طرح توجیهی مشاغل خانگی
كسب و كار یا مشاغل خانگی زودبازده : آن دسته از فعاليت هايی است كه توسط عضو يا اعضا خانواده در فضای مسكونی در قالب يک طرح كسب و كار بدون مزاحمت و ايجاد اخلال در آرامش واحد های مسكونی همجوار شكل می گيرد و منجر به توليد خدمت يا و يا كالای قابل عرضه به بازار خارج از محيط مسكونی می گردد. امروزه این مشاغل به عنوان راهكاری مهم براي ايجاد اشتغال و درآمد در سراسر جهان محسوب مي گردند.
قابليت انجام اين نوع كسب و كار در «منزل» سبب ايجاد مزايای بسياري برای شاغلين آن ها می شود، كه از جمله می توان به ايجاد توازن بين مسئوليت خانوادگی زنان و اشتغال آنان، حذف هزينه های مربوط به خريد، رهن و اجاره كارگاه و اياب و ذهاب، استفاده از نيروی كار ساير اعضای خانواده و ايجاد زمينه های كار خانوادگی، امكان انتقال تجارب از طريق آموزش غيررسمی به شيوه استاد – شاگردی بين اعضاء خانواده و … اشاره نمود.
بايد توجه داشت كه در ساليان اخير به دليل تحولات عظيم در بخش فناوری اطلاعات در جهان و ايجاد مشاغل جديد، امكان مشاغل خانگی زودبازده برای بسياری از افراد در زمينه های IT نيز فراهم گرديده است. اين مشاغل كه روزانه در سراسر جهان تعداد آن ها رو به فزونی و تنوع می باشد اين امكان را فراهم می آورد تا افراد بتوانند در محيط خانه با استفاده از رايانه و وسايل جانبی مورد نياز، به انجام كسب و كارهای گوناگون در اين حوزه بپردازند.
معرفی مشاغل خانگی زودبازده
1- صنایع دستی شاخه (نساجی سنتی): این بخش از مشاغل شامل :
ترمه بافی- شمد بافی-جاجیم بافی (ساچیم بافی)-موج بافی (ماشته بافی)- چادر شب بافی-دارایی بافی (ایکات)-زری بافی- سجاده بافی-سیاه چادر بافی- عبا بافی-گلیچ بافی-مخمل بافی- شال بافی- نوار بافی- وریس بافی-حوله بافی-مرس بافی- نساجی سنتی- اجاق قراقی – ابریشم بافی- احرامی بافی – برک بافی – فرت بافی- شعر بافی.
2- بافته های داری و زیراندازها: این بخش از مشاغل خانگی زودبازده شامل :
قالیبافی (چنته)، گلیم بافی (گلیم بافی دورو، رند بافی، گلیم سوزنی، گلیم گل برجسته، گلیمچه)، زیلو بافی، نمد مالی، خورجین بافی، پلاس بافی، اجاق قراقی، سفره آردی – سفره کردی، پلاس بافی.
3- پوشاک سنتی: این بخش شامل :
گیوه بافی، چاروق دوزی، چموش دوزی، پوستین دوزی، طراحی و دوخت لباس محلی، گیوه دوزی، قلاب بافی، میل بافی ( کاموا بافی – بافتنی سنتی)، کلان نمدی، عروسک بافی از مشاغل خانگی زودبازده به شمار میروند.
4- چاپ های سنتی: این بخش شامل :
چاپ کلاقه یا باتیک (نقاشی روی پارچه)، چاپ قلمکار، چاپ سیلک.
5- صنایع دستی چرمی: این بخش از مشاغل خانگی شامل :
معرق چرم، نقاشی روی چرم، نقش اندازی ضربی روی چرم (حکاکی چرم)، سراجی سنتی (ساخت کمربند و کیف و…)، طراحی به صورت داغ روی چرم (سوخت روی چرم).
