طرح توجیهی احداث گلخانه صیفی جات (تابستان 99) بادمجان،گوجه فرنگی و خیار

طرح توجیهی احداث گلخانه صیفی جات 3000 متری+آموزش افزایش کارایی اقتصادی
رشد جمعیت و افزایش مصرف سرانه كه با سطح درآمد و زندگی افراد جامعه همبستگی زیادی دارد، دو مسئله مهم در تأمین نیازهای غذایی برای افراد جوامع در حال پیشرفت از جمله ایران است و در این میان نقش بهره‌ گیری مؤثر و بهینه از منابع محدود آب و خاک و استفاده از نیروی انسانی موجود در كشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

تلاش موفقیت‌ آمیز در جهت رشد درآمد ناخالص ملی و رسیدن به خودكفایی در تولید نیازهای غذایی جمعیت رو به رشد كشور، همانند هر فعالیت دیگری نیاز به آگاهی عمیق از فرآیندهای عملی و اقتصادی و بكارگیری آخرین دانش و فن‌آوری روز دنیا دارد.

جدول خلاصه اطلاعات طرح
موضوع طرح توجیهی	احداث گلخانه صیفی جات (گوجه فرنگی، بادمجان و خیار)
دستگاه صادرکننده مجوز	سازمان جهاد کشاورزی
میزان تولید سالانه	40  تن خیار   40  تن بادمجان 20  تن گوجه فرنگی
تعداد پرسنل ستادی و اجرایی	8  نفر
ضریب ميزان ارائه خدمات در نقطه سربسر	72  درصد
میزان سرمایه کل موردنیاز اجرای طرح	18,676  میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 867 میلیون و 600 هزارتومان)
میزان سرمایه ثابت	17,485  میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 748 میلیون و 500 هزارتومان)
میزان سرمایه در گردش	1,192  میلیون ریال (معادل 119 میلیون و 200 هزارتومان)
زمین طرح	5000  متر مربع
مساحت گلخانه	3000  متر مربع
نرخ برگشت سرمایه	37  درصد
مدت زمان برگشت سرمایه	2/7  سال
سود خالص	6,863  میلیون ریال (معادل 686 میلیون و 300 هزار تومان)
هزینه خرید مواد اولیه	849  میلیون ریال (معادل 84 میلیون و 900 هزارتومان)
هزینه های عملیاتی سالانه موردنیاز طرح	6,162  میلیون ریال (معادل 616 میلیون و 200 هزار تومان)
ارزش افزوده خالص طرح	5,763  میلیون ریال (معادل 576 میلیون و 300 هزار تومان)
سرمایه موردنیاز خرید تجهیزات	1,991  میلیون ریال (معادل 199 میلیون و 100 هزار تومان)
ارزش فروش محصولات سالانه طرح	10,000  میلیون ریال (معادل 1 میلیارد تومان)
میزان حقوق سالانه پرسنل	3,286  میلیون ریال (معادل 328 میلیون و 600 هزار تومان)
سرانه ارزش کل فروش سالانه	1,250  میلیون ریال (معادل 125 میلیون تومان)
نسبت سودخالص به سرمایه ثابت	39  درصد
مقدار NPV	3,251  میلیون ریال (معادل 325 میلیون و 100 هزار تومان)
مقدار NPV/I	15  درصد
میزان IRR در حالت عادی	28  درصد
میزان IRR در حالت بدبینانه	16  درصد

در این راستا تكنولوژی تولید محصولات گلخانه‌ای منجر به افزایش چشمگیر راندمان بهره‌وری از منابع محدود آبی و خاكی گشته و اهمیت آن با توجه به اقلیم خشک و كم باران اكثر نقاط كشور ما غیر قابل انكار است.

ميزان سرمايه ای که بايستی توسط سرمايه گذاران تامين گردد
ميزان سرمايه ای که بايستی توسط سرمايه گذاران تامين گردد (میلیون ریال)	میزان تعلق گرفته به سرمایه کل (میلیون ریال)	میزان درصد وام تعلق گرفته (درصد)	میزان سرمایه کل موردنیاز طرح (میلیون ریال)
3,735	14,941	80	18,676

مهمترین دستاوردهای كشت‌ های گلخانه‌ای عبارتند از :

