طرح توجیهی پرورش شتر پرواری سال 1403 + word و pdf

هدف از اجرای این طرح های توجیهی ، پرورش و پرواربندی شتر می باشد، که طی یک دوره 3 ماهه شترها نگهداری و پروار می شوند تا به وزن مطلوب برسند که چیزی حدود 500 کیلوگرم می باشد، پس از طی این زمان به بازار عرضه می شوند.

پرورش شتر طی سالهای اخیر به عنوان یکی از پرسودترین بخش های دامداری در کشور مورد توجه بیشتر قرار گرفته است این حیوان به دلیل شرایط خاص فیزیکی برای زندگی در شرایط سخت است.

سود پرورش شتر در سال 1403

درامد و سود حاصل از شترپرواری بسته به ظرفیت پرورش میتواند متغییر باشد ، طبق طرح توجیهی پرواربندی شتر با ظرفیت پرورش 10 نفر ، درآمد حاصل از فروش محصولات طرح که شامل شتر پروارشده ، شیر و پشم هست مبلغی حدود 4.5 میلیارد و سود خالص حاصله حدود 2 میلیارد برآورد شده.

مجوز پرورش شتر

برای استارت و راه اندازی مزرعه پرورش شتر میبایست طرح توجیهی طبق ظرفیت و زمین و مکان اجرای طرح مدنظر خود تهیه و به سازمان جهاد کشاورزی منطفه خود مراجعه و درخواست مجوز احداث پرورش و پرواربندی شتر ارایه دهد.

خوراک شتر پرواری

خوراک شتر پرواری شامل بخش علوفه و کنسانتره می باشد. در بخش علوفه از خارشتر، کاه، علوفه های مرتعی و یونجه می توان استفاده کرد. بخش کنسانتره نیز شامل جو، ذرت، سبوس، مکمل های معدنی و ویتامینه و… می باشد.

پرواربندی شتر

در ايران پرورش شتر در روستاها و حاشيه شهرهای كويری در سالهای اخير متداول شده است و به لحاظ سوددهی رو به گسترش می باشد و به خاطر عدم نياز به جايگاه پرخرج و تجهيزات مدرن و نيروی كار كمتر و عدم احتياج به مراقبتهای ويژه كم هزينه بوده و با توجه به خوراک ارزان می تواند يک حرفه سودآور برای دامداران باشد.

اكثر پرواربندیها سنتی هستند و فقط تعداد كمی از آن ها مجوز واحد پرواربندی صنعتی شتر (به ظرفيت حدود 2000 نفر) صادر شده است. شترهای داشتی بويژه ديلاق ها معمولاً در سالهای خشک توسط شترداران از بيابان ها جمع آوری شده و در داخل آغل های روستايی تغذيه دستی شده و به نرهای آنها جيره پرواری و به ديلاق های ماده جيره نگهداری داده می شود. ماده ها پس از سپری شدن دوران خشكسالی دوباره وارد گله می شوند.

عوامل موثر در پراكندگی شتر در دنيا

چندين موضوع منجر به گسترش و تغييرات پراگندگی جمعيت شتر در دنيا شده است كه اهم آنها عبارتند از:

1. عوامل اقليمی
2. عوامل اجتماعی و فرهنگی
3. عوامل كاركردی و توليدات

انواع شتر ايران

اكثريت شتران كشور كه در چهارده استان پراكنده اند، يک كوهانه هستند. شترهای ايران بر مبنای شرايط اقليم نگهداری و توانمندی توليد در چهار دسته اصلی انواع شيری، گوشتی، دو منظوره (شيری – گوشتی و كركی – گوشتی و سواری – كاری) تقسيم بندی شده اند.

1. نوع گوشتی

شترهای گوشتی دارای كوهان بزرگ، قسمت خلفی پهن، بدنی محكم، گردن كوتاه، سر بزرگ و عضلاتی سنگين می باشند. شتر های بلوچی واقع در شرق و جنوب شرقی ايران در مرز افغانستان و پاكستان برای قابليت توليد گوشت پرورش و پرواربندی می شوند.

