طرح توجیهی کشت گیاه آنغوزه (سال 1400) + word و pdf

طرح توجیهی پرورش گیاه آنغوزه
تعداد گونه های دارویی ایران تا 2300 گونه برآورد می شود که رقم درخور توجهی بوده و این در حالی است که برخی گونه هاي گیاهی جزء گونه های نادر بوده و در هیچ کجای دنیا یافت نمی شود. قریب 569 جنس از فلور گیاهی ایران، دارویی هستند و از این میان 116 جنس در ردیف گیاهان معطر می باشد.

یکی از گونه های دارویی شناخته شده گیاه آنغوزه می باشد که صمغ آن در پزشکی و صنعت کاربرد فراوان دارد. معمولاً هر گیاه آنغوزه 20 تا 40 گرم شیره دهی دارد و از شیره آن ده ها نوع ماده دارویی ارزشمند به دست می آید که به علت نبودن صنعت تبدیل در ایران، به صورت خام به دیگر کشورها صادر می شود.

این گیاه از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار است و در بازار جهانی به ویژه کشورهای عربی خلیج فارس به قیمت مناسبی به فروش می رسد و با ایجاد صنایع تبدیلی ارزش افزوده فراوانی نصیب کشور می کند.

برنامه ریزی برای ارتقای توانمنديهای تولیدی بهره برداران حوزه طبیعی و زراعی آنغوزه موجب بهره وری درست و استفاده پایدار از مراتع برای استفاده دارویی، تداوم سودآوری و اشتغال مناسب میشود و در مقابل آن استفاده نادرست از مراتع آنغوزه ، تخریب منابع طبیعی و نابودی گیاهان مفید در زیستگاه های نباتی را به دنبال خواهد داشت.

معرفی گیاه آنغوزه

آنغوزه با نام علمی Ferula assa-foetida از تیره چتریان که در عربی به آن صمغ الانجدان و در انگلیسی به آن Stingingassa می گویند، یک گونه دارویی- صنعتی بوده که مساحت رویشگاه آن در ایران حدود 20000 هکتار می باشد. از آنجایی که زیستگاه آن فقط ایران و افغانستان می باشد، از این رو جزء گونه های نادر محسوب می گردد.

آنغوزه گیاهی منوکارپیک می باشد که پس از تولید گل و بذر، سیکل حیات آن به اتمام می رسد. صمغ گیاه که از ریشه آن استحصال میگردد، در صنعت برای تهیه چسب الماس و در پزشکی به عنوان ضد تشنج، ضد انگل، قاعده آور، بادشکن و برای درمان هیستري و دفع آفات خاکزی به کار می رود.

همچنین براي درمان زخم های چرکی، ناراحتی هاي معده و انگل هاي گوارشی، برونشیت مزمن، تنگی نفس و خلط آور مصرف سنتی داشته و در صنایع غذایی، عطرسازی، رنگ سازی و ساخت مواد پاک کننده کاربرد دارد. جوانه های زایشی و برگهایش، در ابتدای فصل رشد، در تهیه نوعی آش مصرف سنتی دارد.

گیاه آنغوزه که اغلب در مناطق کوهپایه ای استانهای کشور به صورت پراکنده میروید، از نظر شرایط توپوگرافی، عمدتاً ارتفاعات 950 تا 2400 متر از سطح دریا و اراضی شیب دار 15 تا 40 درصد که داراي شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک بوده و دارای متوسط بارش سالانه 150 تا 250 میلیمتر می باشد را می پسندد و با خاكهای فقیر و سبک سازگار می باشد.

به طور کلی، این گونه کم توقع بوده و با حداقل فاکتورهای محیطی می تواند رشد کرده و تجدید حیات نماید. از طرفی، در سالیان اخیر به دلیل سود قابل ملاحظه حاصل از فروش صمغ، برداشت آن از طبیعت به شدت افزایش یافته و نسل آن در معرض انقراض قرار گرفته است.

بنابراین، از آنجایی که صمغ گیاه آنغوزه کاربرد زیادی در صنعت و پزشکی نوین دارد، از این رو کشت و پرورش آن به صورت زراعی به توسعه صنعت گیاهان دارویی در ایران خواهد انجامید.

