توسعه و گستردگی صنعت برق امروزی امری است غیر قابل انکار و با توجه به روند روبه رشد تاسیس کارخانجات صنعتی مختلف که همه بر پایه وسایل الکتریکی کار می کنند حفاظت و کنترل تجهیزات برقی داخل کارخانه یک امر بسیار مهم میباشد به همین منظور همه کارخانه‌ها و حتی کارگاه‌های تولیدی کوچک و متوسط نیز از تابلو برق برای این مهم استفاده میکنند.
تابلو برق یک محفظه برای نصب و سیم بندی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی است که کلیدها و قطعات کنترلی و حفاظتی و لوازم نمایشگر (ولتاژ، جریان، فرکانس، توان، کسینوس فی و …) روی آن نصب می‌شوند. همچنین تابلوهای برق جهت جلوگیری از وارد شدن شوک الکتریکی به کاربرانِ تجهیزات و حفاظت تجهیزات در برابر عوامل محیطی استفاده می‌شوند.
در کشورهای عضو کمیسیون الکتروتکنیکی بین‌المللی، استاندارد آی‌ئی‌سی ۶۰۵۲۹ برای طبقه‌بندی درجه حفاظت تابلوها در برابر عوامل خارجی (کدهای آی‌پی) استفاده میشود. انواع تابلوهای برق از نظر سطح ولتاژ به دو دسته LV (فشارضعیف) و MV(فشار متوسط) تقسیم می‌شوند. تابلوهای LV در سطح زیر ۱۰۰۰ ولت و تابلوهای MV از ۱۰۰۰ تا ۳۶۰۰۰ ولت ساخته می‌شوند.
خلاصه اطلاعات مالی طرح توجیهی تولید تابلو برق صنعتی ویرایش تابستان 1403
|
||
| رديف | عنوان شاخص اطلاعاتی | ميزان |
| 1 |
ظرفیت تولید در سال | 650 دستگاه |
| 1 | مساحت زمین طرح |
3600 مترمربع |
| 2 | ضریب ميزان ارائه خدمات در نقطه سربسر | 71 درصد |
| 3 | سرمایه کل موردنیاز اجرای طرح | 59,445 میلیون ریال (معادل 5 میلیاردو 944 میلیون تومان) |
| 5 | نرخ برگشت سرمایه | 37 درصد |
| 6 | مدت زمان برگشت سرمایه | 2/7 سال |
| 7 | سود خالص | 21,799 میلیون ریال |
| 10 | هزینه های عملیاتی سالانه طرح | 72,909 میلیون ریال |
| 15 | سرمایه موردنیاز جهت تامین ابنیه | 18,240 میلیون ریال |
| 16 | سرمایه خرید تجهیزات | 8,233 میلیون ریال |
| 19 | ارزش فروش تولیدات سالانه طرح پس از اجرا | 189,485 میلیون ریال |
| 20 | هزینه های ثابت طرح توليد تابلو برق صنعتی | 53,049 میلیون ریال |
| 21 | تعداد پرسنل ستادی و اجرایی مورد نیاز | 39 نفر |
| 23 | هزینه های حاملهای انرژی (سوخت،آب،تلفن،برق) | 350 میلیون ریال |
| 24 | میزان حقوق سالانه پرسنل | 68,731 میلیون ریال |
| 27 | نسبت افزوده خالص به سرمایه گذاری کل | 167 درصد |
| 31 | سرانه ارزش فروش محصولات | 4,859 میلیون ریال |
| 32 | نسبت سود خالص به سرمایه ثابت | 12 درصد |
| 33 | مقدار NPV | 111,059 میلیون ریال |
| 34 | مقدار NPV/I | 50 درصد |
| 35 | میزان IRR در حالت عادی | 65 درصد |
| 36 | میزان IRR در حالت بدبینانه | 61 درصد |
تولید و ساخت تابلو برق صنعتی
با توجه به مشخصات فنی ارائه شده محصول از سوی سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران طرح حاضر مربوط به تابلوهای برق فشار متوسط و ضعیف می باشد. مشخصات فنی محصولات این طرح در جدول زیر ارائه شده است.
| نام محصول | مشخصات فنی |
| تابلوهای برق |
– ضعیف حداکثر 23 کیلو ولت – قوی بیش از 23 کیلو ولت – متوسط بین 23 تا 33 کیلو ولت |
تابلوهای فشار متوسط
این تابلو در پستها و سوییچ بردهای توزیع مورد استفاده قرار می گیرد و در سطوح ولتاژی 20 و 33 کیلو ولت طراحی و تولید می گردند و معمولا بصورت چند سلولی مونتاژمی شوند.
