طرح توجیهی تولید چرم و محصولات چرمی (سال 1401)
چرم ماده ای بادوام و انعطاف پذیر است که از دباغی پوست احشام به دست می آید. چرم به دلیل داشتن ویژگی تنفس پذیری جایگاه مهمی را در بخش تولید پوشاک به خود اختصاص داده است.
پوست خام احشام در حالت طبیعی خود، قابل استفاده نیستند چون به مرور زمان پوسیده شده و با تغییرات دمایی دچار تغییرخواص می شوند. در سرما سخت و صلب و در گرما شل و نرم. فرآیند دباغی، پوست فسادپذیر را به یک ماده طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف پذیر برای کاربردهای گوناگون تبدیل می کند.
چرم در تلفیق با چوب، پایه فناوری باستانیان را شکل می داده است. جايگاه كشور ايران در مزيت نسبی صنعت تولید چرم با در نظر گرفتن شاخص های مختلف، تغيير می كند در ميان شاخص های مزيت نسبی طرف تهیه و عرضه اگر تنها به وفور عوامل و مواهب طبيعی موردنياز در تهیه آن توجه شود،
ايران در ميان 29 كشور عمده توليدكننده در رتبه ششم قرار می گيرد كه نشانگر وضعيت نسبتا مناسبی برای كشور است. با اضافه كردن عوامل توليدی كه نياز به كار كارخانه ای دارد و ظرفيت توليد چرم سبک گوسفندی و بزی (تكنولوژی)، ايران به رتبه هشتم نزول می كند. ظرفيت توليد و يا حتی توليد بالفعل چرم سبک گوسفندی و بزی بسيار پايين است.
همانگونه كه در شرح تاريخچه صنعت تهیه و تولید چرم نيز اشاره شد، با اينكه وفور مواد اوليه امكان رشد چرم سبک گوسفندی و بزی را تاييد می كند، متاسفانه چرم سازی های ايران بيشتر در حوزه چرم سنگين گاوی طرح ريزی شده اند.
عدم برنامه ريزی های صنعتی مناسب در تخصيص بهينه منابع سرمايه ای به تهیه انواع مختلف چرم كه به دنبال خود از امكان رشد صنايع توليد مواد شيميايی مورد نياز اين صنعت نيز جلوگيری كرد، مزيت نسبی كشور ايران را از مقاوم ششم به هشتم نزول داده است.
با در نظر گرفتن شاخص های مزيت نسبی طرف تقاضا مانند كشش قيمتی تقاضای صادرات چرم موردنظر و كيفيت توليدی آن، رتبه ايران در ميان كشورهای مورد بررسی از هشت به يازده نزول می كند. زيرا كشش قيمتی تقاضای صادرات در كشور ايران نسبتا بالا می باشد. عدم معرفی مناسب اين كالا به بازار جهانی عامل مهمی در پركشش بودن تقاضای صادرات كشور ما می باشد.
مجوزهای لازم برای تولید چرم
یکی از مهمترین دغدغه ها برای کسانی که می خواهند وارد عرصه تولید چرم و محصولات چرمی بشوند، چگونگی اخذ مجوزهای قانونی است. باید به یاد داشته باشید که بر اساس قوانین، حتی برای ساخت مصنوعات چرمی در خانه به شکل طرحی از مشاغل خانگی، شما نیازمند مجوز هستید.
مجوزهای قانونی در تولید محصولات چرمی به سه گروه تقسیم می‌شوند. برای چرم سازی به عنوان یکی از رشته های مشاغل خانگی یا راه اندازی کارگاه ساخت صنایع دستی چرمی باید از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجوز بگیرید.
برای راه اندازی یک تولیدی با حدود ۱۰ تا ۱۲ نفر کارگر که کار را به صورت نیمه ماشینی و نیمه دستی انجام می دهند، باید از اتحادیه ها مجوز بگیرید؛ و کارگاه های بزرگ که در شهرک های صنعتی مشغول به کار می باشند، موظف به دریافت مجوز از وزارت صنعت و معدن هستند.