گیاهشناسی آنغوزه

آنغوزه گیاهی است علفی، چند ساله، با برگ های مرکب و ریشه نسبتاً ضخیم و گوشتی که ارتفاع ساقه آن به بیش از یک متر می رسد. گلهایش به رنگ زرد و گل آزین آن به شکل چتر مرکب روی ساقه ظاهر می شود. این گیاه منوکارپیک در تقسیم بندی رانکیر جزء گیاهان همی کریپتوفیت بوده که در سال آخر عمر، تولید ساقه و گل نموده و پس از رسیدن بذر، سیکل حیات آن به اتمام می رسد.

میوه آن شیزوکارپ می باشد که پس از رسیدن، توسط زائده ای فنر مانند، به دو قسمت تقسیم می گردد. که به هر کدام مریکارپ گفته می شود. از ریشه و یقه آن به روش تیغ زنی، در اواخر بهار، شیره ای با بوی نافذ خارج می شود که در مجاورت هوا به تدریج سفت شده و به آن شیره آنغوزه می گویند.

منشا

در مراتع مناطق خشک و در اراضی آهکی و نسبتاً شیب دار قاره آسیا میروید. این گیاه بومی استپ های ایران و افغانستان است و در مناطق مختلف ایران شامل: خراسان، بلوچستان، کرمان، دشت مرغاب، آباده، نائین، سبزوار، کاشمر و دیگر مناطق تپه ماهور که دارای بارش متوسط سالانه حداقل 170 تا 200 میلیمتر و دارای بافت خاک مارنی آهکی باشد به خوبی رشد می کند.

همچنین گونه های دیگری نیز از جنس Ferula در ایران می روید که از آنها نیز آنغوزه گرفته می شود. این گونه ها که به صورت مستقل یا واریته هایی از یک گونه می باشند شامل: (F.Kuma ،F.alliacea Boiss. ،F.foetida Regel. F.Kurdica Pol) بوده که از میان آنها گونه F.foetida در بلوچستان، خراسان، شاهرود، بسطام، میامی، دامغان و سبزوار شناسایی شده و جزء دسته ای است که صمغ آن معروف است.

دیگر گونه های آنغوزه از جمله  F.alliacea در خراسان و کرمان پراکنده بوده و گونه F.Kurdica که در کوههای ساوجبلاغ و همدان و در آذربایجان غربی زیاد است، صمغ آن به اندازة یک باقلاست و بوی تند لیمو دارد و در زبان محلی به آن (بی وزا) می گویند.

گونه F.Kuma که در مراتع سرشیو، سقز کردستان، ارتفاعات اورامانات، کوههاي بی برسن و پوکیده، کردستان و نیز در کهکیلویه و لرستان فراوان است، علوفه پر بهایی برای چاق کردن اسب و گاو دارد و با نام محلی «ویه» و «کَما» معروف است از گونه های به نام آن می باشند.

از نظر شکل، گونه های بالا خیلی شبیه به یکدیگر می باشند، ولی ارتفاع ساقه آن ها مختلف است و به علاوه در بعضی گونه ها گلها سفید رنگ و میوة آن پس از رسیده شدن، پهن و سکه مانند و خوشبو می باشد. این نوع اخیر که بیوزا گفته می شود در کتب طب سنتی انجدان طیب یا انجدان سفید نام دارد.

مواد مؤثره

ماده مؤثره که در اصطلاح عموم به آن شیره آنغوزه گفته می شود، نوعی صمغ یا رزین می باشد که در سرتاسر لوله های آوندی آن، از ریشه تا انتهایی ترین نقطه ساقه جریان دارد. صمغ گیاه حاوی 62 درصد رزین 25 درصد صمغ 3 تا 7 درصد اسانس 1/28 درصد اسید فرولیک آزاد و به مقدار بسیار جزئی، حاوی وانیلین می باشد.

تقریباّ تمام صمغ آنغوزه، دارای ترکیبات دی تری تترا سولفید مشتقات کومارین، فئوتیدین، کامولونفرول، اپیسامارکاندین، آمبلی پرنین و کانفرول می باشد. محققان در اسانس حاصل از شیرابه اش، چندین ترکیب مختلف شناسایی کرده اند که مهمترین اجزای آن را میرسن، آلفا و بتا تشکیل می دهد.