6-صنایع دستی فلزی: این بخش شامل :
قلمزنی، مشبک سازی فلزی، حکاکی روی فلز، میله سازی، گرگور بافی، زیورآلات سنتی (جواهر سازی)، صنایع دستی مسی (تابلو – وسائیل تزئینی) هم جزء کارهای خانگی محسوب می شوند.
7-صنایع دستی چوبی و حصیری: این بخش از مشاغل خانگی شامل :
معرق کاری، حصیربافی، بامبوبافی، منبت ریز (آباده و گلپایگان)، ترکه بافی (ارغوان بافی -مروار بافی – چم بافی – کپوبافی)، خراطی (ساخت ظروف چوبی – تسبیح سازی)، نقاشی روی چوب، مروار بافی، مشبک چوب، خاتم کاری، سوخت روی چوب، چیغ بافی، ساخت سازهای سنتی (ساخت سازهای بادی – ساخت سازهای کوبه ای – پیکر تراشی چوبی (مجسمه سازی).
8-سفال و سرامیک و کاشی سنتی: این بخش شامل :
سفال و سرامیک، کاشی هفت رنگ، معرق کاشی، نقاشی روی سفال، مهرسازی.نقاشی روی لعابی. نقاشی زیر لعابی. خرمهره سازی. کاشی زرین فام. کاشی مشبک.
9-صنایع دستی دریایی: این بخش از مشاغل خانگی شامل :
نقاشی روی صدف (صدف سازی – تراشی صدف) و …
10- صنایع دستی مستظرفه: این بخش شامل :
مینیاتورسازی (نگارگری ایرانی)، نقاشی، تشعیر، تذهیب، طراحی، جلد سازی، صحافی سنتی.
11- آبگینه : این بخش از مشاغل خانگی شامل: تراش روی شیشه – معرق شیشه- نقاشی روی شیشه – نقاشی پشت شیشه – همجوشی شیشه . از مشاغل خانگی زودبازده زنان میتوان نقاشی روی شیشه، ویترای را نام برد.
12- پیشه های سنتی وابسته به صنایع دستی: این بخش شامل :
نخ ریسی سنتی، رنگرزی گیاهی، گلابتون سازی، رفوگری (به جز قالی و گبه).
13- صنایع دستی سنگی: این بخش شامل :
تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی (گوهر تراشی).
14- رودوزیهای سنتی: این بخش از مشاغل خانگی شامل :
تسمه دوزی، نقده دوزی، بخارا دوزی، ده یک دوزی (برجسته دوزی)، پیله دوزی، قیطان دوزی (فتیله دوزی – مغزی دوزی – یراق دوزی)، ستاره دوزی، چشم دوزی، مروارید دوزی، خوس دوزی، خامه دوزی، چهل تکه دوزی، سکه دوزی ( اشرفی دوزی)، گلدوزی، گلابتون دوزی، پته دوزی، آیینه دوزی، بلیش دوزی، تفرشی دوزی، پریواردوزی، قلاب دوزی، کتیبه دوزی، کردی دوزی، کم دوزی (کمان دوزی – کمه دوزی)، مرصع دوزی (سنگ دوزی)، سوزن دوی (بلوچی – اصفهان- ترکمن)، صدف دوزی، مخمل دوزی، شمسه دوزی، سرافی دوزی، شرابه دوزی، نوار دوزی، نقش دوزی، ممقان دوزی، منجوق دوزی، پولک دوزی بیشتر جزو مشاغل خانگی زودبازده زنان به شمار میرود.
15- فعالیت های امور تولیدات دامی: این بخش از مشاغل خانگی شامل :
پرورش دهنده اردک گوشتی – پرورش دهنده بوقلمون گوشتی – پرورش دهنده کرم ابریشم (نوغان داری) – پرورش دهنده غاز بومی – پرورش دهنده کبک – پرورش دهنده گاو شیری – پرورش دهنده گوسفند، بز – پرورش دهنده مرغ بومی – پرورش دهنده گاومیش – پرواربندی گوساله – پرواربندی بره –
پرورش دهنده زنبور عسل – پرورش دهنده بلدرچین – پرورش اسب.
