طرح توجیهی کشت خارشتر و لگجی(کاپاریس) زمستان 1402 + word و pdf

طرح توجیهی کشت خارشتر و لگجی (کاپاریس یا کور) ویرایش زمستان 1402 فایل ورد و پی دی اف شامل محاسبه هزینه ها و سرمایه گذاری ثابت و درگردش ، براورد سود و زیان ، تعداد پرسنل کارکنان و حقوق مزایای آن ، نرخ بازدهی داخلی IRR ، نرخ بازگشت سرمایه NPV/I و مدت زمان برگشت و ررسی توجیه اقتصادی و بسیار آیتم دیگه … براورد و محاسبه شده . گیاه لگجی گیاهی با خواص و فواید بیشمار ، مقاوم به کم آبی و قابل رویش در زمین های سخت و خشک و ازهمه مهتر کشت و پرورش آن سودآوری خوبی براتون خواهد داشت.

مساحت زمين طرح کشت خارشتر و لگجی

زمین موردنیاز طرح که شامل سرمایه ثابت هست از طریق سازمان ها و نهادهای دولتی مثل جهاد کشاورزی تامین خواهد شد. و مساحت زمین طرح 2 هکتار (20000 مترمربع) درنظر گرفته شده .

سرمايه موردنياز جهت محوطه ­سازی

این دسته سرمایه ­گذاری شامل آیتم های ذکر شده در جدول زیر هست که سرمایه جهت انجام هرکدام از آنها در طرح توجیهی بررسی و آورده شده.

ردیف	عنوان سرمایه ­گذاری
1	تسطیح ، خاکبرداری و خاکریزی درخت
2	چاله کنی و پر کردن چاله
3	ایجاد راه دسترسی (شن ریزی و جاده سازی)
4	روشنایی و …
5	خرید نهال کبر یا لگجی
6	خرید بذر خارشتر

سرمايه موردنياز تجهيزات موردنياز احداث مزرعه کشت خارشتر و لگجی

بخش مهمی از دستگاه ها و تجهیزات کشاورزی موردنياز این واحد جهت بالا بردن کیفیت و کمیت از شركتهای معروف و سازندگان معتبر تامین می­گردد. لازم به ذکر است هزينه ­های , نصب و راه ­اندازی دستگاه ها نیز بعهده شرکت­ های تامین ­کننده و یا تولیدکننده تجهیزات مزبور می ­باشد. هزینه ماشین الات در طرح توجیهی مربوطه بررسی و براورد شده .

ردیف	عنوان تجهيزات و دستگاه ­های مورد نیاز
1	موتور پمپ و متعلقات و پمپاژ آب
2	دستگاه شخم زنی و کولتیواتور
3	بذر پاش
4	سیستم آبیاری قطره ای
5	دستگاه سم پاشی
6	دستگاه هرس

هزینه ­های حقوق و مزايای سالانه کارکنان

تعداد پرسنل موردنیاز طرح در جدول زیر آورده شده ، همچنین هزینه ­های حقوق و مزایایی سالانه کارکنان در طرح توجیهی بررسی و محاسبه شده.

ردیف	عنوان شغل و پست سازمانی پرسنل
1	کارگر فصلی 6 ماه کاری
2	باغبان
3	کارگر برداشت محصول به ازای 30 روز کار

توجیه اقتصادی کشت گیاه دارویی لگجی یا کاپاریس

در کشت گیاه کبر نیازی به آبیاری، شخم، نگهداری و استفاده از کود و سم نیست. فواصل کشت به صورت 2×1/5 در نظر گرفته می شود. فواصل هر بوته روی ردیف 1/5 و فاصله ردیف ها ۲ متر در نظر گرفته می شود. با این حساب در هر هکتار، تعداد ۳۳۰۰ نشاء کبر را می توان کشت نمود.

قیمت هر اصله نهال کبر، بسته به تعداد خرید بین ۱۷ تا ۲۳ هزار تومان است. قیمت برای کشت های زیر ۵ هکتار ۲۳ هزار تومان (هر هکتار ۶۹ میلیون تومان) کشت های بین ۵ تا ۱۰ هکتار ۲۱ هزار تومان ( هر هکتار ۶۳ میلیون تومان) کشت های بین ۱۰ تا ۱۵ هکتار ۱۹ هزار تومان ( هر هکتار ۵۷ میلیون تومان) و کشت های بیش از ۱۵ هکتار ۱۷ هزار تومان ( هر هکتار ۵۱ میلیون تومان) خواهد بود.

