طرح توجیهی کشت گیاهان ادویه ای (زمستان 1401) + word و pdf

طرح توجیهی کشت گیاهان ادویه ای 2 هکتاری
ادویه، بخش جدانشدنی در آشپزی است. شاید بتوان بخش عظیمی از طعم و رنگ غذا را به همین پودرهای رنگی ارتباط داد. ادویه از گیاه به دست می‌آید. در حقیقت خشک کردن هر قسمتی از گیاه به جز برگ‌های آن، ادویه را می‌سازد. برگ‌های گیاه برای تولید داروهای گیاهی کاربرد دارد.

ادویه از چاشنی های پر طرفدار به هنگام آشپزی و پخت و پز به شمار می رود که تراز تجاری بالایی دارد و انواع مختلفی از گیاهان را شامل می شود که خواص بسیاری نیز دارد به همین دلیل بیشتر کشاورزان به کاشت ادویه مبادرت می کنند. ایران بزرگترین وارد کننده ادویه در جهان به شمار می رود چرا که سرانه مصرف ادویه در ایران بسیار بالاست.

در این بخش به معرفی ابعاد مختلف طرح توجیهی کشت گیاهان ادویه از حیث ضرورت و اهمیت ادویه‌ها، انواع ادویه‌های پرکاربرد، وضعیت صادرات و واردات و همچنین برآورد اقتصادی طرح به اجمال پرداخته شده است.

خلاصه مالی طرح توجیهی کشت گیاهان ادویه ای

تاریخچه‌ گیاهان ادویه ای

در شرق آسیا و در کشور هند، برای اولین بار در سال ۲۰۰۰، استفاده از گیاهان دارویی و فلفل آغاز شد. مصری‌ها در آن زمان، برای مومیایی کردن مردگان خود از برخی گیاهان دارویی استفاده می‌کردند بنابراین، تقاضا از سوی مصریان، صادرات ادویه را ایجاد کرد.

اولین کاربردهای ادویه، غذایی نبود! مردم در آن زمان‌ها برای سحر و جادو، برگزاری آداب و رسوم مذهبی و … از ادویه استفاده می‌کردند. در کشورهای نظیر هند و چین، سیستم پزشکی برمبنای ادویه یافت می‌شد.

بنابر همین تاریخچه در حال حاضر نیز کشور هندوستان به عنوان تولیدکننده‌ عمده‌ ادویه‌جات شناخته می‌شود. این کشور هم‌چنین در صدر مصرف‌کنندگان و صادرکنندگان این محصول قرار می‌گیرد. ادویه‌هایی نظیر هل و فلفل از مهم‌ترین ادویه‌هایی هستند که در هندوستان کشت و تولید می‌شوند.

انواع ادویه

بدون شک، نام بردن از ۱۰۹ ادویه‌ شناخته شده در این مطلب، مقدور نیست. اما معروف‌ترین و پرکاربردترین گیاهان ادویه ای را در ادامه‌ی مطلب بیان کرده‌ایم.

• هل سبز
• میخک
• فلفل سیاه
• زیره
• پودر کاری
• جوز هندی
• زنجبیل
• زردچوبه
• زعفران
• فلفل چیلی
• دارچین
• سماق
• پودر پیاز

تمام این ادویه‌ها برای طعم‌دهی و خوش‌رنگ‌تر کردن غذا به کار می‌روند. البته در غذاها معمولاً ترکیبی از ادویه‌های مختلف به کار برده می‌شود.

تجهيزات و دستگاه­ های موردنیاز کشت گیاهان ادویه ای

کشت گیاهان ادویه ای

همان‌طور که بیان کردیم، ادویه‌ها از گیاهان به دست می‌آیند. بنابراین برای داشتن آن‌ها می‌بایست گیاهان خاص را پرورش داد. بسته به موقعیت جغرافیایی هر منطقه، امکان کشت گیاهان متنوعی وجود دارد.

در نهایت، بعد از بلوغ گیاه، از گل، دانه، میوه، ریشه، ریزوم، پوست و ساقه‌های زیرزمینی آن می‌توان برای تولید ادویه استفاده کرد. در مناطقی با آب و هوای سرد یا خیلی گرم، باید کاشت در محیط کنترل شده‌تری از نظر دمایی، انجام شود.

ادویه ها از رشد آسانی برخوردار هستند که برخی از آنها به صورت بوته ای برخی به صورت علفی و برخی دیگر همچون درخت رشد می کنند. طعم تلخ، ملس و شیرین دارند. باعث تغییر رنگ و مزه غذا می شود. معمولا ادویه را از طریق بذر تکثیر می کنند چرا که از رشد آسانی برخوردار است، توجه داشته باشید که میوه گیاهان را پس از طی چندین مرحله به ادویه تبدیل می کنند.

