طرح توجیهی توليد تانکر گاز مايع (سيلندر گاز)

طرح حاضر، تولید تانکر گاز مايع یا انواع سيلندر گاز مايع می باشد. که برای حمل گاز توسط وانت و كاميون و همچنين ذخيره سازی گاز مايع كاربرد دارند. گاز در دنيای امروز يكی از سوخت های مناسب و مطلوب برای مصرف در كارخانجات، كارگاه ها و ساير مراكز خدماتی می باشد و مصرف آن روز به روز در حال افزايش می باشد.

بر همين اساس ايجاد شبكه لوله كشی گاز در سطح كشور سال به سال در حال گسترش می باشد. ليكن اين توسعه لوله كشی به همه نقاط كشور، شهرک های صنعتی و مراكز فعاليت كارخانجات و ساير مراكز مصرف كننده گاز نبوده و لذا مراكز فوق نياز سوخت خود را از طريق نصب سیلندر نگهداری گاز تامين می نمايند.

کد ISIC
در طبقه بندی وزارت صنايع و معادن، مخازن و تانکر های نگهداری گاز مايع در فهرست منابع و مخازن تحت فشار طبقه بندی شده و مجموعه فوق دارای كد آيسيک 28121114 می باشد.

موارد مصرف
همانطوری كه پيشتر نيز اشاره گرديد سيلندر گاز مايع همان گونه از نام آن مشخص است برای نگهداری گاز در كارخانجات، رستوران ها و غذاخوری های بزرگ و در يک كلام در كليه مراكزی كه در آن ها مصرف گاز بالا بوده و صرفه اقتصادی برای تامين كپسولی آن وجود ندارد، مورد استفاده دارد.

سيلندر گاز مايع از نظر گنجايش گاز محتوی دارای انواع مختلف است كه هر كدام از آنها بر اساس حجم نياز مصرف كننده انتخاب و مورد استفاده قرار می گيرد.

بررسی كالاهای جايگزين
همانطوری كه پيشتر نيز ذكر گرديد، سيلندر گاز مايع برای نگهداری گاز مصرفی كارخانجات، شركتها، سازمانها و كليه مراكزی كه از مصرف گاز بالايی برخوردار هستند مورد استفاده دارد.

از اينرو با توجه بر مشخصه های فنی آن می توان گفت كه كالای جايگزين برای آن وجود نداشته و مخازن لازم است در محل های مورد نياز استفاده گردند. البته شايد در مقياس های كوچک بتوان كپسول های گاز 50 كيلوگرمی را تا حدودی برای اين منابع به عنوان كالای جايگزين معرفی كرد.

ولی بايد گفت كه اين جايگزينی تنها در موارد خاص صورت گرفته و كپسول های فوق با توجه بر گنجايش پایين آنها در مراكزی كه مصرف گاز بالايی دارند، صرفه اقتصادی ندارند. لازم به ذكر است كه حداقل گنجايش منابع نگهداری گاز يک تن و حداكثر آن 70 تن است و اين در حالی است كه گنجايش كپسول ها تنها 50 كيلوگرم می باشد.

انواع تانکر گاز مایع

این سیلندرها گاز مايع بر اساس ظرفيت نگهداری گاز طبقه بندی می گردند كه بدين ترتيب به دو گروه عمده سیلندرهای قابل حمل و ثابت تقسيم شده اند :

1. تانکر گاز مايع قابل حمل : اين تانكها از ظرفيت 2 تا 17,5 تن توليد و مورد استفاده قرار می گيرند.

2. تانکر گاز مايع ثابت : اين تانكها از ظرفيت يک تا 70 تن توليد و بصورت ثابت در مراكز استفاده كننده از گاز كاربرد دارند.

اهميت استراتژيكی كالا در دنيای امروز

مخازن و تانکر گاز مايع ، يكی از اقلام عمومی صنعتی است كه بصورت سفارشی برای مشتريان توليد و عرضه می گردد. از اينرو هر چند در صورت توسعه مصرف آن در كشور،

مراتب سبب افزايش مصرف گاز شده و در عوض مصرف سوخت های مايع كه برای كشور از اهميت بالاتری برخوردار هستند، كمتر می شود. ليكن در هر صورت اين محصول يک كالای عمومی است و اهميت استراتژيک برای صنعت كشور ندارد.

كشورهای عمده توليدكننده
تانکر (سيلندر) گاز مايع يكی از اقلام صنعتی محسوب می گردد از اينرو توليد آن در بسياری از كشورهای صنعتی جهان انجام می گيرد. ليكن در اينجا با استفاده از جستجوهای اينترنتی كشورهای عمده توليدكننده اين محصول به صورت زير استخراج شده است :

• آمريكا
• روسيه
• چين
• آلمان
• اتريش
• ژاپن
• بلژيک

كشورهای عمده مصرف كننده

سيلندر گاز مايع يک كالای عمومی بوده و در كليه كشورهای جهان دارای كاربرد است و تقريبا نمی توان كشوری را از اين امر مستثنی كرد.

تكنولوژی توليد

با توجه به فرآيند توليد تانکر (سيلندر) گاز مايع می توان گفت كه تكنولوژی مورد استفاده در توليد منابع نگهداری گاز در نزد كليه واحدهای توليدی آن يكسان است و تفاوت خاصی بين تكنولوژی ها وجود ندارد. و آنچه در اين فرايند دارای اهميت است موارد زير می تواند عنوان گردد.