گیاه کبر، در سال اول شروع به باردهی می کند و عملکرد هر بوته به طور متوسط ۴۰۰ گرم غنچه است. بنابراین برداشت غنچه کبر در هر هکتار، در سال اول یک تن و سیصدکیلو خواهد بود. قیمت خرید غنچه کبر در تابستان سال ۴۰۱ ،کیلویی ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان بود. با احتساب این قیمت، زارع یا سرمایه گذار در همان سال نخست، از فروش غنچه کاپاریس در هر هکتار، حدود ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومان درآمد خواهد داشت.

هر سال عملکرد گیاه کاپاریس دو برابر می شود و عمر باردهی گیاه کبر حداقل ۳۵ سال است. حداکثر باردهی گیاه کبر از سال چهارم به بعد، به طور متوسط ۵ کیلو غنچه به ازای هر بوته خواهد بود، بدین معنی که زارع یا سرمایه گذار در هرهکتار ۵۸۰ میلیون تومان از فروش غنچه کبر درآمد خواهد داشت. شایان ذکر است مقادیر محاسبه شده با قیمت خرید سال ۴۰۱ محاسبه شده است.

خلاصه اطلاعات مالی طرح توجیهی کشت خارشتر و لگجی ویرایش زمستان 1402
رديف	عنوان شاخص اطلاعاتی	ميزان
1	مساحت زمین طرح	2 هکتار
2	ضریب ميزان ارائه خدمات در نقطه سربسر	61  درصد
3	میزان سرمایه کل مورد نیاز اجرای طرح	11,365 میلیون ریال (معادل 1 میلیاردو 136 میلیون تومان)
4	میزان سرمایه ثابت	7,928 میلیون ریال (معادل 792 میلیون تومان)
4	میزان سرمایه در گردش	3,438 میلیون ریال (معادل 343 میلیون تومان)
5	نرخ برگشت سرمایه	70   درصد
6	مدت زمان برگشت سرمایه	1.4  سال
7	سود خالص	7,953 میلیون ریال (معادل 795 میلیون تومان)
8	سود ناخالص	21,874 میلیون ریال (معادل 2 میلیاردو 187 میلیون تومان)
9	هزینه سالانه مواد اولیه	260,100 میلیون ریال (معادل 26 میلیاردو  10 میلیون تومان)
10	هزینه های عملیاتی سالانه مورد نیاز طرح	25,226 میلیون ریال (معادل 2 میلیاردو 522 میلیون تومان)
11	ارزش افزوده خالص طرح	20,825 میلیون ریال (معادل 2 میلیارد و 82 میلیون تومان)
12	ارزش افزوده ناخالص طرح	73,787 میلیون ریال (معادل 7 میلیارد و 378 میلیون تومان)
13	هزینه های نگهداری و تعمیرات (نت) سالانه طرح	1,866  میلیون ریال (معادل 186 میلیون تومان)
14	هزینه های استهلاک طرح	5,590   میلیون ریال (معادل 559 میلیون تومان)
15	سرمایه مورد نیاز جهت تامین ابنیه	0
16	سرمایه مورد نیاز خرید تجهیزات	6,825 میلیون ریال (معادل 682 میلیون تومان)
17	هزینه های متغیر طرح	11,017 میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 101 میلیون تومان)
18	سرمایه مورد نیاز تامین وسایل حمل و ­نقل شهری	0
19	ارزش خدمات ارائه شده سالانه طرح پس از اجرا	28,000 میلیون ریال (معادل 2 میلیارد و 800 میلیون تومان)
20	هزینه های ثابت طرح	17,774 میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 777 میلیون تومان)
21	تعداد پرسنل ستادی و اجرایی مورد نیاز	7  نفر
22	هزینه های قبل از بهره برداری طرح	4,131  میلیون ریال (معادل 413 میلیون تومان)
23	هزینه های حاملهای انرژی و ارتباطات (سوخت،آب،تلفن،برق)	2,815 میلیون ریال (معادل 281 میلیون تومان)
24	میزان حقوق سالانه پرسنل ستادی و اجرایی	12,698  میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 269 میلیون تومان)
25	نسبت افزوده ناخالص به ارزش کل فروش سالانه	89   درصد
26	نسبت افزوده خالص به کل فروش سالانه	53  درصد
27	نسبت افزوده خالص به سرمایه گذاری کل	39  درصد
28	سرانه سرمایه ثابت طرح کشت خارشتر و لگجی	15,365  میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 536 میلیون تومان)
29	سرانه سرمایه گذاری کل	15,888 میلیون ریال (معادل 1 میلیارد و 588 میلیون تومان)
30	نسبت سود خالص به کل فروش سالانه	49   درصد
31	سرانه خدمات ارایه شده	2,800 میلیون ریال (معادل 280 میلیون تومان)
32	نسبت سود خالص به سرمایه ثابت	42  درصد
33	مقدار NPV	5,437 میلیون ریال (معادل 543 میلیون تومان)
34	مقدار NPV/I	11  درصد
35	میزان IRR در حالت عادی	24  درصد
36	میزان IRR در حالت بدبینانه	9   درصد