از بخش های مختلف گیاه همچون ساقه ریشه، برگ و گل گیاه برای تهیه ادویه استفاده می کنند. از ادویه جات پر مصرف می توان به زردچوبه، فلفل سیاه، فلفل قرمز، گلپر، دارچین و … اشاره نمود.

آب و هوای مناسب برای کاشت گیاهان ادویه ای

بسیاری از ادویه جات موجود برای کاشت نیاز به آب و هوای گرم و معتدل دارند و در مناطق سردسیری رشد نمی کنند به همین دلیل بهتر است بذر ادویه را در مناطق گرم و معتدل بکارید. دمای مناسب برای رشد این گیاه 15 تا 40 درجه سانتی گراد است.

خاک مناسب کاشت بذر ادویه

در گستره وسیعی از خاک های حاصلخیز و غنی رشد می کند که خاک مورد کاشت باید از زهکشی خوبی برخوردار باشد.

کود مناسب و میزان بذر موردنیاز کاشت ادویه

در مراحل مختلف رشد گیاه می توانید از کودهای مناسب استفاده کنید. میزان بذر موردنیاز برای کاشت بذر ادویه بسته به ارقام مختلف متغیر است.

مراحل و فاصله کاشت بذر ادویه

1. فاصله کاشت بذر ادویه بسته به ارقام مختلف متغیر است. برای کاشت بذر ادویه توجه به مراحل زیر ضروری است.
2. ابتدا بستر مورد کشت را برای کاشت بذر گیاه مهیا کنید.
3. بذر ادویه را در عمق مناسبی از خاک مورد کشت بکارید و با مقداری خاک روی آن را بپوشانید.
4. با استفاده از آبپاش گیاه را به آرامی آبیاری کنید طوریکه بذرها جابجا نشوند.
5. تا زمان جوانه نگذارید سطح خاک خشک شود.
6. پس از گذشت دو تا سه هفته بذر گیاه جوانه می زند.
7. زمانیکه گیاه جوانه زد و به حد معینی از رشد رسید می توانید نشاء یا نهال به دست آمده را برای ادامه رشد به زمین اصلی منتقل کنید.

مواد اولیه موردنیاز 

صادرات ادویه

ادویه از آن دسته محصولاتی است که می‌توان برای کشورهای دیگر صادر نمود. یکی از کشورهایی که مصرف‌کننده‌ی خوبی برای ادویه‌های صادراتی است، روسیه می‌باشد. این کشور، عظیم و پهناور است. بنابراین بازار مصرف‌کننده‌ی بالایی نیز خواهد داشت.

با توجه به روابط خوب تجاری کشور روسیه با ایران، می‌توان ادویه‌های تولیدشده را برای آن صادر نمود. هم‌چنین کشورهای عربی که به ادویه‌جات علاقه‌ی خاصی نشان می‌دهند، فرصت دیگری برای صادرات این محصول را ایجاد نموده‌اند.

واردات ادویه

ایران، مصرف‌کننده‌ی بسیاری از ادویه‌جات است. گفته می‌شود که در کشور ما، سالیانه ۲۲۰ هزار تن ادویه مصرف می‌شود. بخش عظیمی از این مقدار (در حدود ۱۷۰ هزارتن) ادویه‌های وارداتی هستند. ادویه‌هایی مانند دارچین، زنجبیل، زردچوبه، فلفل و … در شمار ادویه‌هایی هستند که به صورت وارداتی تأمین می‌شوند.

معمولاً واردات ادویه در ایران از کشورهایی نظیر هندوستان، مالزی، سنگاپور و اندونزی انجام می‌شود. با کشت گیاهان ادویه‌جات و کمک به تأمین ادویه‌ی مصرفی داخل کشور می‌توان در هزینه‌ها، صرفه‌جویی کرد. و حتی با صادرات آن به افزایش درآمد کمک شایانی نمود.

واردات ادویه

در مقدمه‌ی این مطلب ذکر کردیم که پیش از استفاده‌ی غذایی از ادویه‌جات، در کارهای پزشکی و سحر و جادو از آن‌ها استفاده می‌کردند. در حال حاضر نیز به غیر از مصارف گسترده در آشپزی و تهیه‌ی غذا، از ادویه‌ها برای عطریجات، لوازم آرایشی، لوسیون، محصولات مو، خمیر دندان و صابون استفاده می‌کنند.

لازم به ذکر است که در مناطقی مانند هند و چین، به دلیل خواص درمانی، ادویه‌ها در علم پزشکی کاربرد فراوانی دارند. در صنایع غذایی، به جز کاربرد مستقیم ادویه در پخت و پز، از آن در اسانس،‌چاشنی‌ها و طعم‌دهنده‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به وانیل اشاره کرد که یکی از اسانس‌های پرکاربرد در پخت و پز و تهیه‌ی دسر است.