طرح توجیهی رایگان باغ انگور (ویرایش 97)

طرح توجیهی رایگان باغ انگور (سال 97)
انگور از نظر سطح زیر کشت و میزان محصول یکی از مهمترین میوه های ایران و دنیا به شمار می آید. با این حال برای تولید محصول اقتصادی می بایست از زمان انتخاب محل باغ انگور تا میوه دهی و برداشت، اصول علمی رعایت و مدیریت صحیح در باغ به اجرا گذاشته شود.

ایران از نظر تولید و صادرات کشمش در دنیا جایگاه مهمی داشته و به ترتیب در رتبه های هفتم و سوم قرار دارد. باغ انگور در ایران از لحاظ تولید میوه در بین سایر باغات کشور جایگاه اول را داراست.

بهترین مناطق برای احداث باغ انگور مناطقی با تایستان طولانی و خشک و زمستان های خنک می باشند، مناطق با رطوبت نسبی بالا برای کاشت انگور مناسب نیست. بارندگی در زمان گل دهی موجب اختلال در روند گرده افشانی و نهایتا کاهش میوه دهی در برخی ارقام می گردد.

تهيه زمين و بستر سازی باغ انگور

در اين زمينه، بايستی همزمان دو كار متفاوت انجام گيرد:

1. در حوزه نفوذ (اطراف تنه) می بايست نفوذپذيری را افزايش و روان آبی را كاهش داد به اين منظور، بايد اين منطقه را شخم زد از مالچ و از مواد جاذب الرطوبه، كود دامی و مواد آلی نيز در اين منطقه استفاده كرد.
2. سطح زمين را بصورتی شيب بندی كرد كه برای هر درختچه مو يک حوزه آبگير ايجاد شود، بطوريكه اين حوزه آبگير در فاصله بين دو بوته مجاور تقسيم شده باشد، با اين كار آبهای ناشی از بارندگی های فصلی را به سمت هر بوته هدايت نموده و بدين ترتيب استفاده بهينه از نزولات جوی بعمل می آيد.

تامين نهال

نهال مورد استفاده از ارقام مرغوب تجاری، اصي، سالم و با كيفيت انتخاب شود كه تحت نظارت كميته فنی نهال استان توليد ودارای گواهی بهداشتی از مديريت حفظ نباتات و مورد تاييد موسسه تحقيقات ثبت و گواهی بذر و نهال باشد، از نهال انگور سالم و مناسب برای تازه خوری كه دارای حبه درشت، بازار پسند، بيدانه و خاصيت حمل و نقل بالا باشد استفاده شود.

استاندارد نهال انگور

ارتفاع نهال حداقل 30 سانتی متر و قطر آن يک سانتی متر سن نهال از زمان كاشت قلمه حداكثر 2 سال باشد.

چاله کنی

مي بايست از اواخر مرداد تا اوايل شهريور ماه چاله های كاشت حفر شوند. ابعاد گودال 100*100 سانتيمتر با ارتفاع 120 سانتيمتر انتخاب می شود، البته در خاكهای حاصلخيزتر ميتوان ابعاد چاله ها را كمتر از ميزان فوق الذكر در نظر گرفت. جهت پركردن چاله های كاشت، علاوه بر خاک سطحی ميتوان از كود دامی، پوشال برنج، سوپرجاذبها و يا مواد ديگری كه نفوذپذيری خاک را افزايش می دهند استفاده كرد.

معمولاً تا حدود 20 سانتيمتر از ته چاله را با مخلوط كودهای دامی، فسفاته و پتاسه پر نموده و سپس بر روی آنها 20-30 سانتيمتر خاک سطحی (ترجيحاً خاک سبک) ريخته و سپس قلمه انگور را كه در حال گذراندن دوران خواب است داخل گودال می كاريم سطح چاله بايستی پايين تر از سطوح خاک اطراف بوده بصورتيكه با يک شيب ملايم آب اطراف را به چاله ها هدايت نمايد.

پس از سبز شدن قلمه، توصيه می شود از مالچ پلاستيكی روی سطح چاله استفاده كرده و آن را با لايه نازكی از خاک بپوشانند، اين كار به منظور كاهش ميزان تبخير و تعرق، انجام می شود.