معرفی کشت گیاه خارشتر و لگجی یا کاپاریس

گیاه دارویی کبر (کاپاریس) با نام علمی .L spinose Capparis گیاهی بوته ای و چند ساله از خانواده Capparidaceae می باشد. کاپاریس اسپینوزا در ایران با نام های کبر(Kabar)، کور (Kavar)، کورز(Kavarz)، خیارشنگ، مارگیر، علف مار، لگجی، لیجین و داغ قارپوزی خوانده می شود. گیاه کبر گونه ای بومی، دائمی، خزان کننده و خاردار باریشه های عمیق و ساقه های آویزان و غیر منظم است که با محیط های گرم، خشک و نامساعد سازگاری دارد.

این گیاه به عنوان یک گیاه مهم دارویی مطرح بوده و جوانه های گل، برگ های تازه، ریشه و میوه کبر برای مصارف غذایی و دارویی مصرف می شوند. کاپاریس گیاهی سازگار با خاک های فقیر بوده و قادر است در مکان هایی با محدودیت آب و مواد غذایی رشد کند. ارتفاع گیاه کبر در شرایط مناسب به یک متر هم می رسد و با قابلیت رشد در صخره ها و خاک های فقیر، داشتن ریشه ای با عمق بیش از سه متر و انشعابات فراوان اندام هوایی به صورت خوابیده روی زمین، مساحتی بیش از ۱۰ متر را پوشش می دهد.

جنس خارشتر، گیاهانی چندساله از خانواده بقولات هستند. این جنس دارای 12گونه در دنیا است که تنها دو گونه از آن در ایران رویش دارد. گونه Alhagi maurorumدرکشور پراکنش وسیعی داشته و گونه دیگر صرفا در نواحی جنوب و جنوب غرب کشور می­روید.

گیاه کبر (کاپاریس) گیاهی دائمی با عمر بیش از ۵۰ سال و خزان کننده و خشکی زی است. این گیاه در شرایط سخت و خشن مناطق خشک و نیمه خشک رشد کرده و باردهی دارد. کبر تابستانهای بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد و سرمای منفی ۱۵ درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل می کند، و به مناطق خشک با بارندگی کمتر از ۱۵۰ میلی متر در سال به خوبی خو گرفته است.

محصول تجاری گیاه کبر، غنچه کاپاریس یا caper است که به آن خاویار گیاهی نیز می گویند. علاوه بر غنچه، میوه، گل و شاخ و برگ جوان گیاه نیز برداشت و پس از فرآوری اولیه به بازار عرضه می شوند.

توسعه کشت گیاه خارشتر و لگجی (کاپاریس) با ۲ هدف زیر توصیه می گردد :

۱- محرومیت زدایی و اشتغال زایی با کاشت کاپاریس

2- معرفی کاپاریس به عنوان یک محصول اقتصادی و تجاری :

به دلیل ارزش دارویی و غذایی محصولات گیاه کبر (غنچه_میوه)، قیمت این محصولات در بازارهای داخلی و خارجی بالا است. کارخانه های مواد غذایی مانند سحر، بدر، توکل، ترقی، OAB و کامبیز و غیره ترشی غنچه کاپاریس را تولید و عرضه می کنند. قیمت ۵۰۰ گرم ترشی کاپاریس در بازار داخلی حدود ۸۰ هزار تومان است. در حالی که ۵۰۰ گرم غنچه کاپاریس در بازار بین المللی (آمازون) تا حدود ۲۲ دلار قیمت دارد که برای یک فرآورده خوراکی قیمت بسیار بالایی است.

به تازگی شرکت مواد غذایی بدر، ترشی غنچه کاپاریس را در بسته های ۵۰۰ گرمی در کشور آلمان، به قیمت ۷/۷ یورو (معادل ۲۶۲ هزار تومان) عرضه می کند. ترشی میوه کاپاریس در حال حاضر در بازار داخلی به قیمت کیلویی ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. همچنین قیمت فروش یک کیلو غنچه خام گیاه کبر حدود ۴۵ هزار تومان است. کشور ایران به دلیل داشتن شرایط خاص آب و هوایی خاستگاه این گیاه با ارزش دارویی است و پتانسیل کشت، تولید و به ویژه فرآوری این گیاه در راستای تامین نیاز داخلی کشور و حتی صادرات را دارد.