ولی عموما شترهای نوع گوشتی در حوالی دشت های رشته كوه زاگرس و آذربايجان بسر می برند كه بنظر می رسد از قدرت پرواری خوبی برخوردار باشند. در مورد اين شتر اطلاعات خيلی كمی موجود است.

2. نوع شيری

شترهای شيری در دنيا اغلب در يک دوره شيردهی حدود 2500 ليتر شير در صورت نگهداری مناسب توليد می كنند. توسعه پستانی مناسب با رگهای خوني گسترده، كوهانی كوچک، شكل عمومی بدن غيرگوشتی و شكمی نسبتا بزرگ از ويژگیهای شترهای شيری است.

در حاليكه شترهای تركمنی در خراسان شمالی كه جزء شترهای شيری معرفی شده اند بين 1500 تا 1800 ليتر شير در يک دوره شيرواری توليد می كنند. شتر تركمن گلستان بيشتر برای توليد شير و گوشت پرورش داده می شود. ميانگين دوره شيرخواری آن حدود 8 ماه و ميانگين توليد شير سالانه 1880 كيلوگرم می باشد.

3. شترهای دو منظوره

دارای اندازه بدن متوسط، توليد شير حدود 1000 – 1500 لیتر، وزن بدنی نسبتا بالا و كوهانی متوسط هستند. شترهای كلكوئی، نائينی و بلوچی در حاشيه كويری استان قم و اصفهان جزء گروه شترهای دومنظوره كركی گوشتی و شيری گوشتی معرفی شده اند.

4. نوع سواری

اين شترها به دو زيرشاخه سواری و مسابقه ای و زير شاخه باری (كوهپايه ای و دشتی) تقسيم می شوند. شترهای جماز كه بيشتر مناسب مسابقات سواركاری هستند، دارای سركوچک، گردن باريک و كوتاه، سينه عميق با دنده های مورب،

پوست مناسب و پاهای عقب عضلانی می باشند. منطقه زيست آنها در استانهای كرمان (منطقه كهنوج)، سيستان و بلوچستان و هرمزگان است كه تعداد آنها روز بروز كاهش می يابد. شترهای بندری نيز از اين نوعند.

شتر دوكوهانه توسط عشاير استان اردبيل نگهداری و پرواربندی می شود. اين گونه مخصوص مناطق سردسير بوده و برای توليد گوشت، شير و كرک مورد توجه هستند و به هنگام ييلاق و قشلاق عشاير، اثاث و وسايل زندگی ايلات را بر پشت خود حمل و از ارتفاعات صعب العبور سبلان عبور می دهند.

در زبان محلی به جنس نر آن بوغور و به ماده آن هاچامايا می گويند. از نظر جثه نسبت به شتر يك كوهانه بزرگ تر واز نظر قدرت حمل بار قویتر ولی نسبت به شترهای آميخته ضعيف ترند و از شترهای بالغ نر و ماده اين گونه در آميخته گری با شتر يک كوهانه استفاده می شود.

توليدات شتر

1. شير شتر
2. گوشت شتر
3. الياف شتر
4. پوست و چرم شتر
5. فرآورده های جنبی شتر : ژلاتين حاصل از پوست شتر از توليدات فرعی شتر است كه مقدار استحصالی آن از پوست شتر در مقايسه با پوست ساير دام ها بيشتر است. ادرار شتر نيز دارای خواص ضد قارچی بوده و برای درمان آسيت، ورم كبد و ريزش مو توصيه شده است.

خصوصيات شترهای گوشتی

اين شتر عموماً دارای گردن بلند، ماهيچه های حجيم، كوهان بزرگ با نرخ رشد زياد و سريع و مختص پرواربندی هستند. بدن آنها دايره ای، گرد به عرض 120 تا 140 سانتيمتر و محيط بدن در ناحيه كوهان 250 تا 270 سانتيمتر است. سایر خصوصیات شان شامل موارد ذیل می باشد:

• دنده ها منظم، بهم فشرده، گردن كلفت و سر مربعی شكل است.
• اندازه طول و كف پا متوسط و پاهای عقب و ران پرگوشت می باشد.
• پستان ها كوچک و به بدن چسبيده است.
• بازده گوشت 50 تا 65 درصد است.