1. امكان تولید مستمر محصولات در تمام طول سال بدون تأثیر محدودیت‌های موجود بخصوص درمناطق سرد با طول فصل كشت كوتاه گلخانه‌دار قادر به تنظیم زمان کشت و برداشت زود موقع محصول (حداقل یک ماه) و ارائه آن به بازار می‌باشد.
2. استفاده از تکنیک‌های جدید و بهره‌ گیری صحیح و افزایش بهره‌وری از امكانات محدود آب (به دلیل استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار بخصوص آبیاری قطره‌ای) و خاک (به دلیل بهره‌گیری بهینه از فضا به جای سطح، بخصوص در قطعات و اراضی كوچک غیر اقتصادی).
3. كاهش خسارت و تأمین امنیت تولید با توجه به امكان كنترل عوامل سوء محیطی در یک محیط بسته (گلخانه).
4. افزایش بازدهی و عملکرد با توجه به كنترل عوامل مؤثر در تولید شامل نور، درجه حرارت، رطوبت، تهویه و نیز کنترل آفات و بیماری‌ها.
5. بالا بودن کیفیت و کمیت محصولات گلخانه‌ای و در نتیجه امکان صادرات محصول به خارج کشور. این امر به خاطر استفاده از بذور هیبرید (اصلاح شده) و استفاده صحیح (در حد نیاز) از كود و سموم شیمیایی می‌باشد.
6. ایجاد اشتغال مفید و مولد در جامعه و جذب نیروی كار كشور. با توسعه كشت محصولات گلخانه‌ای و سرمایه‌گذاری برای ایجاد شهرک های گلخانه‌ای مشکل بیکاری و کم درآمدی جوانان و فارغ‌ التحصیلان کشاورزی تا حدود زیادی برطرف می‌شود. همچنین در زمستان که کشاورزان معمولاً بیکار هستند می‌توانند اقدام به کشت گلخانه‌ای و تولید خارج از فصل نمایند.

موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی ایران و طول روز بلند و روشنایی کامل آفتاب و وجود اقلیم‌های مختلف، شرایط مساعدی را برای كشت محصولات گلخانه‌ای فراهم نموده است. به همین خاطر در بسیاری از هزینه‌های مربوط به گرم كردن و روشن نگه داشتن گلخانه‌ها صرفه‌جویی می‌شود و در نتیجه هزینه تمام شده محصول كاهش می‌یابد.

امروزه با احداث گلخانه‌های مدرن در سراسر کشور، انواع محصولات نظیر: خیار، گوجه‌فرنگی، فلفل‌دلمه‌ای رنگی، طالبی آناناسی، توت‌فرنگی، بادمجان، انواع گل‌های شاخه بریده مانند رز، ژربرا، گلایل، داودی، زنبق، شیپوری، ارکیده و … در حال تولید است كه علاوه بر تأمین بازارهای داخلی، به خارج از كشور نیز صادر می‌گردد.

عوامل موثر در احداث گلخانه صیفی جات

در احداث گلخانه ها باید به عوامل متعددی توجه شود :

1. تأمین نور مورد نیاز
2. تأمین حرارت
3. تأمین دی‌ اکسیدکربن
4. تأمین رطوبت كافی
5. استفاده از خاک مناسب
6. مساحت گلخانه

محل مناسب جهت احداث گلخانه

مشکلات اصلی تولید محصول در هر اقلیم عبارتند از: موقعیت جوی و جغرافیایی منطقه، سردی و گرمی هوا، مقدار و شدت نور، شدت وزش بادهای قوی و ریزش برف و باران، منابع آبی و کیفیت آب، شرایط و خصوصیات خاک منطقه و … . بنابراین اولین نكته در احداث یک گلخانه (صیفی جات) انتخاب محل مناسب است که باید در این مورد به نکات ذيل توجه شود :

1. مناسب بودن خاک گلخانه از نظر شرایط فیزیکی و شیمیایی، در صورت مطلوب نبودن شرایط خاک (بافت خاک، مواد غذایی موجود در خاک، شوری، اسیدیته و…) می‌توان آن را با انجام عملیات اصلاحی (کوددهی، آب‌شویی و …) بهبود بخشید.
2. طرح گسترش گلخانه، از موارد مهم در احداث گلخانه، ارائه یک نقشه گلخانه همراه با طرح گسترش آن می‌باشد. در این طرح علاوه بر مساحت زمین گلخانه‌‌، پاشیدن رنگ، گل و مواد آهکی یا نصب پرده سایبان برای جلوگیری از نفوذ نور بیش از حد به داخل گلخانه مورد استفاده دارندگان گلخانه ها قرار می گيرد.

درختان برگ‌ریز مانند افرا و بلوط می‌توانند با ایجاد سایه، به طور مؤثری از نور شدید یک بعد از ظهر تابستانی بكاهند. البته باید توجه داشت كه درختان در هنگام صبح، بر روی گلخانه سایه نیندازند. این درختان در زمستان اجازه می‌دهند كه نور كافی به گلخانه برسد چرا كه در پاییز برگ‌های خود را از دست می‌دهند.