انواع تابلوهای برق فشار ضعیف از نظر کاربرد
1. تابلوهای فرمان موتوری که جهت کنترل موتورهای سه فاز ساخته می‌شوند
2. تابلوهای توزیع صنعتی برای توزیع جریان در یک واحد صنعتی استفاده می‌شوند.
3. مدل بانک خازنی که برای اصلاح ضریب توان یک کارگاه ساخته می‌شوند.
4. تابلوهای توزیع مسکونی که جهت توزیع جریان در یک واحد مسکونی ساخته می‌شوند.
5. کنترل صنعتی یا تابلوهای PLC که کنترل اتوماتیک فرایندهای صنعتی کاربرد دارند.
6. تابلوهای مارشالینگ که ارتباط بین تابلوهای برق و سیستم کنترل مرکزی (DCS) را فراهم میکنند
چند نمونه از تولیدات تابلوهای برق
تابلوهای تولیدی شن و ماسه
این شرکت به صورت تخصصی در خصوص طراحی و تولید انواع تابلوهای برق تولیدی های شنو ماسه فعالیت دارد. این تابلوها معمولا دو بخشی بوده و شامل یک دستگاه قدرتی که کلیه لوازم تاسیسات موتوری در ان نصب می گردد و بخش دیگر تابلوی کنترل پیانویی می باشد.
تابلوهای وسایل اندازه گیری
این تابلوها معمولا بصورت تیپ می باشند که با نظارت شرکت برق جهت نصب کنتورهای مصرف برق تولید گردیده و در واحدهای کارخانجات و ادارات نصب می شوند.
موارد مصرف و کاربرد تولید تابلو برق
تابلوی برق ترکیبی است از یک یا چند وسیله کلیدی (قطع و وصل) همراه با تجهیزات کنترل، اندازه گیری، حفاظت و تنظیم که کلیه اتصالات برقی و مکانیکی داخلی و قسمت های بدنه آن به طور کامل سوار شده باشد. این تجهیزات در تاسیسات برق ساختمان ها، صنایع سنگین و شبکه برق شهری مورد استفاده قرار می گیرند.
تابلوهای برق به 3 دسته تابلوهای فشار ضعیف (کمتر از یک کیلو ولت)، فشار متوسط (1 تا 33 کیلو ولت) و فشار قوی (بیشتر از 33 کیلو ولت) تقسیم می شوند که هر یک از آنها شامل انواع دیگری هستند.
تابلوهای فشار ضعیف به دو دسته تابلو تمام بسته و تابلو توزیع نیرو و روشنایی برای نصب در محوطه باز و تابلوهای فشار متوسط به دو دسته تمام بسته، قابل دسترسی و فرمان از جلو و همچنین تابلو تمام بسته کشویی تقسیم می شوند.
کد آیسیک و تعرفه گمرکی تولید تابلو برق
شود مجوزهاي مربوطه به وزارت صنایع و معادن را براي تولید این محصول صادر نمود:
| ردیف | نام محصول | کد آیسیک (ISIC) | کد تعرفه گمرکی |
| 1 | تابلو برق فشار ضعیف | 3120512424 | 853710 |
| 2 | تابلو برق فشار متوسط | 3120512426 | 85372020 |
استانداردهای مربوطه
از آنجايي كه هر محصولی برای حضور در بازار بايد از يكسری استانداردها و قواعد پيروي كند، لذا محصولات تولیدی این واحد صنعتی نيز دارای خصوصيات و استانداردهايی می باشد و لزوم رعايت اين استانداردهای در توليد محصولات تولیدی بديهی بوده و نظارتهای سختگيرانهای در اين بخش توسط سازمان استاندارد و وزارت صنعت ، معدن و تجارت بر آن انجام ميگيرد.
مهمترین استاندارد در صنعت برق و الکترونیک مربوط به IEC و IEEE و ANSI هستند. در مورد تابلو برق های فشار ضعیف و فشار متوسط، استاندارد IEC بهترین و کامل ترین گزینه است
بررسی کالاهای جایگزین
محصول طرح از ملزومات الکتریکی می باشد و با توجه به نیاز صنعت برق و کاربردهای مورد انتظار از آن طراحی و تولید شده و دارای کاربرد خاص خود می باشند لذا نمی توان به جای آن قطعه دیگری را مورد استفاده قرار داد. بنابراین محصول این طرح دارای کالای جایگزین نمی باشد.
اهمیت استراتژیکی تولید تابلو برق در دنیای امروز
امروزه لوازم و تجهیزات الکترونیکی جزء لاینفک زندگی انسان ها بوده و زندگی در دنیای کنونی بدون استفاده از این لوازم تقریبا غیرممکن می باشد. در تمامی منازل، ادارات، کارخانجات می توان این لوازم و تجهیزات را مشاهده نمود.
