طرح توجیهی احداث کلینیک دندانپزشکی
دندانپزشکی شاخه ای از علم پزشکی است که به سلامت دهان و دندان می پردازد. دندانپزشک، پزشکی است که در زمینه پیشگیری، بررسی علائم و درمان بیماری های دهان و دندان در مجموعه ای به نام کلینیک دندانپزشکی تخصص دارد. او به درمان بیماری های دهان و دندان، جلوگیری از پیشرفت این نوع بیماری‌ها و بالابردن میزان بهداشت دهان و دندان می پردازد.
البته در سال های اخیر مباحث جدیدی مانند زیبایی دندان وارد حوزه کاری دندانپزشکان شده است. گاهی دندانپزشک بسته به سطح کاری، یک یا چند دستیار دارد. دندانپزشک باید تمرکز بالا برای مدت طولانی، هماهنگی خوب بین دستها و چشم ها و مهارت های ارتباطی خوبی داشته باشد. او باید دارای صبر و حوصله زیاد و قدرت بدنی مناسب باشد، گاهی لازم است چند ساعت مداوم روی یک بیمار کار کند.
دندانپزشک باید بتواند به بیماران خود، به خصوص آنهایی که از دندانپزشکی ترس دارند و همچنین کودکان، آرامش داده و اعتماد و اطمینان آنها را برانگیزد. کنترل درد یکی از مسایل مهم است که دندانپزشک باید بتواند با کمک روش های موجود و مهارت خود درد بیمار را کاهش دهد. در صورت لزوم قبل از شروع کار با صبر و لحنی دوستانه، اطلاعات لازم را به بیماران بدهد.
آمار رسمی وزارت بهداشت در پایان سال ۹۵ نشان می دهد که ۱۸٫۵ درصد از هزینه های پرداخت شده از سوی مردم به دندانپزشکی اختصاص یافته است. در حالیکه نزدیک به ۴۰ درصد از مردم کشور از خدمات دندانپزشکی محروم هستند، اختصاص ۱۸٫۵ درصد از کل هزینه ها نشان از بالا بودن هزینه های دندانپزشکی در کشور دارد.
به گزارش ایده و خلاقیت به نقل از پول نیوز، براساس آمار چهار دهک از خانوار ایرانی ازخدمات دندانپزشکی محروم هستند و بیشتر خدمات دندانپزشکی به دهک های بالای جامعه اختصاص پیدا می کند. وزارت بهداشت در سال گذشته اعلام کرد دهک های بالای جامعه بیش از ۲۵ درصد هزینه های درمانی را در بخش دندانپزشکی صرف کرده اند.
این موضوع نشان می دهد که یک کلینیک دندانپزشکی باید گروه مرفه و متوسط جامعه را هدف قرار داده و براساس درآمدهای این قشر از جامعه کسب و کار خود را برنامه ریزی کند. در حال حاضر بررسی های میدانی نشان می دهد که در نقاط پایین و کم درآمد جامعه کلینیک دندانپزشکی خصوصی وجود ندارد و اگر موردی هم باشد مربوط به سازمان ها و ارگان های دولتی است.
در دندانپزشکی، حداکثر موادی که مصرف می شود ۱۰ تا ۱۲ درصد هزینه است و بقیه هزینه هایی که گرفته می شود، هزینه های جانبی و دستمزد پزشک است. مراجعه به یک کلینیک دندانپزشکی در کمترین صورت بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان هزینه دارد که به طور متوسط بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ مراجعه کننده در ماه دارد.
اگر تنها ۱۲ درصد از هزینه ها صرف مواد اولیه و هزینه های جانبی کلینیک شود با یک حساب سر انگشتی می توان گفت که در کمترین حالت ۱۵ میلیون درآمد دارد که با کسر ۱۲ درصد هزینه ها بین ۱۲٫۵ تا ۱۳ میلیون سود خالص دارد که در آمد ماهانه آن به بیش از ۳۰۰ میلیون تومان می رسد.
در حوزه دندانپزشکی در کشور مسایل و مشکلاتی وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از :
- افزایش بی رویه تعداد دندانپزشکان و کاهش فرصت شغلی برای تعداد زیادی از آنها به خصوص در شهرهای بزرگ
- در معرض بیماری های عفونی، ایدز و هپاتیت بودن در صورت رعایت نکردن مسایل بهداشتی
- امکان دچار شدن به بیماری های جسمی مانند آرتروز گردن و مشکلات ستون فقرات و مشکلات چشمی به دلیل داشتن کار فیزیکی زیاد
- عدم پوشش بیمه ای خدمات دندانپزشکی برای بیماران که منجر به کاهش مراجعه آنها به جز در شرایط اضطراری شده است.