خصوصيات شترهای شيری

توليد شير شتر برخلاف ساير نشخواركنندگان در شرايط بحرانی و كم آبی شديد خيلی كاهش نمی يابد. زيرا شتر برای جبران آب مورد نياز بدن از مكانيزم­ هايی استفاده می­ كند كه دام های ديگر از آن بی بهره هستند. در اغلب حيوانات، معمولا مقدار توليد شير در كوارتر عقب مقداری بيشتر می باشد. در حالی كه در شتر، شير موجود در 4 كارتيه برابر است. خصوصیات شان شامل موارد ذیل می باشد:

• بدن بزرگ با عرض بين 150 تا 170 سانتيمتر، شكم بزرگ و برآمده با گردن دراز و سر نيز كشيده است.
• دنده ها به طور منظم در كنار هم قرار گرفته و فاصله بين آن ها واضح است.
• پاها دارای بلندی و ارتفاع متوسط بوده و كف پاها بزرگ است.
• كوهان دايره ای شكل و اندكی به سوی چپ متمايل است.
• معمولاً لب پايينی تا حدودی به طرف پائين آويزان است.
• ميزان شيردهی روزانه بين 6 تا 12 ليتر يا بيشتر است.
• ابعاد و اندازه پستان شتردر منابع مختلف، متفاوت بيان شده است. در شتر دوكوهانه قطر سرپستان 6/18 ميليمتر و طول آن 56 ميليمتر است. اين مقدار برای شتر يک ­كوهانه به ترتيب 6/20 و 90 ميليمتر است.

تغذيه شتر

شتر حيوانی است كه قادر می باشد با تغذيه از گياهانی مختلف با ارزش غذائی نسبتا پائين كه حيوانات ديگر از خوردن آن امتناع می ورزند، استفاده نمايد و برای دستيابی به غذا با بهره گيری از گياهان كويری حدود 20 كيلومتر بدور از آب چرا كند. در بررسی پاسخ ساربانان به كيفيت مراتع مربوط به نه استان كشور، نوع آن ها را فقير تا متوسط می دانستند.

اغلب شتر ها با چرا تغذيه و پرواربندی می شدند. مراتع اين استانها از گياهانی با نام محلی گيهور يا گهور، گره، گلير، خارشتر، كرک، استبرق، چش(نارون)، درمنه، سيرسيرم، شور، قيچ، گز، بهار، پوک، نی، سياه، سوری، سيک، لائتی، اشنان، عليجان، طاق يا تاغ ، ببدک، بهبهشور، خريد، اشم، پرشم، خارشتر، الخور، چاله، كند، جفته، كلغه،

ترخ، وشق، بويه، تلو، لاكت، جاج، چهل بند، نسی، اسكنديل، چرتن، لوليم، قرقن، قرلرق، قنيلگوز، دم روباه، جودوسر، سفيدشور، سياه شور، جر، تهمه، آدور، پشموک، شمس، شيرآلو، كنار، سمر، لوزار، دورو، چج، گرت، گره (زانی)، سمسيل، بوات، بهلو، مغير، چلگه يا شيربادام، گنيزه، خيذ (زردچوب)، گنگ يا كنگو، كاگل، اشک، علف هرز، شبدر،

هله ورد، سلنج، بادورد، جارزرد، سانجسونج، جوسال، فريز، طعمه، گلوند، گزجه، ته ما (درخت شور)، كنرزه (رميزک)، تلبيح، كروک و كنگر برای تغذيه شتر نام برده شد. شترها در بعضی از مواقع با غذای دستی و يا تكميلی تغذيه می شدند و غذای تكميلی يا جيره دستی شامل جو و آرد آن، كاه بقولات، قصيل جو، كاه گندم، سورگوم، يونجه، تفاله چغندرقند، نان خشک و پنبه دانه بود.