کار چرم سازی در منزل به عنوان یک رشته از رشته های مشاغل خانگی می تواند با فعالیت یک نفر آغاز شود. در ادامه شما می توانید از کمک اعضای خانواده یا فامیل بهره‌مند شوید. مزیت این شیوه، استفاده از نیروی کار ارزان، تقسیم عادلانه کارها بر اساس توانایی ها و مهارت ها و آشنایی کامل شما با نیروهای کار است.
در صنعت تولید چرم و محصولات چرمی بصورت کارگاهی یا کارخانه ای باید بر اساس نیازهای شغلی و تقسیم کار عمل کنید. برای مثال دوزنده با مهارت کار با چرخ چرم دوزی استخدام کنید، یا از کارگری با مهارت کار با دستگاه برش بهره ببرید، همچنین از کارگران ساده برای حمل و جابجایی محصولات تولیدی استفاده کنید. تعداد نیروی کار در کارگاه و کارخانه تولید چرم، منوط به میزان توسعه کاری شماست.
ساختار پوست
1. لایه اپیدرمی : خارجی ترین لایه پوست که معمولا نازک بوده و زیر لایه های آن شامل: لایه شاخی، لایه شفاف، لایه دانه ای، لایه خاردار، لایه زاینده
2. لایه درم : لایه زیری اپیدرم و ماده اصلی تبدیل شونده به چرم است و خود از دو لایه تشکیل شده است : لایه فوقانی، لایه مشبک
3. لایه هیپودرم : سومین و آخرین لایه پوست و آنرا به بافت های ماهیچه ای متصل می کند.
کاربردهای محصول
به طور کلی بیش از 90% چرم تولید شده در جهان به مصرف تهیه کفش چرم، کیف، کمربند، پوشاک، مبلمان و کالاهای چرمی می رسد. علاوه بر این کاربردهای دیگری نیز برای چرم وجود دارد، از جمله ساخت ادوات موسیقی، پتوهای ضدحریق، واشر و بست، پوشش ابزارهای ظریف آزمایشگاهی،
کاغذ پوستی (که بسیار مقاوم و با دوام است) لایی اندام مصنوعی، چوب بیلیارد، ساخت نوعی چکش که از عبور ذرات ریز غبار و خاک و حتی آب جلوگیری نموده و در عین حال قابلیت گذردهی خوبی دارد. عمده کاربردهای انواع چرم در زیر به صورت جداگانه ذکر شده است :
1. چرم گاوی
- انواع کفش های چرمی
- انواع کیف و مصنوعات چرمی
- تسمه های صنعتی
- کمربند
- رومبلی و روکش صندلی خودرو
- دستکش های صنعتی
- محصولات فانتزی
2. چرم بزی
- رویه و آستری کفش
- البسه چرمی
- کیف و سایر مصنوعات چرمی مانند ورنی، جیر، آستری و بند ساعت
3. چرم گوسفندی
- انواع البسه
- دستکش
- رویه کفش
- کیف و سایر مصنوعات چرمی و فانتزی
مواد اولیه
مواد اولیه برای تولید چرم شامل : پوست خام سبک گوسفندی، پوست خام سنگین گاوی، چربی گیر، سولفور سدیم، آهک، سولفات آمونیوم، بی سولفیت سدیم، نمک، اسید فرمیک، اسید سولفوریک، کروم 33 %، اکسید منیزیم، بی کربنات سدیم، ضدقارچ، فرمیات سدیم، رنگ top، سنیان، روغن و سنیان اکلرلتیک می باشد.
برنامه فروش و بازار هدف (داخلی – خارجی)
صنعت تولید چرم و محصولات چرمی، صنعتی پرسود با بازدهی بالا است. برای موفقیت در بازار این محصولات ابتدا باید مهارت های اولیه تولید آنها آشنا شوید و سپس متناسب با وسعت کار خود، مجوزهای تولید را از نهادهای مربوطه دریافت کنید.
