری به توسعه صنايع تبديلی و صادرات محصولات باغی داشته باشند.