شیره آنغوزه شامل انواع (اشکی دانه ای ) و (توده ای) می باشد. نوع دانه ای آن که بر اثر خراش حاصل از نیش حشرات یا از برخورد ذرات شن به ساقه گیاه، به دلیل وزش باد حاصل می شود به مقدار کم به بیرون از ساقه تراوش می گردد که پس از قرار گرفتن مقابل نور خورشید به تدریج سفت شده و رنگ آن به قرمز- قهوه ای می گراید.

محصولی که بدین طریق از آن استحصال می گردد خالص ترین و با کیقیت ترین نوع صمغ بوده که به توده اشکی معروف است. نوع توده ای شیره آنغوزه بر اثر تیغزدن یقه گیاه، از محل زخم به دست می آید و رنگی متفاوت دارد. بسته به زمان تیغزنی، مقدار ناخالصی حاصل از خاک و خاشاک و نیز زمان برداشت بعد از تیغ زنی، رنگ آن نارنجی، قهوه ای و یا خاکستری می باشد.

این گیاه در طب سنتی، جهت بهبود بیماريهای گوارشی و نیز رفع یبوست در افراد مسن مورد استفاده قرار می گیرد. ماده مؤثره اش ضد انگل بوده و در درمان آسم، صرع و آنفولانزا کاربرد دارد. اثرات دارویی و درمانی صمغ آنغوزه بسیار زیاد بوده و در منابع مختلف از آن به عنوان: آنتی اکسیدان و آنتی ویروس، ضد قارچ، ضد سرطان، ضد دیابت، ضد اسپاسم، کاهنده فشار خون یاد شده است.

امروزه داروهای مؤثری از مواد موجود در صمغ آن در کارخانجات داروسازی تولید و به بازار عرضه می گردد از جمله، این داروها میتوان به داروهای ضد نفخ، ضد انگل، درمان سرماخوردگی، درمان آسم و برونشیت، داروهای ضد حاملگی، ضد صرع، هضم کننده غذا و درمان کننده آنفولانزای مرغی اشاره نمود.

کاشت، پرورش و تکثیر آنغوزه

1) مرحله آماده کردن بستر:
هر چند کاشت بذر به صورت دیم، نیاز به بستر خاصی ندارد و حتی به صورت بذرپاشی دستی سبز می گردد، ولی برای بالا بردن شانس جوانه زنی، بهتر است آن را در داخل جوی های کوچک کشت نمود تا با جمع آوری آب باران و ذخیره رطوبت حاصل از بارش، به سبز شدن آن کمک گردد.

به همین منظور، چنانچه هدف، تکثیر گیاه آنغوزه در شرایط مزرعه می باشد، بهتر است ابتدا زمین را با عملیات شخم سطحی از علفهای هرز پاک کرده و سپس، در جهت شیب اصلی زمین اقدام به تسطیح زمین کرد. یادآور می گردد در عملیات زراعی مناطق خشک که بارندگی آن کمتر از 250 میلیمتر است نیاز به هیچگونه کود شیمیایی نبوده و بذر آنغوزه اغلب، در خاكهای با حاصلخیزي کم به خوبی مستقر می گردد.

پس از تمیز کر دن بستر کاشت از علفهای هرز، باید با ایجاد جويهای کوچک به عرض 15 سانتیمتر و به عمق 10 تا 15 سانتیمتر در جهت عمود بر شیب زمین، اقدام به احداث فارو کرد. معمولا فواصل فاروها از یکدیگر، یک متر می باشد تا بتوان با حرکت در بین ردیف های کاشت نهال ها را مدیریت نمود.

2) مرحله کاشت
مطالعات مزرعه ای نشان می دهد، بهترین زمان کاشت اواسط آذر تا اواسط ديماه می باشد. هر چند در برخی مناطق، عملیات کاشت، تا اول بهمن می تواند به تعویق افتد، ولی بهتر است کاشت بذر در ديماه انجام پذیرد تا در صورت حادث شدن بارندگی هاي پاییزه و زمستانه، بذرهای کشت شده از رطوبت موجود در خاک بهره مند گردند.