در قدم بعدی تلاش شما و نیروی کار منجر به تولید محصول می شود. بسته بندی مناسب، بازاریابی حرفه ای، قیمت گذاری متناسب با قدرت خرید مشتریان و تعدد کانال های خرید از عوامل موفقیت شما در این بازار هستند.
از نرم افزارهای طراحی الگو بهره بگیرید و متناسب با سود سالیانه، به افزایش نیروی کار و توسعه کارگاهتان فکر کنید. همچنین برای تنوع محصولات تان می توانید از روش هایی چون حکاکی و قلم زنی روی چرم، نقاشی روی چرم و سوخت نگاری چرم نیز استفاده کنید.
بازار هدف در ابتدا تامین نیاز داخل کشور و سپس در صورت تولید مازاد مصرف داخل، محصولات صادر خواهند شد. بازاریابی در این صنعت بسیار اهمیت دارد. بدون آشنایی با بازار محصولات چرمی و نحوه تبلیغ و بازاریابی سنتی و اینترنتی نمی توانید در کسب و کار خود به سوددهی مناسب برسید.
تهیه کاتالوگ و شرح محصول در آن از راههای بازایابی سنتی محصولات چرمی است. شما همچنین می توانید تصاویر محصولات را در تلفن همراه خود داشته باشید تا در صورت نیاز، با مراجعه حضوری به افراد و فروشگاهها محصول خود را معرفی نمایید. بازاریابی اینترنتی بهترین شیوه بازاریابی محصولات چرمی است که بیشترین سود را برای شما به همراه خواهد داشت.
اگر در حال راه اندازی کارگاه یا کارخانه تولید چرم هستید، بهتر است همان ابتدای کار به فکر نام تجاری، طراحی لوگو و برند برای کسب و کار تان باشید. سپس با استفاده از آنها و بر مبنای اهداف برند خود، وبسایت اختصاصی کسب و کار خود را طراحی کنید.
در وبسایت اختصاصی، صفحاتی مجزا را به درج آگاهی در مورد محصولات خود اختصاص دهید. در بعضی صفحات، محصولات خود را با انتشار عکس‌هایی از آنها و تهیه محتوای متنی معرفی کنید. استفاده از ظرفیت تبلیغاتی شبکه های اجتماعی مانند: اینستاگرام، تلگرام، واتساپ و … روش های بازاریابی اینترنتی هستند.
مراحل تبدیل پوست به چرم
فرایند تبدیل پوست به چرم طی ۴ مرحله به شرح ذیل می باشد :
- پوست خام تبدیل به سالامبور می شود،
- و در مرحله بعد سالامبور تبدیل به وت بلو شده،
- سپس وت بلو تبدیل به کراست شده،
- و در نهایت کراست تبدیل به چرم می گردد.
تولیدات مراحل ۱و۲ (سالامبور و وت بلو) فقط قابل خرید و فروش است دارای ارزش افزوده و اشتغال زایی بسیار پایینی است، در حالیکه مراحل ۳و۴ (کراست و چرم) علاوه بر اینکه قابل خرید و فروش است، مستقیما قابل استفاده در ساخت محصولات چرمی می باشد و دارای ارزش افزوده و اشتغالزایی بسیار بالایی است.
مراحل تولید چرم
- انبار پوست
- خیساندن و شستشو
- مو زدایی و لایمینگ
- آهک دهی
- لش زدایی
- ریتاناژ
- اشپالت
- آبگیری
- دباغی (وت بلو)
- آهک گیری و آنزیم دهی
- خشک کردن
- اشتول
- رنگرزی و تکمیل
- بسته بندی
لوازم و دستگاه های لازم
تجهیزات لازم برای راه اندازی یک کارگاه تولید محصولات چرمی شامل موارد ذیل می باشد :
- دستگاه پرس چرم
- دستگاه برش چرم
- دستگاه لویس
- چرخ دوپایه راسته‌دوز چرم
- چرخ بطر
- دستگاه پرس پرچ
- میز کار
- چسب‌زن