16- فعالیتهای شیلات : این بخش شامل : تکثیر و پرورش ماهیان زینتی – پرورش ماهی در استخرهای دو منظوره جزو مشاغل خانگی زودبازده هستند.
17- صنایع تبدیلی بخش کشاورزی : شامل : فرآوری و بسته‌بندی سبزیجات ( پاک کردن، خشک کردن ) – بلغور‌سازی – فرآوری محصول زعفران ( جمع آوری، پاک کردن، خشک کردن، درجه بندی و بسته بندی) – بسته بندی زرشک – فرآوری و بسته بندی انواع میوه های خشک، برگه ها، غلات، حبوبات و خشکبار – برشته‌سازی بسته بندی آجیل سویا – بسته بندی انواع محصولات باغبانی ( انگور – توت فرنگی و… ) – خشک کردن و بسته بندی میوه جات – فرآوری و بسته بندی انواع جوانه های گندم، ماش، عدس – پاک کردن، فرآوری و بسته بندی انواع دانه های روغنی، مغز تخمه‌ها و ذرت بو داده , آماده سازی، بسته بندی فرآورده های کنجد نظیر ارده، حلوا ارده و سایر محصولات سنتی – کشمش پاک کنی و بسته بندی – تولید و بسته بندی انواع ترشیجات و شور و زیتون شور – بسته بندی عسل ( فقط زنبورداران ) – تولید گلاب و عرقیات گیاهی (فقط استان فارس، شهرستان‌های کاشان و بردسیر کرمان ) – پخت انواع نان – نبات پزی – شیرینی پزی سنتی و خانگی – تولید رشته آشی – نخود پزی ( نخود چی ) – تولید شیره انگور ( فقط استان های تولید‌کننده انگور )- خرد کردن و بسته‌بندی قند – برشته کردن گندم- تولید و بسته‌بندی انواع مربا- بسته‌بندی شکر سفید – تولید و بسته‌بندی محصولاتی نظیر لیمو عمانی، موسیر و سیر – پوست کنی، لپه کردن حبوبات و بسته‌بندی آن- بسته‌بندی ادویه جات آسیاب نشده- تولید و بسته‌بندی سمنو و انواع حلوای سنتی- تولید و بسته‌بندی قره قوروت – تولید و بسته‌بندی نقل و آب نبات – تهیه و بسته‌بندی نشاسته – تولید و بسته‌بندی شکلات – تهیه و بسته‌بندی سقز ( فقط استان کردستان) – بسته بندی و درجه بندی محصولات زراعی – تولید و بسته بندی کودهای ارگانیک – تولید و بسته بندی ورمی کمپوست- تهیه انواع کودهای فسیلی- تهیه، بوجاری و بسته بندی بذر، پیاز و غده محصولات زراعی و زینتی-خدمات جمع آوری شیر – ابریشم کشی خانگی – بسته بندی تخم‌مرغ بومی- استحصال و بسته‌بندی روغن شترمرغ.
18- تولیدات گیاهی :
پرورش، جمع آوری، بسته بندی و عرضه قارچ خـوراکی (فقط جهت بسته بندی و عرضه قارچ خوراکی استعلام از وزارت بهداشت و درمان لازم است) – تولید کنده گیاهان دارویی – تولید‌کننده محصولات زراعی، گیاهان زینتی، قارچ، نهال و… در گلخانه های کوچک خانگی – تولید‌کننده سیر در منزل-پرورش دهنده گل محمدی – تولید‌کننده بذر پیـاز – تولید‌کننده زعفـران. وابسته به مشاغل خانگی زودبازده.