در زراعت آنغوزه، معمولاً کاشت به صورت ردیفی و در داخل بستر فارو (جوی) صورت می گیرد. تحقیقات نشان داده است که افزایش فاصله کاشت بیش از 50 سانتیمتر تأثیری بر مقدار صمغ موجود در ریشه گیاه آنغوزه نداشته، ولی بر سطح تاج پوشش تأثیر مثبت دارد.

برای داشتن یک کاشت اقتصادی، معمولاً فواصل کاشت بذر، در طول ردیف هاي کاشت، بهتر است از 50  سانتیمتر کمتر نباشد و همچنین، فاصله بین ردیف های کاشت نباید از یک متر بیشتر باشد. معمولاً عمق کاشت بذر بسته به بافت خاک بین سه تا پنج سانتیمتر متغیر می باشد.

هر چه بافت خاک سنگین تر باشد عمق کاشت کمتر و هرچه بافت خاك سبکتر باشد عمق خاک بیشتر در نظر گرفته می شود. همچنین برای افزایش شانس جوانه زنی در هر چاله حدقل سه تا پنج، بذر کشت می گردد که پس از ظهور جوانه ها اقدام به تُنک کردن آن ها می گردد. عملیات کاشت میتواند به صورت دستی یا با ماشین بذرکار انجام گیرد.

3) مرحله داشت
آنغوزه بسته به شرایط اقلیمی 10 تا 12 سال زمان میبرد تا به بذر بنشیند. از آنجایی که ریشه آن باریک و مستقیم می باشد، از این رو بر خلاف گیاه کندل که ریشه آن طی سه سال پس از کشت بذر، آماده بهره برداری می گردد، حداقل به پنج سال زمان نیاز دارد تا ریشه آن ضخیم شده و آماده تیغ زنی گردد.

در همین خصوص بهتر است طی سه سال اول بعد از کاشت در اواخر ماه های فروردین، ار دیبهشت و خرداد اقدام به حذف علف های هرز به روش مکانیکی کرد و توسط نیروي کارگري علف هرز داخل شیارهای کاشت و بین ردیف هاي کاشت را جهت جلوگیري از بروز رقابت حذف کرد.

همچنین ترمیم مسیر جوي هاي کاشت جهت ذخیره بهتر نزولات آسمانی براي رشد بهتر آن مؤثر می باشد. نکته دیگری که باید در نظر گرفته شود، عدم جمع آوری برگهای خشک شده آن در پایان سال زراعی می باشد، زیرا به جا گذاشتن بقایاي گیاهی موجب افزایش ماده آلی خاک و نیز جلوگیری از فرسایش بادی و آبی مزرعه شده و به حفظ رطوبت خاک کمک می کند.

4) مرحله برداشت
برداشت معمولاً پنج سال بعد از کاشت انجام می گیرد. هرچه سن گیاه از پنج سال بیشتر باشد به دلیل قطور شدن ریشه آن صمغ بیشتری به دست خواهد شد. برای برداشت صمغ، ابتدا باید اجازه داد تا کلیه مواد مؤثره موجود در برگهای آن وارد ریشه شود که معمولاً، عمل، در پایان فصل رشد که زمان آن بسته به شرایط اقلیمی منطقه کاشت متفاوت می باشد رخ می دهد.

بهترین نشانه برای شناخت انتقال صمغ از برگها به ریشه، خشک شدن کامل برگهای قاعده ای آنغوزه می باشد که نشانه آن، انفصال دمبرگ از منطقه یقه (محل اتصال دمبرگ به بخش فوقانی ریشه) می باشد. هر چند در اقالیم مختلف ایران، زمان خشک شدن برگها یکسان نمی باشد.

ولی معمولا خشک شدن برگها از اواسط اردیبهشت به تدریج شروع شده و در اغلب مناطق تا پایان خرداد، کل برگهای آن خشک می شود. پس از خشک شدن برگها مرحله تیغ زنی و استحصال صمغ به روش تیغ زنی از ریشه آغاز می گردد. روش تیغ زنی بسیار مهم بوده و چنانچه نکات فنی در آن رعایت نشود منجر به مرگ گیاه می گردد.