تابلوهای برق نیز با توجه به نقش مهمی که در فرآیند توزیع برق ایفا می کنند و با توجه به کاربردهای فراوان آنها دارای اهمیت بسزایی در دنیای کنونی می باشند.
کشورهای عمده تولیدکننده و مصرف کننده تابلو برق
یکی از ویژگیهای تولیدکنندگان در جهان امروزی این است، که اغلب آنها به شرکتهای چند ملیتی بسیار بزرگی تبدیل شده اند که لوازم و تجهیزات بسیاری را در شاخه های مختلف تحت پوشش یک برند در کشورهاي مختلف دنیا تولید و به بازار عرضه می کنند. کشورهای ایتالیا، چین، کره جنوبی و هنگ کنگ از کشورهایی می باشند که بخش عمده این کالا را به کشورمان صادر می کنند.
تعیین حداقل ظرفیت تولید تابلو برق
جهت تعيين حداقل ظرفيت تولید اقتصادی یک واحد تولیدی ، عوامل بسیاری تداخل هستند که همانطوریکه در مباحث پیشین ملاحظه فرمائید در این طرح سعی شده به طور اجمال آن عوامل شناسایی و مشخص گردند . عوامل تدخیل در این رابطه عبارتند از “بررسی موارد مصرف ، کاربرد ، مشخصات و ویژگیهای محصولات تولیدی و …
از دیگر عوامل تعيين كننده میزان ظرفیت واحد تولیدی ؛ مدل تجهيزات و ماشين آلات و حجم سرمايه گذاران و نگاه صادراتی و شرایط و اوضاع زمانی اجرای طرح میباشد که با توجه به گران شدن نرخ تبادل ارزها با ریال و بالا رفتن هزینه های واردات کالا و قرار گرفتن در سال جهش و رونق تولید ملی با عزم و مدیریت جهادی ، ظرفيت اسمی توليدات این کارخانه در اين طرح براساس اطلاعات زیر و تطبيق آن با تجربيات موجود و شركتهای فروشنده ماشين آلات
طیف محصولات و میزان ظرفیت مدنظر تولید تابلو برق
باتوجه به تحقیقات انجام شده توسط تیم فنی و شناسایی خلا و پتانسیل های موجود در سال‌های آتی به تولید 5 نوع تابلو به شرح جدول ذیل اقدام خواهد کرد. همانگونه که در جدول نشان داده شده است بیشترین تمرکز تولید بر تابلو برق فرمان موتوری و توزیع صنعتی میباشد که نیاز مبرم این روزهای کارخانجات و کارگاه های صنعتی کوچک و متوسط میباشد. و همچنین با توجه به طرح مسکن ملی، و نیاز هر آپارتمان به تابلو برق (مخصوص آسانسور) این شرکت در سال اول به تولید 70 عدد تابلو برق ساختمانی خواهد داشت.
پس با این اوصاف بدون در نظر گرفتن ساعات اضافه کاری خط مونتاژ و دیگر بخشهای کارخانه ، حداکثر ظرفیت اسمی تولید ، مونتاژ ، کنترل ، بازرسی و بسته بندی محصولات تولیدی در این واحد صنعتی ، حداکثر 650 دستگاه انواع تابلو برق فشار متوسط و ضعیف می باشد ، که پس از بازاریابی و انعقاد قرارداد با مصرف کننده و توزیع کننده های عمده داخلی و خارجی توسط بخش بازرگانی ، بخش های تولید و برنامه ریزی ، نسبت به تنظیم برنامه های تولید محصولات بر حسب نوع قراردادهای منعقد شده اقدام مینمایند.
نتیجه مطالعات بازار تولید تابلو برق
از موازنه عرضه و تقاضا چنین برمی آید که در پنج سال آینده بازار کشور از نظر دارا بودن تابلو برق دچار اشباع خواهد شد. با توجه به این مساله می بایستی به دنبال بازارهای مصرف جدید در سایر کشورهای بود تا بتوان صادرات بیشتر محصول موردنظر از اشباع آن در بازارهای داخلی که نهایتا منجر به ضرردهی کارخانجات تولیدی این محصول می شود جلوگیری کرد. قابل ذکر است که با حمایت تولید داخلی و کمتر شدن واردات محصول می توان از اشباع بودن محصول وارداتی کاست.
اهميت و ضرورت اين طرح اين است كه بتوان با نحوه توليد تابلوهای صنعتی بزرگ و كوچک به منظور توزيع انرژی الكتريكی بعد از خط انتقال به واحد های صنعتی آشنا شد و همچنین جلوگیری از خروج ارز جهت واردات تابلو برق که نیاز مبرم همه واحدهای تولیدی میباشد.
بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده توسط سازمان گمرک کشور در سال‌های گذشته بیش از 52 میلیون دلار تابلو برق از مجاری قانونی وارد کشور شده است؛ و این نشان از اهمیت و ظرفیت خالی جهت تولید این محصول میباشد. همچنین این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است ارز آوری از طریق صادرات به کشورهای همسایه
از جمله عراق و افغانستان و غیره ، شکوفایی اقتصادی و خودکفایی در تولید یکی از محصولات ، سوددهی و بهبود وضعیت اقتصادی ، اشتغالزایی و کمک به کاهش نرخ بیکاری، استفاده از نیروی انسانی متخصص در پرورش کالای داخلی و بهره گیری از سرمایه ها و داشته های انسانی در بالندگی کشور.
مراحل کلی تولید و ساخت تابلو برق
1- بخش فلز و جوشكاری
بطور كلی نوع دستگاه های استقرار يافته در اين بخش ادوات سنگين فلز كاری می باشد كه به ترتيب عبارتند از:
دستگاه برش – دستگاه نقطه جوش – دستگاه پرس – خم کن برقی – رکتیفایر- گرد بر- پانچ 8 تنی – دریل ستونی و…
همه قطعات ابتدا وارد بخش برش شده و به اندازه های مطلوب مطابق نقشه درمی آيند. سپس با توجه به فرم و وضعيت مورد نياز برای هر قطعه به بخش های پانچ و خم كاری و مته كاری برده می شود.
(البته بعضی از قطعات مستقيما به بخش خم كاری می روند و برای بعضي ديگر ابتدا به بخش پانچ و بعد به بخش خم مي رود و بعضي از قطعات ممكن است يكی از دو حالت فوق را نداشته باشد. كه شرح اين فرآيندها در مراحل بعدی بطور كامل توضيح داده خواهد شد ).
قطعات خارج شده از اين بخش وارد بخش جوشكاری مي شود در اين بخش قطعات مختلف ورودی ، با توجه به نيازشان جوشكاری می شوند. برای از بين بردن اثر خال جوشها و به منظور يكنواخت كردن
سطح فلز در رنگ كاری بخش های جوشكاری شده خارجی را به بخش فرزكاری می برند در اين بخش سطوح جوشكاری خارجی را توسط سنگ فرز صاف می كنند اين مرحله پايان كار بخش فلزكاری و تأمين يا تغذيه ورودی بخش رنگ كاری می باشد .
2- رنگ كاری
قطعات ساخته شده در بخش فلزكاری پس از پرداخت كاری وارد بخش رنگ كاری می شود. دراين بخش از رنگ های ساده برای محیط باز و رنگ های چرمی برای محیط بسته استفاده میشود. پودر رنگ را در داخل دستگاه رنگ پاش ریخته و آن را با ولتاژ 20 kv بار دار می کنند و بدنه تابلو را به زمین متصل میکنند و عمل پاشش را انجام میدهند.
و بعد آنها را از (چنگک) آويزان می كنند تا رنگ كمی خود را بگيرد و خشک شود. سپس قطعات نيمه خشک شده را به (كوره) منتقل می كنند و در درجه حرارت 180 سانتیگراد در مدت 20 دقيقه قرار می دهند.
3- مونتاژ بدنه و اسكلت داخلی
در اين بخش كليه قطعات رنگ آميزی شده با توجه به مكانهايی كه برای آنها مشخص شده به همديگر متصل می شوند. البته در مونتاژ بدنه به خاطر تلرانسی كه در ساختمان قطعات وجود دارد و همچنين عدم اطمينان پانچ زنی در مرحله فلزكاری بعضی از سوراخ كاريها در اين بخش روی قطعات صورت می گيرد.
4- مونتاژ الكتريكی
بدنه و اسكلت مونتاژ شده در بخش مونتاژ وارد اين بخش می شود و در اين بخش كليه ادوات الكتريكی شامل ، فيوز ـ كليد ـ كنتاكتور ـ رله ـ فتوسل ـ لامپ و شينه ها روی اسكلت داخلی تابلو نصب می شود و اين اسكلت داخلی ، روی پايه های داخلی تابلو نصب می شود. البته در مورد (شينه های الكتريكی) داخل تابلو بايد توضيح داد
كه اين شينه ها از (نوارهای مسی) كه به صورت كلاف هستند در بخش (برش شمش) با توجه به اندازه های مورد نياز بريده و خم و سوراخ مي شود و روی آن (وار نيش) قرار می گيرد سپس مدار توسط تكنسين برق تست می شود و تابلو تكميل شده به انبار مربوطه منتقل می شود