مواد اولیه موردنیاز طرح کشت خارشتر و لگجی

مواد اولیه موردنیاز در جدول زیر ذکر شده همچنین میزان هزینه­ های سالانه خرید مواد اولیه موردنیاز این واحد کشاورزی با توجه 365 روز کاری در هر سال در طرح توجیهی بررسی و براورد شده.

ردیف	عنوان ماده اولیه	واحد
1	کود دامی	تن
2	انواع کود شیمیایی	تن
3	مبارزه با آفات وبیماريها (امحاء درختان آلوده به بیماری)	هکتار
4	اصلاح و تربیت درختان ، هرس، حذف پاجوش ها وشاخه	هکتار
5	مدیریت کف باغ، شخم،روتیواتور،تراس بندی	هکتار
6	کاری وجوان سازی باغات ،تعدیل تراکم و حذف ارقام	هکتار
7	پوشش تنه برای پیشگیری از خسارت جوندگان ، سرما	هکتار
8	واکاری	هکتار
9	هزینه چیدن و جمع آوری محصول	هکتار

خواص دارویی گیاه کاپاریس

طبع کبر گرم و خشک است. کبر سرشار از ترکیب های فلاونوئید مانند روتین و کوئرستین است. هر دوی این ترکیب ها منابع قوی آنتی اکسیدان هستند. آنتی اکسیدان ها از رادیکال های آزاد که می توانند باعث سرطان و بیماری های مربوط به پوست می شود، جلوگیری می کند. کبر دارای مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، مس و سدیم است. این گیاه خوشمزه، مخزن ویتامین هایی مانند ویتامین A، ویتامین K ، نیاسین و ریبوفلاوین است.

یک قاشق غذاخوری کاپاریس فقط ۷ کالری دارد. بنابراین نظر به کالری کم و فیبر بالا، کبر گزینه مناسبی در رژیم های غذایی با هدف کاهش وزن است. ترکیب کبر با سرکه به صورت ترشی، از شدت گرمی آن می کاهد. تنها ترشی توصیه شده در طب سنتی که همراه غذا قابل مصرف است، ترشی کبر است. این گیاه بازکننده گرفتگی ها و انسدادهای کبد و طحال است. این گیاه با ارزش در امراض عصبی مانند پارکینسون و لرزش بدن و همچنین دردهای مفصلی، دیسکوپاتی و نقرس سودمند است. می تواند انگل را از بین ببرد. ترکیب آن با ادویه های معطر مانند سنبل الطیب، اسطوخودوس و عسل برای دردهای مفصلی، سیاتیک و نقرس چه به صورت خوراکیو چه ضماد، نافع است.

محصولات مختلف گیاه کاپاریس که در بازار عرضه می شوند شامل موارد ذیل است :

غنچه کبر (کاپاریس): در بازار خارجی به آن caper می گویند. در بازارهای جهانی غنچه های گیاه کبر، پس از برداشت در ۴ اندازه درجه بندی می شوند. ۳ تا ۵ میلی متر، ۵ تا ۷ میلی متر، ۷ تا ۹  میلی متر و ۹ تا ۱۳ میلی متر. هرچه اندازه غنچه کبر کوچک تر باشد، تندی کمتری داشته و طعم بهتری دارد.

غنچه های برداشت شده بایستی تلخی زدایی شوند، به همین منظور غنچه ها را داخل آب نمک غلیظ قرار می دهند و یا با نمک مخلوط کرده و در ظروف در بسته در جای خنک نگهداری می کنند. پس از شیرین شدن غنچه ها، فرآورده های متفاوتی مانند ترشی غنچه، غنچه نمک سود، غنچه خشک شده، غنچه در روغن زیتون و غنچه پودر شده به بازار عرضه می شوند.

میوه کبر (کاپاریس): که به آن berry caper نیز می گویند. مانند سایر اجزاء گیاه، میوه کبر نیز تلخ مزه است. گرچه در زمان رسیدگی کامل، داخل میوه قرمز رنگ و شیرین می شود و به همین دلیل به آن هندوانه کوهی نیز گفته می شود و در بسیاری از مناطق ایران مصرف تازه خوری نیز دارد. اما در سطح تجاری، میوه کاپاریس به صورت نارس برداشت شده و پس از تلخی زدایی با استفاده از نمک و یا آب نمک، به صورت ترشی و یا در روغن زیتون، پودر شده و یا خشک شده به بازار عرضه می شود.