در همین خصوص، میتوان به برش عرضی ریشه اشاره کرد که اغلب در مراتعی که رویشگاه طبیعی آن بوده، اجرا می شود. در روش عرضی که توسط افراد سودجو و ناآگاه، صورت می گیرد، پس از کنار زدن خاک اطراف ریشه، با قطع بخش فوقانی ریشه به ضخامت 1 تا 2 سانتی متر، جوانه رویشی انتهاي یقه قطع شده و همگام با برداشت صمغ، گیاه می میرد.

این روش، به (کف بری ریشه) نیز معروف است. در روش صحیح استحصال شیره که به روش طولی معروف است، ابتدا، خاک بخشی از اطراف ریشه آنغوزه که معمولاً پشت به آفتاب است، به عمق 15 و به عرض 15 تا 20 سانتیمتر برداشت می گردد تا ریشه آن نمایان شود.

پس از نمایان شدن ریشه، به کمک چاقوی مخصوص برشی دایره اي شکل به قطر سه تا پنج سانتیمتر و به ضخامت 3 میلیمتر، پایین تر از یقه آن بر روی سطح طولی ریشه ایجاد می گردد و در زیر قسمت برش، سنگ تخت و کوچکی قرار می دهیم تا در صورت انتشار صمغ به پایین ریشه، شیره آنغوزه با خاک تماس پیدا نکند.

همچنین، برای کمک به سفت شدن شیره گیاه و جلوگیری از آلوده شدن شیره آن به خاک و خاشاک ناشی از وزش باد و گرد و خاک، به کمک شاخ و برگ خود، سایبانی بر روی ریشه احداث می گردد که به اتاقک ریشه معروف است. (هر چقدر صمغ برداشت شده خاک و خاشاک کمتری داشته باشد، شیره اش از کیفیت بالاتر و قیمت بیشتری برخوردار می باشد).

پس از تیغ زنی بوته ها، حداقل 2 روز باید صبر کرد تا از محل ضخم، صمغ به بیرون از ریشه تراوش نماید. سپس در روز سوم اقدام به جمع آوری صمغ می گردد. همچنین پس از جمع آوری صمغ سفت شده که توسط چاقو انجام می گیرد، ریشه گیاه، مجددا براي بار دوم مورد تیغ زنی قرار گرفته و همانند بار اول لایه اي به ضخامت 1 تا 2 میلی متر و به طول 3 تا 5 سانتیمتر به شکل دایره به صورت طولی، از گوشت ریشه برداشت می گردد.

پس از گذشت 2 روز، برای بار دوم، میتوان اقدام به جمع آوری صمغ آن کرد. معمولا عملیات تیغزنی تا سه مرتبه یا بیشتر میتواند انجام پذیرد؛ ولی بهتر است از سه مرتبه بیشتر نباشد. در پایان مرحله تیغزنی بعد از آخرین مرحله برداشت، لازم است خاک ریشه را به جای اول برگرداند تا ریشه آن مورد حمله آفات نباتی و قارچ ها قرار نگرفته و پلاسیده نشود.

با استحصال صمغ از بوته های پنج ساله گیاه آنغوزه ، باید به مدت 2 سال صبر کرد تا بوته ها مجددا آماده تیغ زنی شوند. به عبارت دیگر مرحله دوم تیغ زنی در سال هفتم رشد بوته اتفاق می افتد؛ ولی در این مرحله باید برداشت صمغ از سمت شرقی بوته انجام پذیرد و مراحل برداشت به همان روشی که شرح داده شد انجام گیرد.

پس از آخرین مرحله برداشت صمغ، چنانچه هدف حفظ بوته هاي گیاه آنغوزه و برداشت بذر باشد، باید تا زمان به گل رفتن بوته ها صبر کرد؛ ولی چنانچه هدف، برداشت صمغ باشد، میتوان عملیات تیغ زنی را به کرات تا نقطه اقتصادی (با توجه به مقدار صمغ قابل استحصال و هزینه هاي کارگری) ادامه داد.