شرایط عمومی تاسیس یک کلینیک دندانپزشکی
- تاسیس هر گونه موسسه درمانی به نام کلینیک دندانپزشکی قبل از هر گونه اقدام، منوط به کسب موافقت اصولی و پروانه تاسیس از وزارت متبوع است.
- نداشتن سوء پیشینه
- داشتن ساختمان مناسب و مورد تایید کارشناس وزارتخانه متبوع (فضای فیزیکی مورد نیاز مرکزدرمانی براساس تعداد یونیت دندانپزشکی و بخش های مصوب محاسبه می شود که حداقل مساحت مناسب برای هر یونیت و متعلقات مربوطه ۱۰ متر است).
- مراکز درمانی عمومی و تخصصی دندانپزشکی می توانند در حداقل مساحت ۱۵۰ متر مربع و در یک یا چند طبقه ساختمان احداث شود. اصل هر مرکز درمانی اعم از تخصصی و عمومی با مرکز مشابه نباید از ۵۰۰ متر کمتر باشد.
وضعیت استخدام دندانپزشک در برخی کشورهای جهان
- آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام دندانپزشکان بین سال های 2010 تا 2020 ، رشد 21 درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل 14 درصد می باشد.
- استرالیا – در بازه زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام در این شغل رشد 38.1 درصدی داشته و رشد بسیار زیاد در آینده برای آن پیش بینی می شود.
براساس آیین نامه تاسیس درمانگاه های دندانپزشکی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، شرایط تخصصی راه اندازی کلینیک دندانپزشکی عبارت است از:
- وجود یک دستگاه اتوکلاو با حجم حداقل ۱۷ لیتر به ازای هر پنج دستگاه یونیت دندانپزشکی الزامی است.
- وجود حداقل یک دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال.
- مراکز تخصصی می توانند علاوه بر بند (۵-۳) یک دستگاه رادیولوژی پانورکس ولترال سفال نیز داشته باشند.
- برای بهره برداری اولیه از مراکز، تعداد حداقل پنج دستگاه یونیت صندلی دندانپزشکی و متعلقات مربوطه ضروری است.
- دارو و تجهیزات اتاق اورژانس (شامل کپسول اکسیژن، قفسه داروهای اورژانس، ست احیا شامل آمبوبگ و . . . حتی المقدور الکتروشوک) ضروری است.
- وجود حداقل یک نفر پرستار دندانپزشکی با تحصیلات دانشگاهی جهت ارائه خدمات درمانی مانند جرم گیری و آموزش بهداشت و همکاری با دندانپزشکان در هر نوبت کاری ضروری است.
- وجود حداقل یک نفر تکنیسین رادیولوژی با تحصیلات دانشگاهی در صورت داشتن دستگاه پانورکس ولترال سفال در کلیه نوبت های کاری فعال مرکز ضروری است. گفتنی است با توجه به تعداد یونیت و نوع تخصص، نیروی انسانی اعم از دندانپزشک و پیرادندانپزشک تعیین می شود. با توجه به شرایط عمومی و تخصصی ذکر شده راه اندازی یک کلینیک دندانپزشکی دارای هزینه های بسیاری بالایی است که مهم ترین آن را تجهیزات و لوازم مربوط به آن تشکیل می دهند.
بخش دیگر هزینه های یک درمانگاه را هزینه رهن، اجاره یا خرید ساختمان تشکیل می دهد. با توجه به اینکه ملک مورد نیاز یک درمانگاه دندانپزشکی باید دارای مجوز اداری باشد در نتیجه ملک نسبت به ملک مسکونی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد هزینه بیشتری دارد.
سرمایه لازم برای راه اندازی کلینیک
– یونیت دندانپزشکی : یکی از مهمترین اجزای کلینیک دندانپزشکی یونیت آن است که از بسیاری جهات باید متناسب باشد مانند: قیمت، آسانی عملکرد و راحتی کاربری
- حدود قیمت برای یونیت های دندانپزشکی: از حدود 21 میلیون تومان تا 45 میلیون تومان
– اتوکلاو : با دستور اداره کل تجهیزات پزشکی و وزارت بهداشت وجود دستگاه اتوکلاو ضروری شده و حتما باید در لیست تجهیز کردن مطب قرار گیرد.
