طرح توجیهی تولید پودر نشاسته

طرح توجیهی تولید پودر نشاسته
نشاسته يک پلی ساكاريد گياهی ذخيره شده در ريشه‌ ها، جوانه و دانه‌ های گياهان است. چنانچه تعداد واحدهای قند يا مونو ساكاريد در يک كربوهيدرات بيش از 10 واحد باشد آن تركيب قندی، پلی ساكاريد ناميده می شود.

در صورتی كه چنين كربوهيدراتی از يک نوع واحد قندی تشكيل شده باشد مثل نشاسته و سلولز هموپلی ساكاريد گفته می شود و وقتی از بيش از يک نوع واحد قندی درست شده باشد مثل اكثر همی سلولزها، متروپلی ساكاريد ناميده می شود.

بنابراين پودر نشاسته يک همو پلی ساكاريد است كه در آندوسپرم همه دانه‌ ها وجود دارد. نشاسته ممكن است به گلوكز هيدروليز شود و برای بدن انسان تامين انرژی كند. گلوكز برای مغز و اعمال سيستم عصبی مركزی لازم است و به هنگام مصرف در رژيم انسانی چهار كالری به ازای هر گرم توليد می كند.

تولید پودر نشاسته

محصول حاضر تولید پودر نشاسته پری ژلاتینه می‌باشد. که ترکیب پیچیده‌ای از کربوهیدرات‌های نامحلول در آب است. از آن برای تولید چسب و کاغذ و در صنایع بافندگی استفاده می‌کنند. از لحاظ زیست‌ شیمی نشاسته از دو نوع بسپار کربوهیدرات به نام آمیلوز و آمیلوپکتین (چندقندی‌ها) تشکیل شده‌ است.

تکپارهای این چندقندی‌ها واحدهای گلوکز هستند که به روش سر به دم به یکدیگر وصل شده و تشکیل پیوندهای آلفا ۱ و ۴ را می‌ دهند. روی هم رفته ساختار آمیلوپکتین به سادگی سایر زنجیرهای چند قندی نیست. در این چند قندی دو واحد گلوکز از طریق پیوندهای ۱ و ۶ آلفا به یکدیگر متصل شده و تشکیل شاخه‌ های فرعی را می‌دهند.

به طور طبیعی پودر نشاسته در آب سرد نامحلول است. اما می تواند حدود ۱۰٪ تا ۱۷٪ ، رطوبت (آب سرد) را جذب نماید و مولکول آن متورم گردد. این تورم کاملا برگشت‌ پذیر است. در واقع ساختار گرانولی نشاسته در این حالت سالم باقی می‌ ماند.

هرگاه به محلول آب و نشاسته حرارت داده شود، پیوندهای گرانولی شکسته شده و آب به درون آنها نفوذ می‌ نماید. بدین ترتیب در این دمای خاص (دمای ژلاتیناسیون) ساختار شعاعی گرانول‌ها از بین می‌رود و باعث می‌شود اصطلاحا نشاسته ژلاتینه شود.

یکی از کاربردهای پودر نشاسته پری ژلاتینه در گل‌های حفاری چاه های نفت می‌باشد. تاثیر آن کاهش محسوس میزان آب مصرفی است. سایر کاربرد نشاسته پری ژلاتینه در صنعت چسب و صنایع غذایی می‌باشد.

کاربرد محصول

پودر نشاسته برای تولید چسب و کاغذ و برای آهار زدن برخی پارچه‌ها استفاده می‌شود. همچنین در آشپزی و برای تهیه برخی از غذاها و شیرینی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سده ۱۹ و اوایل سده بیستم از آن رختشویی (آهار) که از مخلوط نشاسته و آب تشکیل می‌شد برای صاف کردن یقه و سرآستین پیراهن‌های مردانه موقع اتوکشی استفاده می‌کردند.

مواد اولیه

نشاسته ممكن است از منابع گوناگونی با ساختارهای كريستالی متفاوت به دست آيد. دانه‌های غلات مثل ذرت، گندم يا برنج منابع نشاسته به عنوان ريشه‌ ها و جوانه‌ ها هستند. همچنين از دانه‌ هايی لگومينوزهايی مثل دانه سويا و گندم به دست می آيد.

Sogo يک نشاسته پودری به دست آمده از ساقه درخت پالم در مناطق گرمسيری آسياست و به عنوان يک غلظت‌ دهنده غذا و همچنين يک آهار دهنده استفاده می شود. اگر منبع نشاسته يک ريشه يا جوانه يا نوعی نشاسته باشد. مخلوط غليظ شفافی ممكن است به دست آيد در حالی كه يک مخلوط غليظ ابری معمولا به وسيله نشاسته‌ های غلات به دست می آيد.

مصارف و ویژگی ها

پودر نشاسته تركيبی است از كربوهيدراتها كه دارای رنگ سفيد و طعم و بوی بخصوص خود بوده و بر حسب منبع تهيه شكل ميكروسكوپی و اندازه مشخص دارد و فرمول عمومی متجاوز از 1000 بوده، نشاسته n است كه در اين فرمول مقدار (C9H10O5)n آن بوسيله اسيد يا آنزيم ها هيدروليز و تبديل به گلوكز می شود.