و پس از آن می توان زمین را شخم زده و آن را براي کاشت مجدد آماده کرد. مراحل کاشت همانند آنجه قبلاً شرح داده شد می باشد ؛ ولی این بار بهتر است کاشت بذر بین ردیف هاي گیاهان قبلی انجام پذیرد تا تناوب زراعی رعایت شده و محصول بهتري برداشت کنیم.

جهت بهره برداری پایدار از محصولات موارد زیر را باید مدنظر قرار داد :

1. سن تیغ زنی بوته ها نباید کمتر از پنج سال باشد.
2. تیغ زنی نباید به صورت برش عرضی که باعث قطع جوانه رویشی گیاه می شود انجام گیرد.
3. پس از برداشت صمغ، باید خاك اطراف ریشه به محل اولیه برگردانده شود.
4. به کارگران آموزش صحیح برداشت صمغ داده شود.
5. از هرگونه عملیات سم پاشی و کوددهی به گیاه خودداری گردد.
6. از ورود دام به مزرعه جهت چرای بقایای گیاهی جلوگیری شود.

به ازای هر بوته گیاه آنغوزه بسته به سن بوته، نوع برش ریشه و تعداد دفعات تیغ زنی ریشه، مقدار محصول قابل استحصال متغیر می باشد. در روشی که شرح آن گذشت به طور متوسط طی سه مرحله تیغ زنی حداقل 20 گرم صمغ به دست خواهد آمد.

چنانچه گفته شد به دلیل اینکه هر بوته آن در طول عمر خود 2 مرتبه برداشت می شود (سن 5 و 7 سال)؛ از این رو مجموعاً از هر بوته 40  گرم صمغ به دست می آید. چنانجه تعداد بوته 20000 در هکتار باشد، مقدار صمغ قابل استحصال 800  کیلوگرم در هکتار می باشد. لازم به ذکر است در برخی گزارشات علمی مقدار صمغ در هر مرحله تا 40 گرم به ازاي هر بوته گزارش شده است.

محصولات تولیدشده

اگر شما یک هکتار زمین را آنغوزه بکارید می‌توانید 4 محصول را تولید کنید:

1-  شیرابه : اصلی‌ترین و باارزش‌ترین محصول تولیدی شما شیره آنغوزه است که می‌تواند سودآوری بسیار خوبی را برای کشاورز فراهم کند.
2- برگ آنغوزه: برگ گیاه آنغوزه که بعد از برداشت خشک می‌شود و می‌تواند به‌عنوان داروی ضدعفونی‌کننده دستگاه گوارش برای انسان و حیوان و همچنین طیور استفاده شود.
3-  برداشت گیاه آنغوزه : برداشت مخلوطی از شیرابه و لایه‌هایی از ساقه زیرزمینی که به آنغوزه معروف است و کشورهایی با جامعه گیاه‌خوار به‌عنوان ادویه ضد نفخ از مشتریان پروپاقرص آن هستند.
4-  برداشت بذر: حداقل استفاده از آن گسترش رویشگاه‌هاست.

5) فرآیند تکثیر
هر چند تکثیر و ازدیاد این گیاه از طریق کشت بافت امکان پذیر می باشد، ولی بهترین و ارزان ترین روش تکثیر از طریق کاشت بذر می باشد. این گیاه به راحتی توسط بذر تکثیر شده و زمان مورد نیاز براي جوانه زنی بذر آن، 8 تا 9 هفته متغیر است.

تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده است که بهترین دماي جوانه زنی براي بذر آنغوزه، 4 درجه سانتیگراد می باشد و تحت این دما بیش از 93 درصد بذرها جوانه می زنند. همچنین تحقیقات کاشت گلدانی در مشهد نشان داد که بهترین تاریخ کاشت این گیاه ماه های آذر و دی بوده که تحت این تاریخ های کاشت به ترتیب 78 و 80 درصد بذرها سر از خاک درآورده و سبز می شوند.

در تحقیق دیگري آمده است، که بهترین زمان کاشت بذر ماههای آذر و دی بوده و زمان لازم، براي ظهور جوانه ها 4 تا 5 ماه پس از کاشت می باشد. به طور کلی، ایده کارآفرینی  کشت و پرورش گیاه آنغوزه در چهار بخش : 1- توصیف شغلی 2- مدیریت بازاریابی 3- مدیریت نیروی انسانی 4- مدیریت مالی تقسیم بندی می شوند.