گل کبر(کاپاریس)

گیاه کبر گل های درشت و زیبایی دارد. گل های کاپاریس در زمان شکوفایی برداشت و پس از تلخی زدایی با استفاده از نمک، خشک و سپس پودر می شوند. این فرآورده غذایی را ادویه کاپاریس (salt caper ) می نامند.

شاخ و برگ جوان گیاه کبر(کاپاریس): شاخ و برگ های جوان و ترد کاپاریس برداشت و پس از فرآوری اولیه (پروسه تلخی زدایی)، به صورت ترشی، در روغن زیتون، خشک و پودر شده به بازار عرضه می شود.

ریشه گیاه کبر(کاپاریس): ریشه کبر در طب سنتی کاربرد بسیاری دارد. پس از پایان عمر باردهی گیاه (حدود سی سال) ریشه گیاه کبر پودر شده و در بازار به فروش می رسد.

کاربردهای گیاه خارشتر

• درمانی (طب سنتی)
• تولید ترنجبین
• تعلیف دام
• زنبورداری و تولید عسل
• کاربردهای اکولوژیکی (تثبیت نیتروژن، تثبیت خاک و مقابله با فرسایش بادی)

کاربردهای درمانی خارشتر

کاربرد خارشتر در طب سنتی به علت مواد موثره و ترکیبات ثانویه بسیار مهم این گیاه است که سبب شده تا از عرق، جوشانده و محصولات به دست آمده از سایر بخش­های این گیاه به منظور پیشگیری و درمان بسیاری از امراض استفاده شود. شانزده ترکیب متفاوت از برگ­ها و  21ترکیب از ساقه گیاه خارشتر شناسایی و استخراج شده است. میزان اسانس استخراج شده از برگ و ساقه خارشتر به ترتیب 8/56 درصد و 7/76 درصد گزارش شده است.

اثرات درمانی گیاه خارشتر به شرح زیر می باشد :

• تاثیر مثبت بر دستگاه گوارش
• اثرات ضد باکتری
• اثرات آنتی اکسیدانی
• اثرات ضد التهابی
• تاثیر مثبت بر ماهیچه ­های اسکلتی
• بهبود کارکرد قلب
• خاصیت مدری
• اثر حفاظت کبدی

تعلیف دام

با توجه به مطالعات گسترده در مورد ارزش غذایی علوفه خارشتر در ایران، به نظر میرسد خارشتر بتواند با تامین مواد مغذی مناسب، در جیره غذایی دامها،استفاده شود. پژوهشها در بعضی از نقاط جهان نشان داده است که خارشتر پتانسیل خوبی برای تعلیف دام دارد. زیرا ضمن پایین بودن نیاز آبی، توان تولیدی مناسبی داشته و عاري از ترکیبات محدودکننده غذایی برای دامها می باشد. البته لازم به ذکر است که این گیاه به عنوان یک منبع علوفه ­ای در بسیاری از مراتع مورد چرای دام­ها قرار می­گیرد و دامداران با آن آشنایی دارند.

در بسیاری از نقاط کشور که این گیاه به عنوان علف هرز مزارع وجود دارد، جمع ­آوری و استفاده از آن در تغذیه دام­های کوچک از قدیم مرسوم بوده است. از آنجایی که گوسفند از جمله حیواناتی محسوب می شود که در انتخاب خوراک حساس می باشد، مصرف روزانه 1400 گرم خارشتر خشک توسط این حیوان نشان ­دهنده خوش خوراکی این گیاه می باشد.

زنبورداری و تولید عسل

فصل گلدهی خارشتر از 15 اردیبهشت آغاز و تا 20 خرداد ادامه دارد. به علت بالا بودن سطح آب در مناطق کویری و عمیق بودن ریشه، این گیاه از شهد بالایی برخوردار می باشد. گلهای این گیاه قرمز رنگ و ریز هستند. زنبور عسل جذب گلهای خارشتر شده از شهد آنها عسل تولید می کند. رنگ عسل این گیاه سفید رنگ و طعم بسیار ملایمی دارد. در شرکت پیوند خاوران در استان خراسان جنوبی، از هر هکتار خارشتر حدود پنج کیلو عسل تولید میشود.

عرق خارشتر

به منظور استحصال عرق خارشتر، در فصل پاییز اقدام به برداشت کل اندام هوایی گیاه می کنند. این کار در مکان هایی صورت می گیرد که حشره مولد ترنجبین با گیاه همزیست نباشد (به منظور حفظ زیستگاه حشره) عرق از کل اندام گیاه حاصل می شود. برای حصول 40 لیتر عرق خارشتر به 6-10 کیلوگرم اندام هوایی نیاز است.