19- سایر (بخش های کشاورزی – دامپروری – شیلات):
تولید و بسته بندی کودهای ارگانیک، تهیه انواع کودهای فسیلی، تهیه و بسته بندی تخم انواع گلها، تاکسیدرمی پرندگان، حیوانات و آبزیان، بسته بندی تخم مرغ بومی.
20- فعالیتهای تولیدی (صنعت) :
صنایع نساجی، پوشاک و سراجی (مشروط به عدم استفاده از چرخ صنعتی). طراحی و دوخت لباس، خیاطی لباس عروس، شلوار دوز، راسته دوز، نازک دوز مردانه، ضخیم دوز مردانه، نازک دوز زنانه، بچه گانه دوز، پیراهن دوزمردانه و شومیزه زنانه، بافندگی، ملحفه دوزی، پرده دوزی، تولید رومیزی، بافت های ترکیبی.
21- صنایع غذایی:
تولید و بسته بندی ترشیجات و شور، ماست بند، تولید گلاب و عرقیات گیاهی، تولید و بسته بندی آبلیمو، آبغوره، سرکه، نارنج، نبات پزی، شیرینی پزی سنتی، پخت انواع نان، تهیه شکلات، تهیه لواشک، تهیه مرباجات ، تهیه ماهی فرآوری شده (دودی – شور)، تولید انواع رب، تولید رشته آشی.
22- سایر (بخش صنعت):
از مشاغل خانگی زودبازده زنان میتوان مونتاژ اسباب بازی و لوازم پرورش فکری کودکان، مکرومه بافی، کیف سازی، کوبلن دوزی، عروسک دوزی، ساخت جعبه های فانتزی، طناب بافی، گلسازی، ساخت میوه های خمیر چینی، مهرسازی، قاب سازی، توپ دوزی پارچه ای، توپ دوزی چرمی، تابلو ساز تزئینی را نام برد.
23- کسب و کارهایی با گرایش فناوری اطلاعات (تهیه برنامه نرم افزاری):
آموزش های مجازی، برنامه نویس، خدمات ترجمه، تایپ، حروفچینی و صفحه بندی کتاب و مجلات، طراح شبکه های ارتباطی، تجارت الکترونیک در بخش کشاوزی طراح مولتی مدیا (تولید کننده چند رسانه ای)، ساخت و نقاشی های متحرک (انیمیشن)، طراح صفحات وب، طراح لباس و کفش طراح داخلی ساختمان و دکوراسیون خدمات حسابداری، گرافیست (طراح بانر)، آموزش و تدریس از طریق اینترنت (آموزش از راه دور طراح سازه های ساختمانی نقاشی و مصور سازی کتاب کودک، طراحی کتب تصویری برای رنگ آمیزی کودکان، مشاوره اینترنتی، تلفنی، MMS،SMS با موضوعات (تغذیه – روانشناسی – پرستاری – پزشکی – بهداشت – تنظیم خانواده – ترک اعتیاد – تداخل دارویی – مراقبت های بیماری، تهیه نرم افزارهای کامپیوتری، طراحی و تهیه مجلات و روزنامه های دیجیتال، تبلیغ کالا و خدمات به صورت مجازی و فروش آن، جمع آوری اطلاعات در زمینه های مختلف و مورد تقاضا، فروش کتاب و تولیدات فرهنگی دست دوم.
24- خدمات:
فعالیت های فرهنگی هنری خطاطی، ویراستاری، نویسندگی (داستان – شعر – فیلمنامه – نمایشنامه آموزشی و…)، برجسته نویسی با خمیر و رنگ، تصویرگری کتاب کودک یکی از بهترین مشاغل خانگی به حساب می آید.
25- صنایع فرش:
طراحی سنتی قالی، رنگ آمیزی نقشه فرش، تایید رشته های شغلی مربوط به حوزه کشاورزی، دامپروری، شیلات، صنعت و فرش مشروط به اعلام نظر و تایید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است.