تولید زراعی آن در شرایط دیم از نوع مشاغل تولیدی است. در حال حاضر تولید زراعی گونه در کشور، بسیار اندک بوده و تقاضای سنتی بازار بیشتر از طریق برداشت صمغ تأمین می گردد. بنابراین افراد حقیقی و حقوقی خاصی به عنوان رقیب در کشور وجود ندارد.

شناخت جامعه نیز از فوائد و شیوه مصرف خیلی محدود است و در صورت ترویج و فرهنگ سازي مصرف آن، نیاز بازار به شدت افزایش می یابد. از این رو ترویج تولید زراعی گیاه آنغوزه در شرایط بحران آبی و تلاش در جهت صادرات و بهبود بازار داخلی می تواند ارزش افزوده خوبی براي کشور به وجود آورد، از این رو این حرفه از نوع مشاغل توسعه اي به شمار می رود.

به طور کلی جذابیت این شغل و فلسفه راه اندازي آن از ابعاد دارویی، ذائقه اجتماعی و امکان ورود به بازارهاي بین المللی مورد توجه فراوانی قرار دارد. بازار کشورهای خلیج فارس به دلیل ذائقه اعراب حاشیه آن، فرآوری و تولید دارویی خاص، بسته بندی ها متعدد و و فرآوری های متنوع محصول فرصت های عظیم پیش روی توسعه کشت و پرورش آن است.

عوارض جانبی

آنغوزه در کنار تمام فوایدی که دارد، بعضی مضرات را نیز دارد. در بعضی موارد ممکن است سبب تهوع و استفراغ شود، استفاده‌ بیش‌ از اندازه از آن ممکن است سبب تحریک گلو، تورم لب‌ها، آروغ زدن، گاز معده و اسهال شود. علاوه بر این در افرادی که دارای بیماری اعصاب مرکزی هستند ممکن است اثرات تحریکی ناخواسته ایجاد کند.

اگر مبتلابه صرع هستید از این گیاه استفاده نکنید زیرا ممکن است سبب حملات صرع شود. گاهی سبب حساسیت‌های پوستی از قبیل قرمزی، خارش و تحریک پوستی می‌شود، در این حالت باید با پزشک مشورت کنید تا واکنش آلرژیک بدن درمان شود. مقدار زیاد این محصول ممکن است سبب سرگیجه و سردرد و کاهش هوشیاری در هنگام کار شود.

اگر مبتلابه بیماری فشارخون بالا یا پایین هستید از آن استفاده نکنید. به‌طورکلی اگر می‌خواهید برای درمان آسیب کبدی، بیماری قلبی یا مشکلات عصبی از آن به مقدار زیاد استفاده کنید، بهتر است پیش از مصرف با متخصص یا پزشک مشورت کنید.

اهداف راه اندازی این فعالیت تولیدی :

1. تولید و عرضه صمغ با کیفیت به بازار داخلی و جلوگیری از واردات.
2. فراهم سازی تولید مستمر و با کیفیت این محصول به روش علمی.
3. فراهم سازی زمینه صادرات صمغ.
4. ایجاد اشتغال پایدار برای فارغ التحصیلان کشاورزی و نیروهای ماهر کارگری بیکار.
5. صرفه جویی در مصرف آب با توجه دیم بودن کشت محصول.
6. استفاده از اراضی مازاد زراعی جهت کشت گیاه آنغوزه .
7. تأمین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای صنعتی، فرآوری و تولید داروهای گیاهی کشور.

اخذ مجوز :

برای اخذ مجوز تأسیس این کسب و کار، با توجه به نوع ساختار (شرکت سهامی، شرکت تعاونی و…) مسیرهای مختلفی باید دنبال شود. با توجه به محوریت موضوعی این شغل و قرار داشتن در محدوده وظایف وزارت جهاد کشاورزی ، مجوز تولید توسط مدیریت های جهادکشاورزی صادر می شود. همچنین، با توجه به نوع ساختار انتخابی جهت تأسیس شرکت لازم است از ادارات (تعاون، کار و رفاه اجتماعی ) و (ثبت شرکت ها) اقدام شود.