كاشت قلمه

اگر در منطقه مورد كاشت، زمستان با يخبندان شديد توام باشد بايستي در اواخر زمستان اقدام به كشت قلمه نمود، ليكن اگر زمستان ملايم باشد می توان قلمه را در اواسط پاييز در محل اصلي كاشت در اين حالت، آب حاصل از بارش باران و برف، باعث استقرار اوليه قلمه مي شود. قلمه به طول يک متر خواهد بود كه بصورت مورب در چاله قرار می گيرد (بهتر است از قلمه پاشنه دار استفاده شود).

فواصل كاشت انگور ديم به ميزان بارندگی بستگي دارد و از 4*5 متر در منطقه با بارندگی بيش از 500 ميليمتر تا 7*7 متر در مناطق با بارندگی 200 ميليمتر متغير است. (در مناطق با بارندگی 300-200 ميليمتر فواصل كاشت 6*6 متر است). در بسياری از موارد كاشت نهال نتيجه بهتری از قلمه بدنبال خواهد داشت بخصوص اينكه دارای تلفات كمتری خواهد بود.

انجام هرس فرم دهی

پس از اينكه نهال های انگور جديد كشت شدند سر نهال در 50 سانتيمتری از سطح خاک قطع می شود. در طول اولين فصل رشد، جوانه برداری بهاره يا تابستانه كه رشد درخت در فصل اول را هدايت می كند می تواند نخستين هرس دوره خواب را تسهيل نمايد اما اين عمل ضروری نيست. قطع شاخه های متقاطع، پاجوش و نركها ميتواند موثر باشد.

به عنوان يک قاعده تا آنجا كه ممكن است بايد سطح برگ را بيشتر كرد تا رشد درخت به حداكثر برسد. هرس انگور پس از اولين فصل رشد در تعيين شكل نهائی و عملكرد آن سرنوشت ساز است. حذف شاخه های غيراصلی غالباً نخستين هرس دوره خواب ناميده می شود.

در باغ انگور ديم بايستی طوری هرس كنيم كه اولاً رشد رويشی بيش از حد نشود و ثانياً نور زياد به درون تاج نرسد. معمولاً هرس شديد زمستانه منجر به رشد رويشی زياد از حد در تابستان خواهد شد كه در كشت ديم، نامطلوب می باشد. اگر چه انجام هرس زمستانه در انگور ضروری است در كشت ديم حتی الامكان از بريدن شاخه های اضافي اجتناب می شود.

پوشش و قيم گذاری نهال

نهال هايی كه واكاری می شوند می بايست از قيم برای هدايت رشد و حفاظت نهال در برابر باد استفاده گردد، پوشانيدن نهالها با شاخ و برگ درختان برای حفاظت آنها در برابر سرمازدگی زمستانه امری بسيار مهم می باشد.

نگهداری باغ انگور قبل از شروع باردهی

اين عمليات شامل مواردی نظير شخم ساليانه بين رديفها ، تهيه ، حمل و پخش كودهای دامی و شيميايی ، مبارزه با آفات ، بيماريها و علفهای هرز ، هرس و… می باشد.

نياز آبی 

نياز آبی باغ انگور بر حسب منطقه و رقم 7-5 هزار متر مكعب برای هر هكتار در سال می باشد. در آبياری قطره ای نياز آبی حدود 5-4 هزار متر مكعب برای هر هكتار در سال می باشد.

تغذيه

در زمان كاشت قلمه 150 گرم كودفسفاته و 150 گرم كود پتاسه بهمراه كود دامی پوسيده در چاله كاشت قرار می گيرد. ميزان كود دامی مورد نياز 10 تن در هكتار در زمان كاشت و سپس هر دوسال يكبار 20 تن در هكتار می باشد.

البته به منظور توليد ميوه مطلوب و اقتصادی، تغذيه تكميلی باغ ديم ضروری می باشد كه بهتر است با استفاده از نتايج آزمون برگ و خاک انجام شود. ضمناً توصيه می شود كه كود نيتراته و پتاسه را بصورت سرک و سالانه در اوايل بهار و در صورت امكان بهمراه آبياری تكميلی، در اختيار گياه قرار دهند.