• طراحی دقيق و كارا
• كيفيت مواد اوليه مورد استفاده
• كنترل كيفيت دقيق
• كيفيت قطعات جانبی مورد استفاده

روش توليد تانک (سيلندر) گاز مايع

فرآيند توليد به صورت زير است :

1. عمليات تست و گرده بری :
بعد از حمل مواد اوليه (ورقهای استيل) به كارخانه، ورقهای استيل كربنی را كه به شكل مربع مستطيل، دايره و نيم دايره بوده، از لحاظ خواص متالوژی و مكانيكی مورد آزمايش قرار داده و نيز از لحاظ نداشتن عيوب سطحی و ساير عيوب كنترل و بازرسی می گردند.

2. عمل كشش :
در اين مرحله توليد تانکر (سيلندر) گاز مايع ورقهای استيل با قرار گرفتن در قالبهای مربوط كشيده شده تا شكل و اندازه مورد نظر را پيدا كنند. چنين فرايند مطلوب و مطمئن با رعايت دامنه تلرانسها حاصل می گردد و خواص مكانيكی محصول را در حد مطلوب افزايش می دهد.

3. عمليات شكل دهی و سوراخ كردن (شكافتن) خمكاری :
ورق حرارت داده شده در درجه حرارت فرجينگ توسط قالب بسته شده به پرس فرجينگ و عمل فرجينگ، به شكل سيلندر يک پارچه در می آيد، سپس عمل سوراخ كردن (شكافتن) روی مخزن سيلندر در موقعيتهای مناسب توسط عمل شكافتن حاصل می گردد.

سپس قسمتهای لبه به شكل موردنظر برگردانده می شوند. بدنه (جداره) حفاظها، پايه حلقوی شكل و بالشتک شير تماما ساخته و آماده می گردند سپس برای عمليات جوش كاری آماده می شوند.

عمليات جوشكاری بر اثر برخورد قوس الكتريكی و ذوب و نفوذ ماده سيال و گداختن قطعه مورد نظر شروع می گردد. بعد از عمل جوش پيرامون قسمت جوشكاری شده توسط لوازم جوشكاری نيمه اتوماتيک بازرسی و رفع عيب می گردد.

4. عمليات حرارتی :
هدف از اين پروسه توليد سيلندر گاز مايع ، كاهش فشار بر مخزن سيلندر و افزايش خاصيت چكش خواری بوده كه آن را از لحاظ دوام و استحكام با ارزش می سازد.

اين عمليات شامل حرارت دادن سيلندرها در 620 درجه سانتيگراد به مدت نيم ساعت بوده، درجه حرارت كوره حرارت دهی می بايست يكنواخت باشد، بطوريكه هيچگونه عيب يا صدمه ای به مخزن سيلندر وارد نگردد.

5. عمل شات بلاست : اين عمل يک پروسه مكانيكی بوده كه به منظور پاک كردن قسمتهای پوسته شده ار سطوح مخزن سيلندر مورد استفاده قرار می گيرد.

كه اين موارد شامل برطرف كردن پوسته های زايد از سطح داخلی و خارجی سيلندر بوده كه با عمل شات بلاست (پرتاب شدن و برخورد ساچمه های فولادی به قطر 1/2 ميليمتر بر سطوح موردنظر) انجام می پذيرد.

6. عمل فسفاته كردن :
سطوحی كه در مرحله قبل در حد ابتدايی و اوليه آماده گرديده، نياز به پوششی حفاظت كننده جهت جلوگيری از خوردگی محصول فولادی، بسيار با اهميت می باشد. به منظور زدودن ذرات و پوسته های زايد از سطوح داخلی و خارجی سيلندرها،

آنها را در يک محلول اسيدی رقيق شده قرار می دهند. مدت زمان زدودن مواد زايد سطحی و نيز درجه حرارت و غلظت محلول تميز كننده، از جمله مواردی است كه بايستی با دقت، نظارت و كنترل گردد.

7. عمليات پوشش دهی و پخت :
اين پروسه سبب بوجود آمدن خصوصيات غير هدايتی (عايقی) و غير فلزی جديدی در سطح فلز می گردد. در عمليات پوشش دهی می بايستی دقت كافی صورت گيرد،

زيرا عدم دقت باعث تبديل مواد شيميايی به زغال و لايه عايق مانند در پوشش بوجود آمده خواهد شد كه اين لايه سبب معيوب گرديدن پوشش خواهد شد. در صورتيكه عمل پخت در حد پايين تر از نياز انجام گيرد پوشش نرم به وجود خواهد آمد كه خاصيت عايقی ايجاد شده رضايت بخش و مطلوب نخواهد بود.

8. عمل مونتاژ (اتصال شير) :
در اين مرحله ، شير بر روی مركز (وسط) بالای مخزن تانکر گاز مایع متصل می گردد.

9. عمليات تست راديوگرافی با اشعه X و تستهای انبساط و هيدروليكی :
به منظور اطمينان از كيفيت محصول در حد رضايت بخش، نمونه های تصادفی از توليدات را تحت شرايطی كنترلی آزمايشگاه، مورد آزمايشات هيدروليكی و انبساط خارجی قرار می دهند. اندازه جداره و قطر بيرونی آن مشخص و ثبت می كردد.

تستهای غيره مخرب هيدرواستاتيكی، آلتراسونيک بر روی جداره داخلی مخزن سيلندر انجام می گيرد. عمليات تست عدم نشتی محصول آنگونه كه موردنظر و لازم می باشد و تمامی تستها توسط تكنسين های مجرب و ماهر مطابق با روشهای تست براساس كدهای ASME و CNS انجام می پذيرد.

10. حمل به بازار :  سيلندرهای آماده شده به انبار محصول حمل می شوند.