- حدود قیمت اتوکلاوهای دندانپزشکی: از 15 میلیون تومان تا 45 میلیون تومان
– کمپرسور : کمپرسور دستگاهی است که برای کار یونیت، وسایل و تجهیزات دندانپزشکی هوای فشرده را متراکم و آماده ارسال می کند و یکی از اجزای جدانشدنی در مطب دندانپزشکی است.
- حدود قیمت کمپرسورهای دندانپزشکی: 2 میلیون تومان تا 20 میلیون تومان
– لایت کیور : دستگاهی است که به وسیله نور بنفش مواد ترمیمی دندان را سفت میکند. به این کار Curing می گویند.پس از قراردادن کامپوزیت دردندانی که قصد پر کردن آن را داریم، از لایت کیور برای سفت کردن کامپوزیت استفاده می کنیم. لایت کیور با استفاده از نور بنفش خود باعث تراکم و فشرده شدن سریع کامپوزیت می گردد.
- حدود قیمت برای لایت کیور: از حدود 400 تومان تا 2 میلیون تومان
– دستگاه جرم گیر(کویترون): جرمگیری، یکی از ضروریترین درمانهای دندانپزشکی است. پلاک میکروبی، مهمترین عامل ایجاد بیماریهای لثه و پوسیدگی های دندانی است. به علت سطح ناصاف جرمهای دندانی، تشکیل پلاک های میکروبی بر روی آنها بیش از دندان است و با مسواک زدن نیز نمی توان این پلاکها را حذف کرد.
- حدود قیمت برای دستگاه جرم گیر: از یک میلیون تومان تا 4میلیون تومان
– اینسترومنت ها : توربین ابزار هایی هستند که سرعت بالا و قدرت پایین دارند و برای برداشتن نسج، پوسیدگی و صیقل کاری باتراش روی دندان در حداقل زمان بکارمی روند. مهمترین قسمت آن کارتریج نام دارد. به طور مستقیم به شلنگ روی یونیت وصل شده ویه هیچ موتوری نیاز ندارد آنگل ابزار هایی هستند که دارای گشتاور بالا وسرعت پایین بوده و توسط یک موتور کار می کنند.
- حدود قیمت برای اینسترومنت ها: 270 هزارتومان تا 4 میلیون تومان
– آمالگاماتور : برای پر کردن دندان از آمالگام استفاده می شود. آمالگام و جیوه باهم ترکیب می شوند. به آمالگام کپسولی امالکپ می گویند.
- حدود قیمت برای آمالگاماتور: 1 میلیون تومان تا 4 میلیون تومان
– ساکشن : برای ایجاد مکش در هر یونیت دندانپزشکی در طول یک روز حدودا ۱۵۰۰ لیتر آب آشامیدنی به هدر میرود که می توان با استفاده از این دستگاه مصرف آب را به صفر رساند.
- حدود قیمت برای ساکشن: از 3.5 میلیون تومان تا 20 میلیون تومان
– دستگاه پک: از نفوذ میکروب به وسایل پک شده جلوگیری می کند و اینسترومنت ها پک شده طول عمر بیشتری پیدا می کنند .
- حدود قیمت برای دستگاه پک : از 1.5 میلیون تومان تا 6 میلیون
– دوربین داخل دهانی: با نصب دوربین ویک مانیتور بر روی یونیت می توان تصاویر time Real دندان را در حین جراحی بر روی مانیتور مشاهده کرد و حتی میتوان تصاویر را ضبط و ذخیره نمود.
- حدود قیمت برای دوربین داخل دهانی: از یک میلیون تومان تا 5 میلیون تومان
– رادیوگرافی: یکی از روش های سریع و دقیق تشخیص آبسه دندان، پوسیدگی دندان، نقایص فک و دندان و انواع ناهنجاری ها و آسیب های دیگر استفاده از دستگاه ها و دوربین های رادیوگرافی می باشد.
- حدود قیمت برای رادیوگرافی : از 15 میلیون تومان به بالا
– اولتراسونیک: حمام اولتراسونیک در کلینیک ها و مطب های دندانپزشکی برای حذف بقایای آلی مانند خون و بزاق، از ابزار و دستگاه های قبل از استریل کردن مورد استفاده قرار میگیرد.