بعضی گلخانه‌داران برای حفظ دما اقدام به دو جداره (دو لایه) نمودن گلخانه‌ های خود می‌کنند، که توصیه می‌شود برای جداره داخلی نایلون نازک‌تر و شفاف‌تر استفاده شود و یا در زمان تولید میوه بایستی لایه داخلی حذف شود تا نور بیشتری به گیاه برسد (خصوصاً در زمستان که شدت نور و طول روز کمتر است)

و از طویل شدن فاصله بین بندها (میانگره‌ها) و ضعیف شدن بوته و کاهش عملکرد جلوگیری شود. البته با استفاده از نورهای مکمل (نور مصنوعی) می‌توان بر طول روز افزود و کاهش نور در دو جداره بودن پوشش را جبران کرد و در نتیجه سوخت و ساز و عملکرد گیاه را افزایش داد.

سرفصل های طرح توجیهی احداث گلخانه صیفی جات :

• مقدمه
• فصل اول) تعاريف و معرفی محصول تولید شده
• اهمیت کشت‌ گلخانه ‌ای
• مفهوم گلخانه
• محل مناسب جهت احداث گلخانه صیفی جات
• مشخصه‌ های نوری مؤثر در رشد و نمو گیاهان
• روش های پيشگيری از خسارت آفات در گلخانه
• مرحله توليد نشاء و كاشت
• مرحله توليد محصول
• مرحله پايان برداشت محصول
• ضد عفونی بستر كشت
• مزايای كشت گلخانه ای
• فصل دوم) محاسبات مالی اجرای طرح
  
• محاسبه سرمايه ثابت مورد نياز طرح
• سرمايه مورد نياز جهت ابتياع زمين
• سرمايه مورد نياز جهت محوطه ­سازي
• سرمايه مورد نياز جهت ساخت و سازهای واحد کشاورزی
• سرمايه مورد نياز جهت تامين ؛ نصب و راه ­اندازی تاسیسات
• سرمايه مورد نياز جهت تامين وسايل حمل و نقل کارگاهی و شهري
• سرمايه مورد نياز جهت تامين وسايل اداري ، آزمایشگاه و پشتيباني
• سرمايه مورد نياز جهت تامين , نصب و راه اندازي تجهیزات مورد نياز
• سرمایه مورد نیاز خرید انشعابات مورد نیاز
• هزينه ­هاي قبل از بهره ­برداری
• جمع بندی تعیین میزان سرمایه ثابت موردنیاز اجرای طرح
• محاسبه هزینه ­های عملیاتی سالانه موردنياز طرح
• هزینه ­های حقوق و مزاياي سالانه کارکنان
• هزینه­ های سالانه حامل­ های انرژی و ارتباطات
• هزینه­ های سالانه استهلاک
• هزینه ­های سالانه نگهداری و تعمیرات (نت)
• هزینه ­های سالانه اداری و پشتیبانی
• جمع ­بندي تعیین میزان هزینه ­های عملیاتی سالانه مورد نیاز اجرای طرح
• محاسبه سرمایه­ در گردش مورد نياز طرح
• هزینه­ های خرید سالانه مواد اولیه مورد نیاز
• جمع ­بندي تعیین میزان سرمایه در گردش مورد نیاز اجرای طرح
• محاسبه سرمايه کل موردنياز طرح احداث گلخانه صیفی جات
• ارزش محصولات توليد شده
• متوسط ارزش سود خالص در طول يک سال کاری
• متوسط ميزان برگشت سرمايه نسبت به سود خالص
• مدت زمان برگشت سرمايه
• تعیین نقطه سربسری
• تجزيه و تحليل شاخص­ های (نسبت­ های) مالی طرح
• فصل سوم) محاسبه شاخص­ های تصمیم ­گیری و تحلیل اقتصادی
• محاسبه ارزش فعلی خالص طرح
• تحلیل حساسیت

سرفصلهای توصیه های فنی برای افزایش کارایی اقتصادی کشت گلخانه ای خیار و گوجه فرنگی

• مقدمه
• كارایي فنی و اقتصادی گلخانه داران
• بررسی تاثیر عوامل فنی بر كارایی
• تاثیر نوع سیستم سرمایشی
• تاثیر مکان قرار گرفتن دریچه ها
• تاثیر استفاده از آب آهک
• تاثیر نوع مدیریت سیستم خنک كننده
• تاثیر نوع سوخت مصرفی
• تاثیر جهت جغرافیایی احداث گلخانه صیفی جات
• تاثیر نوع پوشش پلاستیکی گلخانه
• تاثیر استفاده از مشاور یا متخصص كشاورزی
• توصیه های فنی و ترویجی
• منابع مورد استفاده