مراقبت و نگهداری

در سالهای خشک و كم باران و در موارد حاد، معمولاً يک يا چند نوبت آبياری تكميلی انجام می دهند و همچنين به منظور جلوگيری از آفتاب سوختگی تنه از چسب چوب سفيد يا رنگ پلاستيک سفيد برای پوشش تنه استفاده می شود. ضمناً در سالهای كم آب بايستی مبارزه با علفهای هرز و كنه ها با جديت و در چند نوبت انجام شود.

اجرای سيستم رو سيمی

انتخاب نوع سيستم روسيمی يا كوردون به شرايط آب و هوای هر منطقه بستگی دارد. سيم مورد استفاده می بايست گالوانيزه از نوع مرغوب باشد و از نظر استحكام و مقاومت توان تحمل بار اضافه شده را داشته باشد.

در صورتی كه از آهن آلات برای پايه های استفاده شود زدن ضد زنگ برای پيشگيری از خورده شدن آهن ضروری است و اگر از پايه های بتنی استفاده شود عيار بتن مورد استفاده بايد طوری باشد كه بتواند مقاومت كافی را ايجاد كرده و در برابر يخبندانهای زمستانه دوام كافی را داشته باشد. (عيار سيمان 250 باشد)

همچنين استفاده از ميلگرد مناسب در درون بتن پايه ها الزامی است. (رعايت كليه اصول مربوط به استحكام بتن از جمله دانه بندی و نوع شن و ماسه و استفاده از ويبره و … ضروری است). فواصل پايه ها از يكديگر حداكثر 6 متر و از مهار بتنی يا مهار كششی برای ثابت نگهداشتن ستون های ابتدا و انتهای خط استفاده شود.

پايه ها می بايست طوری در خاک قرار گيرند و مهار شوند كه در اثر بار حاصل از شاخ و برگ و ميوه های باغ و همچنين سرعت و قدرت باد منطقه دچار خمش يا جابجايی نشوند.

عمليات ذخيره و حفظ رطوبت

به منظور افزايش ظرفيت نگهداری آب خاک در منطقه ريشه از مواد جاذب الرطوبه مثل خاک برگ، پوكه های معدنی، كود دامی، مالچ و سوپرجاذبها استفاده می شود كه بويژه سوپرجاذبها قادرند تا چندين برابر وزن خود آب جذب كرده و ضمن بهبود نفوذپذيری خاک، در جذب و نگهداری رطوبت و در اختيار گذاشتن آن برای گياه در مواقع مورد لزوم موثر باشند.

بطور كلی در كاشت ديم بايستی طوری عمل كرد تا از يک بارندگی مختصر، حداكثر بهره برداری بعمل آيد و آب در نواحی بين درختان جاری شده (نفوذ نكند) و به سمت منطقه ريشه (حوزه نفوذ) هدايت شود، اين كار به روشهای مختلفی صورت می پذيرد كه از جمله می توان به : نوارهای كنتوری، تراسهای كنتوری، تراسهای ابرويی، انواع بانكتهای هلالی، مثلثی و قايقی شكل، ريز حوضه مربعی، كرت بندی و نيم بندهای دايره ای اشاره نمود.

بازار رسانی

برای بازار رسانی تعاريف مختلفی ارايه شده است اما جامع ترين تعريف يكه برای بازاررسانی ميتوان ارايه داد عبارت است از كلية عمليات يكه روی محصولات كشاورزی پس از برداشت تا رسيدن به دست مصرف كنندة نهايی انجام می گيرد منجمله (حمل و نقل، درجه بندی، استانداردكردن، بسته بندی، انباركردن، بازاريابی، تبليغ، تحقيق و …)

نقش بازار رسانی در توسعه كشاورزی

در صورت نقص وعد مكارايی بازار رسانی، مناطق توليدی با تورم عرضه و مناطق مصرفی باكمبود محصول مواجه خواهند بود، لذا هم توليد كنندگان و هم مصرف كنندگان دچار مشكل و زيان می شوند. در چنين مواردی است كه اهميت و بهبود بازار رسانی خود را بيشتر نشان خواهد داد. به طورخلاصه بازاررسانی به چهار طريق ذيل می تواند به توسعه كمک كند.

خلاصه مالی طرح توجیهی باغ انگور

• سرمایه گذاری سرانه :1329750 هزار ریال
• نرخ بازدهی طرح :29/37 درصد
• نقطه سر به سر : 2/90 هزار ریال
• بازگشت سرمایه : 3/40 سال