- حدود قیمت برای برای اولتراسونیک : 1.5 میلیون تومان تا 12 میلیون تومان
دکتر حسین اقدامی دارای درمانگاه و مطب دندانپزشکی در غرب تهران است، وی می گوید «خرید هر متر ساختمان در این محوطه بین ۵٫۵ تا ۷ میلیون تومان قیمت گذاری می شود اما به دلیل بالا بودن قیمت املاک اداری و تجاری باید بیش از ۲۰ درصد گران تر یک ملک را خریداری کرد.»
به گفته وی «برای راه اندازی یک کلینیک دندانپزشکی در غرب تهران در کم ترین حالت باید بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان هزینه رهن پرداخت. همچنین اگر قصد اجاره آن وجود داشته باشد باید بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون اجاره برای یک ساختمان در نظر گرفت.»
وی معتقد است در هر نقطه از شهر تهران که راه اندازی می شود نیاز به سرمایه ای بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون فقط برای تامین هزینه های ساختمان وجود دارد. اما علاوه بر هزینه وسایل و تجهیزات ساختمان دستمزد کارکنان هم بسیار بالا است. معمولا روال بدین صورت است که دندانپزشک یک حقوق ثابت دریافت کرده و به ازای هر بیمار نیز درصدی به عنوان حق العمل می گیرد.
هزینه های مواد مورد نیاز هم بستگی به سیاست های خرید دندانپزشک در مطب خصوصی یا شورای کلینیک دارد که معمولا دندانپزشک ها برای مطب شخصی خود مواد کمتری خریداری می کنند که در این صورت هزینه ها بیشتر می شود. البته باید توجه داشت که کلینیک ها به دلیل خرید قابل توجه همیشه تخفیف های قابل توجهی هم دریافت می کنند.
اما میزان درآمدی که این کلینیک ها دارند به خوبی می تواند پاسخگوی میزان هزینه کرد آن باشد. بررسی های میدانی نشان می دهد که متوسط قیمت حضور در دندانپزشکی بیش از ۱۰۰ هزار تومان است. لیست قیمت خدمات دندانپزشکی در کلینیک های دولتی و دانشگاهی به شرح زیر است :
معاینه تشخیص ۱۵هزار تومان، رادیوگرافی ۹۵۰۰ تومان، کشیدن درد دندان از ۴۰ هزار تومان تا ۱۰۰هزار تومان، درمان ریشه یک کانال ۱۲۰ هزار تومان تا ۱۵۰ هزار تومان، درمان ریشه دو کانال ۱۹۰ هزار تومان تا۲۲۰ هزار تومان، درمان ریشه سه کانال ۲۶۰ هزار تومان تا۳۲۰ هزار تومان،
ترمیم و پر کردن دندان ۸۵ هزار تومان تا۱۲۰ هزار تومان، ترمیمی و پرکردن دندان با کامپوزیت ۹۵ هزار تومان تا ۱۶۵ هزار تومان، جراحی لثه از ۳۳۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۴۴۰ هزار تومان، پروتز ثابت از ۳۹۵ هزار تومان تا ۵۷۲ هزار تومان، ایمپلنت از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا دو میلیون و ۵۰هزار تومان است که ایمپلنت دندان های دو فک تا ۸۰ میلیون هزینه بردار است.
قابل ذکر است در کلینیک های خصوصی قیمت این خدمات به بیش از ۴۰ درصد می رسد. دندانپزشکان علاوه بر کارهایی مانند کشیدن دندان و امور مربوط به درمان از بخش دیگری به نام زیبایی دندان درآمد کسب می کنند. یکی از بخش هایی که درآمد قابل توجهی برای دندانپزشکان دارد ایمپلنت کردن دندان ها است. یکی دیگر از مراحل درمانی زیبایی دندان ها سیم کشی آنها است.
مبلغ درمان ارتودنسی به مورد خاص هر بیمار، نوع بریس و درمان انتخابی و طول مدت درمان بستگی دارد. محدودیت ها و مزایای ارتودنسی به بودجه در نظر گرفته شده برای درمان بستگی دارد. به دلیل بازارکار خوب دندانپزشکی در بسیاری از کشورهای دنیا، دندانپزشکان درآمدهای خوبی نیز دارند. به طور کلی درآمد آنها از درآمد متوسط جامعه شان بیشتر است.