کاشت گیاه اسفناج در دمای ۲۰-۱۸ درجه سانتی گراد بهترین رشد را دارد و در دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد، رشد این گیاه کند می شود. در صورتی که گیاهان مقاوم شده باشند، می توانند دماهای انجماد تا کمتر از ۱۰- درجه سانتی گراد را تحمل کنند. دما همچنین می تواند روی کیفیت برگ تاثیر داشته باشد، یعنی دماهای پایین باعث افزایش ضخامت برگ می شود، ولی اندازه و نرمی برگ را کاهش می دهند.
اسفناج گیاهی یکساله و دوپایه با برگ هایی به رنگ سبز تیره می باشد. اسفناج دارای ریشه های عمیق است. اسفناج پس از سبز شدن بذور به تولید برگ های قاعده ای موسوم به “روزت” ( rosette ) می پردازد. برگ های این گیاه در ارقام مختلف دارای شکل ها (تخم مرغی ، بیضوی ، نیزه ای) و رنگ های متفاوتی هستند. پهنک برگ ها صاف یا چین دار و کناره برگ ها به صورت صاف یا دندانه دار می باشند.
در کاشت گیاه اسفناج باید بدانیم که هوای گرم باعث به گل نشستن ، کند شدن رشد و تند شدن طعم برگ های گیاه اسفناج می شد. هر چه طول مدت روشنائی روز بیشتر باشد ، گیاه اسفناج زودتر به گل می نشیند. ساقه گلدهندۀ اسفناج از نوع برافراشته است و ارتفاع آن تا یک متر می رسد. گل های اسفناج بسیار کوچک ، خوشه ای و به رنگ سبز هستند.
گل های نر و ماده اسفناج بطور جداگانه بر روی دو بوته مختلف از همین گیاه ظاهر می گردند و توسط حشرات تلقیح می شوند. اسفناج های یکپایه هم در طبیعت مشاهده شده اند. پایه های نر اسفناج پس از گرده افشانی از بین می روند ولی پایه های ماده همچنان باقی می مانند تا تولید بذر نمایند.
اسفناج دارای دو نوع متمایز است :
- اسفناج تیغ دار که دارای بذور خاردار ، برگ های کوچک و محصول دهی کمتر است.
- اسفناج بدون تیغ که دارای بذور گرد ، صاف و فاقد خار با برگ های بزرگتر و بوته های قوی تر می باشد.
شرایط لازم جهت کاشت گیاه اسفناج
شرایط لازم جهت کاشت گیاه اسفناج- اسفناج در شرایط سردسیر و خنک به خوبی پرورش می یابد درحالیکه در شرایط خشکی و گرما بزودی ضایع می شود.
- اسفناج خاک های سبک و حاصلخیز با زهکشی خوب و PH 7-6 را می پسندد.
- بوته های اسفناج تا سرمای 10 – درجه سانتیگراد را تحمل می کنند.
- اسفناج خواهان مقدار فراوانی از عنصر ازت است که باید به میزان کافی از طریق افزودن کودهای آلی و شیمیائی تأمین گردد.
- بذور اسفناج را در ماههای شهریور و مهر کشت می کنند و محصول آن را در اوایل بهار برداشت می نمایند.
- اگر کاشت گیاه اسفناج در بهار انجام شود، پس از سبز شدن بوته ها در زمانی اندک به بذردهی می نشیند و ضایع می گردد.
- برای هر یک هکتار کاشت گیاه اسفناج به 40 – 30 کیلوگرم بذر اسفناج نیاز می باشد.
- برای کاشت گیاه اسفناج زمین مورد نظر را ابتدا شخم می زنند سپس با دیسک و ماله هموار می سازند.
- بذرها را به صورت ردیفی یا دستپاش کشت می کنند سپس بلافاصله آبیاری انجام می گیرد.
- دوره رشد اسفناج 60 – 40 روز است.
- فاصله کاشت در روش خطی 30 سانتیمتر با فواصل بوته ای 10 ساتیمتر بر روی خطوط است.
- مقدار بذور در روش خطی 15 – 10 کیلوگرم در هکتار و در روش دستپاش 20 – 15 کیلوگرم در هکتار در نظر گرفته می شود.
- کنترل علف های هرز و آبیاری کافی بسیار ضرورت دارند.
کود مورد نیاز برای کاشت گیاه اسفناج
مقدار مناسب کودها برای کاشت گیاه اسفناج عبارتند از :
- کودهای دامی پوسیده : 30 – 20 تن در هکتار در زمان کاشت گیاه اسفناج
- کود شیمیائی ازته : 200 کیلوگرم در هکتار طی چند مرحله
- کود شیمیائی فسفره : 150 کیلوگرم در هکتار در زمان کاشت
- کود شیمیائی پتاسه : 150 کیلوگرم در هکتار در زمان کاشت گیاه اسفناج
برداشت گیاه اسفناج
- اسفناج را زمانی برداشت می کنند که دارای 7 – 5 برگ باشد.
- برداشت باید قبل از گل دادن گیاه صورت پذیرد.
- برای برداشت یک مرحله ای معمولاً گیاه را با ریشه از خاک در می آورند اما برای دسترسی به برداشت بعدی باید گیاه را از ارتفاع 2 سانتیمتری قطع کرد.
- گیاه کامل را بلافاصله بعد از برداشت تمیز می کنند یعنی برگ های پوسیده را جدا می کنند و سپس گیاه را بسته بندی می کنند اما بهتر است از شستشوی گیاه تا مرحله فروش یا مصرف خودداری شود.
- راندمان محصول دهی اسفناج در حدود 30 تن در هکتار است.
بیماری گیاه اسفناج
بیماری سفیدک پودری و شته سبز از مهمترین عوامل خسارتزا در کاشت گیاه اسفناج هستند.