نشاسته بصورت پودر و يا گرانول تهيه می گردد. نشاسته بوسيله محلول يد رنگ ازبين مي رود و پس از سرد شدن به رنگ آبی بر می گردد. نشاسته در آب سرد و حلالهای آبی حل می شود. اكثر دانه های نشاسته گندم گرد و دارای اندازه های متفاوتند. حداكثر اندازه دانه 45 ميكرون می باشد و دانه های بزرگ اغلب بيضی شكلند.

دانه‌ های نشاسته يا گرانول‌ها شامل پليمرهای بلند زنجيره‌ای از مولكول‌های گلوكز هستند كه در آب نامحلولند. برخلاف مولكول‌های كوچک نمک و شكر پليمرهای بزرگ‌تر نشاسته تشكيل يک حلال واقعی را نمی دهند. گرانول‌های نشاسته به هنگام هم زدن در آب تشكيل يک سوسپانسيون موقت را می دهند.

گرانول‌های خام و نپخته نشاسته به محض جذب به آرامی متورم می شوند. تورم گرانول‌ها به هنگام پختن نشاسته بسيار مهم است و سبب خروج نشاسته شده كه اين امر سبب مي‌شود نشاسته به عنوان يک غلظت‌ دهنده كاربرد داشته باشد. به طور كلی ويژگی های يک فراورده غذايی تمام شده به وسيله منبع نشاسته،

دمای حرارت دادن، غلظت نشاسته استفاده شده در فرمولاسيون و ساير تركيبات استفاده شده همراه نشاسته مثل اسيد و شكر تعريف می شود اين مطلب اهميت نشاسته و كاربردش در صنايع غذايي مختلف و همچنين فراورده‌ های گوناگون را آشكار می سازد.

بر اين اساس انواع زيادی از پودر نشاسته و همچنين نشاسته اصلاح شده (modifiecl starch) برای نيازهای رژيمی ويژه و كاربردهای غذايی طراحی و توليد شده‌اند. محصولات كوتاه‌ زنجيره و متوسط‌‌ زنجيره حاصل از شكستن نشاسته ممكن است به عنوان شبيه‌ ساز چربی در تزيين سالاد و دسرهای منجمدشده استفاده شود.

برای مثال نشاسته گندم و سيب‌زمينی و مالتو دكسترين‌های تايپوكا ممكن است به عنوان جايگزين‌های چربی استفاده شود. اين مواد قوام و احساس خوب دهانی مربوط به چربی را در يک فراورده غذايی تامين می كنند ضمن اينكه در مقايسه با چربی كالری كمتری دارند.

• تولید فرآورده های غذایی (انواع شیرینی ها، فرآورده های گوشتی، ماکارونی، نان حجیم و فانتزی، انواع سس کچاپ و سس های خوارکی).
• تولید انواع آهار مصرفی صنایع نساجی، فرش ماشینی و موکت
• تولید کاغذ، کارتن، انواع چسب و پوشش بسته بندی و پودر نشاسته اصلاح شده
• تولید انواع شربت های قندی (گلوکز، دکستروز، فروکتوز و …)
• تولید الکل، جوهر چاپ کاغذ و پارچه و رنگ
• تولید قالب برای شکل دهی فرآورده های غذایی و صنعتی
• تولید ظروف یک بار مصرف، صنایع پتروشیمی و نفت
• تولید سرم قندی و پر کننده در تولیدات دارویی
• تولید خمیر مجسمه سازی و گل سازی تزئینی
• خوراک دام، طیور و آبزیان
• پودر نشاسته اصلاح شده مورد استفاده در صنایع نساجی، فرایند مواد غذایی، حفاری نفت، کاغذ، صنایع ساختمانی و غیره مورد استفاده می باشد.

بررسی بازار

با توجه به سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور، بخش صنعت و معدن کشور در افق سال ۱۴۰۴ باید به جایگاه نخست اقتصادی و صنعتی با ویژگی‌های زیر دست یابد:

برای احداث واحد تولید پودر نشاسته به حدود ۳۱ میلیارد ریال سرمایه ثابت نیاز دارید. بازدهی طرح حدود ۳۵ درصد می باشد و کمتر از ۳ سال می توانید سرمایه اولیه خود را برداشت نمایید. در ادامه احداث این واحد تولیدی از منظر سرمایه‌ گذاری و شاخص‌های اقتصادی مورد بحث قرار گرفته است.

با توجه به کاربردهای فراوان پودر نشاسته در تولید مواد غذایی، صنایع نساجی، تولید کاغذ و انواع چسب، تولید مواد قوام دهنده، مواد آرایشی و بهداشتی، لعاب سرامیک و کاشی و … و همچنین با توجه به شاخص‌های طرح تولید آورده شده از جمله نرخ بازده داخلی، بازگشت سرمایه مناسب و … می‌توان این طرح را به عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری مناسب معرفی کرد.